Theo Chương trình Diễn đàn Tương lai ASEAN (AFF) 2025, sáng 26.2, phiên toàn thể cấp cao đã diễn ra với sự tham dự của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính; Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim; Thủ tướng New Zealand Christopher Luxon và Tổng thống Timor Leste Jose Ramos-Horta.
Mở đầu phiên thảo luận, Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim; Thủ tướng New Zealand Christopher Luxon đã có hai bài phát biểu đề dẫn.
ASEAN phải tỏa sáng như một “ngọn hải đăng của hy vọng”
Phát biểu dẫn đề tại phiên toàn thể cấp cao, Chủ tịch ASEAN 2025, Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim chia sẻ ông đã đến Việt Nam từ khi còn rất trẻ và đã quen với các câu nói nổi tiếng của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong thời kỳ đấu tranh giành độc lập cho đất nước; khẳng định người dân Malaysia ủng hộ tinh thần của người dân Việt Nam.
“Tôi rất muốn tới Điện Biên Phủ - biểu tượng của chiến tranh du kích Việt Nam. Tuy nhiên thời gian này tôi chưa thể đến được. Tôi xin chúc mừng Việt Nam đã đạt được mục tiêu phát triển 7% trong năm qua. Việt Nam đã chứng minh được sự kiên cường để phát triển kinh tế, đảm bảo an ninh, đảm bảo công nghiệp hóa, hiện đại hóa, có nền ngoại giao đặc sắc. Việt Nam là một minh chứng đáng ngưỡng mộ khi xuất phát điểm từ nghèo khó đã tạo ra tăng trưởng...” - Thủ tướng Anwar Ibrahim chia sẻ.
Thủ tướng Malaysia nhận định địa chính trị thế giới với không ít sự gián đoạn toàn cầu mà ASEAN phải trải qua, có thể gây ra không ít hậu quả nghiêm trọng đối với hòa bình và thịnh vượng của khu vực cũng như với quyền lợi của người dân Đông Nam Á.
Trong bối cảnh đó, Thủ tướng Malaysia nhấn mạnh ASEAN phải tỏa sáng như một “ngọn hải đăng của hy vọng,” thúc đẩy một khu vực bền vững, hài hòa và năng động về kinh tế.
Ông cho biết sắp tới Timor-Leste sẽ trở thành thành viên chính thức của "gia đình" ASEAN. ASEAN cần tiếp tục thúc đẩy vai trò trung tâm, tự chủ và độc lập chiến lược. Tuy nhiên, vai trò trung tâm là một “quyền lợi” nhưng cũng sẽ trở nên vô nghĩa nếu như ASEAN không đoàn kết, bị chia rẽ.
"Do vậy, ASEAN rất may mắn là một khu vực an toàn và hòa bình nhất, phát triển kinh tế nhanh nhất trên thế giới hiện nay," Thủ tướng Anwar Ibrahim khẳng định. So với các tổ chức quốc tế khác, Thủ tướng Malaysia cho rằng ASEAN là tổ chức vượt trội với các cuộc trao đổi thẳng thắn.
Các quốc gia ASEAN đang từng bước vươn lên thành công và ASEAN sẵn sàng chia sẻ tinh thần này với bạn bè quốc tế, thể hiện sự đoàn kết của ASEAN. ASEAN sẵn sàng đi đầu trong những nỗ lực chuyển đổi năng lượng, số hóa, năng lượng sạch, cơ sở hạ tầng xanh, xây dựng chuỗi cung ứng tự cường, bền vững cho tương lai.
Thủ tướng Malaysia cũng đề cập tới việc phải cân bằng quan hệ nước lớn, trong đó có Hoa Kỳ, Trung Quốc. Trong đó ông nêu bài học về quan hệ Việt Nam với hai nước trên, ASEAN cũng phải tìm đường hướng để cân bằng với hai đối tác này. Ông cho biết, sẽ hướng tới một hội nghị thượng đỉnh giữa ASEAN và Hoa Kỳ trong thời gian tới.
Chia sẻ chủ đề của Năm Chủ tịch ASEAN 2025 là “bao trùm và bền vững,” Thủ tướng Anwar Ibrahim cho biết chủ đề này nhận được sự đồng tình của các nước thành viên và phản ánh một thời điểm quan trọng trong lịch sử đối với cả ASEAN và thế giới.
Ông tin rằng ASEAN đang đứng trước ngưỡng cửa của sự đổi mới và chuyển mình, đồng thời hoàn toàn đồng ý với phát biểu của Thủ tướng Phạm Minh Chính khi mô tả ASEAN là một khu vực có sức sống phi thường.
Luôn tin tưởng vào vai trò trung tâm của ASEAN
Bày tỏ vinh dự và vui mừng tham dự Diễn đàn Tương lai ASEAN (AFF) 2025 ở Việt Nam, Thủ tướng New Zealand Christopher Luxon cảm ơn Thủ tướng Phạm Minh Chính đã mời ông tham dự Diễn đàn quan trọng này và cho biết Thủ tướng Phạm Minh Chính là lãnh đạo nước ngoài đầu tiên thăm New Zealand sau khi Thủ tướng Christopher Luxon nhậm chức.
Theo Thủ tướng Christopher Luxon, AFF 2025 là sự kiện vô cùng ý nghĩa để các nhà lãnh đạo, các chuyên gia, học giả trong và ngoài khu vực có được những cuộc thảo luận về các vấn đề trong khu vực hiện nay và tương lai.
Thủ tướng New Zealand đánh giá cao công tác tổ chức của nước chủ nhà Việt Nam khi dành cho ông và đoàn đại biểu New Zealand sự đón tiếp nồng nhiệt.
“Việt Nam là một đất nước tuyệt vời và tôi rất vui mừng dành thời gian ở đây với các bạn. Đây là một cơ hội rất quan trọng để tôi có thể đề cập đến những vấn đề về những thách thức mà chúng ta đang đối mặt trong khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, cũng như những phản ứng của New Zealand hay của ASEAN đã đưa ra; khẳng định tầm quan trọng của ASEAN đối với New Zealand từ góc độ thương mại-quốc phòng-phát triển, hay các cộng đồng người dân, cũng như quan hệ ASEAN-New Zealand trong thời gian tới đây,” Thủ tướng Christopher Luxon phát biểu.
Thủ tướng Christopher Luxon cho biết, 2025 là một năm nhiều kỷ niệm với New Zealand như Kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam với New Zealand.
Thủ tướng Christopher Luxon chỉ rõ, khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương luôn đóng vai trò quan trọng trong chính sách của New Zealand nhưng hiện tại, có nhiều điều giữa khu vực này với đất nước có nhiều thay đổi. Đơn cử như: Vai trò lãnh đạo trên toàn cầu về biến đổi khí hậu, an ninh đang có những biến động nhất định.
Từ phía New Zealand, Thủ tướng Christopher Luxon cho biết nước này có nhiều điểm tương đồng với các quốc gia Đông Nam Á. Trong bối cảnh nhiều bất ổn, New Zealand và các nước ASEAN cần tiếp tục duy trì cam kết có nhận thức chung về an ninh, tập thể.
Thủ tướng Christopher Luxon nhận thấy, thời gian qua, ASEAN luôn đóng vai trò trung tâm và có vai trò quan trọng trong thế giới và khu vực. Đó là lý do New Zealand luôn hợp tác với ASEAN và luôn tin tưởng vào vai trò trung tâm của khối. Vai trò của ASEAN sẽ luôn thay đổi, cập nhật và thích ứng với tình hình thế giới, khu vực đầy biến động.
“Chúng tôi ủng hộ Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN và hiểu tầm quan trọng của Đông Nam Á. Có một sự thật rằng, khi khu vực này bất ổn sẽ ảnh hưởng cả tới chúng tôi,” Thủ tướng Christopher Luxon khẳng định và nhấn mạnh, ngày nay, Đông Nam Á là một khu vực ấn tượng nhất, năng động nhất, tươi đẹp nhất trên thế giới.
Khu vực đang có tốc độ tăng trưởng nhanh, trong khi, ASEAN sẽ là nền kinh tế lớn thứ 4 vào năm 2040. Vì vậy, việc đảm bảo sự bền vững, thịnh vượng ở ASEAN là điều cần làm.
Trong tương lai, Thủ tướng New Zealand khẳng định nước này duy trì cam kết mở rộng quan hệ với ASEAN và các quốc gia thành viên - những người bạn của đất nước.
Theo Thủ tướng Christopher Luxon, thương mại là huyết mạch giữa quan hệ hai bên. ASEAN là đối tác lớn thứ 4 của New Zealand và tiếp tục tăng trưởng mạnh. Chính phủ New Zealand duy trì cam kết mở rộng hơn nữa quá trình hội nhập thương mại và đưa mục tiêu táo bạo nhằm nhân đôi kim ngạch thương mại trong thời gian tới; hy vọng các nhà đầu tư ASEAN đến New Zealand nhiều hơn.
Thủ tướng New Zealand cam kết sẽ cải thiện quan hệ với ASEAN, hợp tác chặt chẽ với khối và tìm kiếm thêm các cơ hội mới cùng nhau, để duy trì hòa bình, thịnh vượng trong khu vực; cho rằng điều này sẽ mang lại lợi ích lớn cho New Zealand, ASEAN và cả thế giới.
