Chuyến thăm cấp nhà nước của Quốc vương Bahrain Sheikh Hamad bin Isa al Khalifa tới Pakistan vừa qua có một số điểm đáng chú ý. Đây là lần đầu tiên trong 4 thập kỷ qua, ông đặt chân tới Pakistan. Chuyến thăm này diễn ra sau vụ tấn công khủng bố lớn tại Thủ đô Manama vào đầu tháng 3 khiến một số cảnh sát Bahrain và một công dân Pakistan thiệt mạng. Hai bên cùng lên án chủ nghĩa khủng bố dưới mọi hình thức, song không hoãn chuyến thăm. Tại Islamsbad, Quốc vương Bahrain đã bày tỏ tin tưởng rằng, Pakistan sẽ mang lại hòa bình và sự ôn hòa cho thế giới Hồi giáo, ám chỉ vai trò trung gian của Pakistan trong việc thiết lập quan hệ giữa các nước vùng Vịnh và Iran.
Pakistan và các nước vùng Vịnh, nhất là Bahrain, Ảrập Xêút hiện đang nghiên cứu khả năng đẩy mạnh hợp tác trong 3 lĩnh vực chính: phát triển thương mại và quan hệ kinh tế, tăng cường hợp tác quốc phòng và an ninh trên quy mô khu vực. Năm 2014, trao đổi thương mại giữa Pakistan và các nước Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (GCC) dự kiến đạt 6 tỷ USD. Hiện GCC đang đàm phán để sớm ký kết Hiệp định thương mại tự do với Islamabad. Phía Pakistan cho rằng, Bahrain là cửa ngõ lý tưởng để thâm nhập thị trường GCC. Trong chuyến thăm vừa qua của Quốc vương Bahrain, GCC đã công bố thành lập Quỹ Năng lượng Pakistan nhằm khuyến khích đầu tư từ các nước thành viên vào lĩnh vực năng lượng và các dự án khác của quốc gia Nam Á này. Pakistan và Bahrain đã ký 6 biên bản ghi nhớ và thỏa thuận về việc thành lập Ủy ban hỗn hợp bảo hộ đầu tư và hợp tác giữa Bộ Nội vụ hai nước. Ngoài ra, hai bên cũng đạt được đồng thuận về các vấn đề an ninh lương thực, năng lượng, nước, dịch vụ hàng không… Một trong những mặt hàng xuất khẩu chính của Pakistan sang GCC là lao động. Bahrain hiện là thị trường lao động lớn thứ ba của Pakistan với khoảng 100.000 kiều dân Pakistan và không phản đối người Pakistan tham gia vào các lĩnh vực kinh tế của nước này. Tất nhiên, những điều kiện kinh tế thuận lợi này đều có động cơ chính trị.
Trong chuyến thăm của Quốc vương Bahrain tới Islamabad, sau khi thực hiện xong các thủ tục về kinh tế và thương mại, Manama đã công khai ưu tiên của mình, đó là tăng cường hợp tác quốc phòng và an ninh. Truyền thông địa phương thì nhận định: Pakistan coi chuyến thăm này là cơ hội để mở rộng thương mại và đầu tư, song Bahrain dường như quan tâm nhiều hơn tới các cuộc đàm phán quân sự.
Theo các chuyên gia, kịch bản thay đổi nhanh chóng tại Trung Đông sau các sự kiện Mùa xuân Ảrập đã tác động đến chế độ quân chủ ở nhiều nước Trung Đông, trong đó có Bahrain. Tháng 3.2011, Bahrain phải đối mặt với các cuộc biểu tình chống chính phủ quy mô lớn của người Shiite, buộc Quốc vương nước này phải kêu gọi sự hỗ trợ của các nước thành viên GCC và Pakistan.
Hợp tác quốc phòng và an ninh giữa Bahrain và Pakistan bắt đầu năm 1971. Binh sỹ Pakistan đã được cử sang giúp đỡ Lực lượng Phòng vệ Bahrain (BDF) vào năm 1977. Trong giai đoạn đó, khoảng 10.000 binh sỹ Pakistan đã phục vụ trong các cơ quan an ninh của Bahrain như cảnh sát, vệ binh quốc gia và quân đội. Ngoài ra, Islamabad còn giúp Bahrain thành lập lực lượng hải quân. Các sự kiện Mùa xuân Ả rập năm 2011 đã buộc Bahrain một lần nữa kêu gọi Pakistan giúp nước này kiểm soát tình hình. Chỉ huy Lực lượng Vệ binh quốc gia Bahrain từng hai lần âm thầm tới trụ sở chính của Quân đội Pakistan vào tháng 12.2010 và tháng 6.2011 để tìm kiếm sự ủng hộ của Islamabad. Pakistan khi đó đã ủng hộ quyết định của GCC đưa quân vào Bahrain, đồng thời Thủ tướng Pakistan khi đó là Gilani tuyên bố sẵn sàng cử binh sỹ sang phục vụ trong lực lượng vũ trang Bahrain trên cơ sở hợp đồng.
Tháng 3.2014, một trang mới trong quan hệ hợp tác quốc phòng và an ninh đã được mở ra giữa Manama và Islamabad bao gồm chia sẻ thông tin tình báo, mua bán thiết bị quân sự, thành lập các công ty liên doanh quốc phòng, đào tạo chuyên gia quân sự… Tuy nhiên, tình hình chính trị hiện nay ở Pakistan khác hẳn so với năm 2011 và sẽ gây khó khăn hơn cho quan hệ hợp tác giữa Pakistan - Bahrain. Vào thời điểm đó, Đảng Nhân dân Pakistan (PPP) không phải đối mặt với áp lực từ các đảng trong liên minh cầm quyền liên quan đến quyết định cử quân sang Bahrain. Còn nay, PPP đang đứng đầu phe đối lập trong QH trong khi phe cầm quyền không ủng hộ việc cử quân đội tham gia các cuộc xung đột ở nước ngoài.
