Không ngừng tăng về số lượng
Lao động Việt Nam hiện tham gia vào nhiều lĩnh vực đa dạng như sản xuất công nghiệp, xây dựng, dịch vụ và chăm sóc sức khỏe, đồng thời được hưởng chế độ làm việc, sinh hoạt và phúc lợi đảm bảo.
Mức lương của lao động Việt Nam làm việc ở nước ngoài dao động từ mức cao 1.200-1.600 USD/tháng tại Nhật Bản và Hàn Quốc, trung bình 800-1.200 USD/tháng tại Đài Loan (Trung Quốc).
Không chỉ thu nhập ổn định, người lao động (NLĐ) còn được hưởng các điều kiện làm việc tốt, chế độ bảo hiểm và các quyền lợi đảm bảo theo luật pháp nước sở tại. Điều này góp phần nâng cao đời sống của lao động và gia đình họ tại quê nhà.
Bên cạnh những thị trường truyền thống như Nhật Bản, Hàn Quốc và Đài Loan (Trung Quốc), Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội đang mở rộng sang các thị trường tiềm năng tại châu Âu, nơi điều kiện làm việc và mức lương đều rất hấp dẫn. Điều này không chỉ mang lại thêm cơ hội việc làm mà còn đa dạng hóa sự lựa chọn cho người lao động Việt Nam.
Các cơ quan chức năng cũng đang tích cực thúc đẩy chương trình hợp tác với các tổ chức quốc tế như Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) để xây dựng một thị trường lao động minh bạch. Một dự án cung cấp thông tin thị trường lao động cho người lao động dự kiến sẽ hoàn thành vào năm 2025, giúp người lao động tiếp cận thông tin dễ dàng và đầy đủ hơn.
Bên cạnh đó, châu Âu luôn được đánh giá là thị trường trọng điểm, có nhu cầu tiếp nhận số lượng lớn lao động nước ngoài, trong đó có Việt Nam. Lao động Việt Nam đã bước đầu tạo được uy tín, thương hiệu trên thị trường lao động quốc tế, được đa số thị trường tiếp nhận đánh giá cao.
Trong Ngày Lao động Việt Nam tại Nhật Bản 2024 diễn ra mới đây, các nghiệp đoàn, DN nước này đánh giá cao năng lực, tinh thần, ý thức, thái độ, sức sáng tạo của NLĐ Việt Nam. Chủ tịch Nghiệp đoàn T.I.C Kasagamaya Mikio nhận xét: "Thực tập sinh Việt Nam mà chúng tôi tiếp nhận cho đến nay đều là những người ưu tú. Họ trưởng thành nhanh chóng từng ngày và có nhiều thành tích xuất sắc. Lĩnh vực chế tạo là một ví dụ, không chỉ DN tiếp nhận mà ngay cả các bộ, ngành của Nhật Bản cũng đánh giá cao năng lực của thực tập sinh Việt Nam".
Song song với việc mở rộng thị trường, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội đã đẩy mạnh kiểm tra và quản lý hoạt động của các doanh nghiệp đưa lao động ra nước ngoài. Điều này nhằm đảm bảo quyền lợi của người lao động, đồng thời ngăn chặn các hành vi vi phạm, gian lận trong lĩnh vực này.
Việc quản lý chặt chẽ cũng góp phần bảo vệ uy tín của lao động Việt Nam trên thị trường quốc tế, tạo nền tảng để hoạt động xuất khẩu lao động phát triển bền vững.
Đào tạo nghề, bồi dưỡng ngoại ngữ, giáo dục định hướng
Theo ông Phạm Anh Thắng - Phó Chánh Văn phòng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, Trưởng Đại diện Văn phòng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội tại TP. Hồ Chí Minh - Chỉ thị 20 của Ban Bí thư đã tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức và hành động của các cấp, ngành và toàn xã hội đối với công tác XKLĐ. Điều này góp phần quan trọng trong việc phát triển kinh tế - xã hội, giải quyết việc làm, tăng thu nhập cho NLĐ, nhất là lao động ở nông thôn và địa bàn đặc biệt khó khăn.
Tuy nhiên, hiện nay, phần lớn người đi XKLĐ chủ yếu làm những công việc lao động phổ thông trong các ngành nghề như: xây dựng, nông nghiệp, chế biến thực phẩm, gia công công nghiệp, chăm sóc người già và trẻ em... Một trong những vấn đề lớn nhất của NLĐ Việt Nam là thiếu trình độ chuyên môn và kỹ năng nghề nghiệp. Dù đã nỗ lực trong công việc, nhiều người vẫn chưa có đủ kiến thức, kỹ năng để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của các thị trường lao động quốc tế.
Ông Phạm Anh Thắng cũng nhận định, việc đào tạo nghề, bồi dưỡng ngoại ngữ, giáo dục định hướng là rất cần thiết nhằm tăng sức cạnh tranh, nâng cao vị thế của NLĐ Việt Nam. Với nhiệm vụ này, vai trò của cơ quan quản lý nhà nước, các địa phương và DN hết sức quan trọng.
Ở góc độ DN, Phó Giám đốc Công ty TNHH Hợp tác quốc tế Mai Linh Đinh Thanh Bình đánh giá, trong các lĩnh vực đòi hỏi tay nghề cao như kỹ thuật, công nghệ thông tin, cơ khí... rất ít lao động Việt Nam đáp ứng được yêu cầu. Do đó, họ bị giới hạn trong các công việc phổ thông, có mức thu nhập thấp hơn và ít cơ hội thăng tiến. Điều mà NLĐ Việt Nam có được khi đi XKLĐ là tích lũy kinh nghiệm, tay nghề và khoa học - kỹ thuật của nước bạn.
Tổng Giám đốc Esuhai Group Lê Long Sơn cho rằng, để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động đưa NLĐ Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài trong tình hình mới, ngoài sự lãnh đạo của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội và các cấp chính quyền thì vai trò của DN là yếu tố then chốt. Trước hết, DN phải thực hiện nghiêm, đúng, đủ các quy định của pháp luật, lấy NLĐ làm trung tâm của mọi hoạt động XKLĐ.
Trong đó, quan trọng nhất là khâu tư vấn, định hướng để NLĐ biết được mình phù hợp với ngành nghề gì. Tiếp đến, là đẩy mạnh đào tạo ngoại ngữ, kỹ năng mềm, tác phong chuyên nghiệp cho NLĐ, rèn luyện thêm về sức khỏe và làm quen với văn hóa nước sở tại. Như vậy, sẽ giúp NLĐ chọn được ngành nghề phù hợp với bản thân để làm nền móng phát triển sự nghiệp.
