Nghị quyết nào của HĐND là văn bản quy phạm pháp luật?

Luật Ban hành văn bản QPPL của HĐND và UBND quy định “Thời điểm có hiệu lực của văn bản QPPL của HĐND cấp tỉnh sau 10 ngày, cấp huyện sau 7 ngày, cấp xã sau 5 ngày, kể từ ngày HĐND thông qua” Tức là chỉ có những nghị quyết mà nội dung có chứa quy tắc xử sự chung, có hiệu lực trong phạm vi địa phương, được Nhà nước bảo đảm thực hiện nhằm điều chỉnh các quan hệ xã hội thì mới áp dụng vào thời điểm có hiệu lực của văn bản theo Luật Ban hành văn bản QPPL của HĐND và UBND.

      Nếu nghị quyết thiếu một trong ba điều kiện trên là không được vận dụng thời điểm có hiệu lực để đưa vào nội dung hoặc để làm căn cứ tổ chức thực hiện nghị quyết. 
      Thực tế, có những địa phương còn chưa phân biệt được nghị quyết nào của HĐND là văn bản QPPL. Ví dụ, nghị quyết về phê chuẩn quyết toán ngân sách, phê chuẩn biên chế... nội dung không chứa quy tắc xử sự chung nhưng HĐND vẫn thông qua: “Nghị quyết có hiệu lực sau 10 ngày, kể từ ngày HĐND thông qua”. Một số nghị quyết của HĐND, để xác định rõ thuộc loại văn bản nào thì còn phải nghiên cứu trao đổi thêm.
      HĐND tỉnh ra nghị quyết chuyên đề (thuộc văn bản QPPL) thì sau 10 ngày kể từ ngày thông qua là có hiệu lực thi hành. Như vậy, nội dung nghị quyết phải rất chi tiết, rõ ràng, không cần phải có văn bản hướng dẫn thực hiện. Nhưng thực tế, có nơi ban hành nội dung nghị quyết lại rất chung chung, dưới dạng “Phê chuẩn đồng ý với đề nghị, tờ trình của UBND” hoặc quy định không cụ thể, khó hiểu trong khi UBND trình cụ thể; Có vấn đề trình không rõ nhưng HĐND cũng không có ý kiến. Vì vậy, các cơ quan, tổ chức, cá nhân thuộc đối tượng điều chỉnh không thể thực hiện ngay được ngay khi nghị quyết đã có hiệu lực, phải chờ UBND cùng cấp ra quyết định cụ thể. Trường hợp này không khác gì luật khung phải chờ Chính phủ ban hành nghị định, Bộ ra thông tư hướng dẫn mới có thể thực thi. Ngược lại, có nơi nghị quyết chuyên đề của HĐND ban hành rất chi tiết, rõ ràng thì UBND cùng cấp lại cũng ban hành văn bản QPPL có nội dung “y hệt” nghị quyết HĐND. Như vậy đã làm chồng chéo thời điểm có hiệu lực của văn bản QPPL giữa hai cơ quan HĐND và UBND, làm hiệu lực, hiệu quả và quyền lực của HĐND bị giảm. Nghị quyết HĐND muốn đi vào cuộc sống phải phụ thuộc vào UBND cùng cấp. 
      Nghiên cứu pháp luật và căn cứ ban hành nghị quyết của HĐND các cấp ở một số địa phương có thể khẳng định, thời điểm có hiệu lực của nghị quyết HĐND phụ thuộc vào nội dung nghị quyết. Nghị quyết thuộc loại văn bản QPPL, nhưng HĐND không ban hành cụ thể, tức là đã không thực hiện hết thẩm quyền mà “để” cho UBND thì không thể quy định thời điểm có hiệu lực thi hành trong nghị quyết. Bởi, tên nghị quyết thể hiện là văn bản quy phạm nhưng nội dung lại không có quy phạm, không nêu việc phải thực hiện và thực hiện như thế nào. Vấn đề này, nghị quyết HĐND lại giao cho UBND. Vì vậy, UBND ra quyết định mới có được thời điểm có hiệu lực của nghị quyết HĐND. Thực hiện như vậy sẽ không còn tình trạng, văn bản mang tên QPPL về một nội dung do HĐND và UBND cùng cấp ban hành lại có hiệu lực không thống nhất. Đây là lỗi chủ quan của các cơ quan, cá nhân có liên quan trong việc ban hành văn bản QPPL của HĐND, chứ không phải do pháp luật quy định không thống nhất.
      Để thực hiện đúng Luật Ban hành văn bản QPPL của HĐND và UBND, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quyết định của HĐND, cơ quan tham mưu HĐND phải xác định rõ nghị quyết HĐND thuộc loại văn bản QPPL ngay trong dự kiến chương trình xây dựng nghị quyết của HĐND, để HĐND quyết định, làm cơ sở cho các cơ quan chuyên môn thực hiện trình tự, thủ tục soạn thảo nghị quyết, ngay từ đầu năm. Cơ quan thẩm định, các Ban HĐND thẩm tra dự thảo nghị quyết HĐND phải có trách nhiệm, rà soát kỹ nội dung, đưa ra những vấn đề còn vướng mắc, chưa đúng quy định của pháp luật để HĐND bàn, quyết định. Bộ máy giúp việc Thường trực HĐND, các ban HĐND, nhất là đội ngũ chuyên viên trực tiếp tham mưu thẩm tra dự thảo nghị quyết phải có trình độ và phải am hiểu cả lý luận và thực tế để đưa ra những chứng lý xác đáng, giúp các ban, Thường trực HĐND cung cấp thông tin trước và trong kỳ họp để cơ quan dự thảo nghị quyết, HĐND xem xét, điều chỉnh, quyết định đúng các nội dung thuộc thẩm quyền.

Văn Sơn

Diễn đàn

Các đại biểu tham dự kỳ họp
Diễn đàn

Bứt phá phát triển, tạo đà cho nhiệm kỳ mới

Trong bối cảnh Quảng Ninh cùng cả nước quyết liệt xây dựng tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả và hoàn thành các mục tiêu, chỉ tiêu đề ra trong năm 2025 ở mức rất cao, những quyết nghị của HĐND tỉnh tại Kỳ họp thứ 26 vừa diễn ra đã nhận được sự ủng hộ, đồng tình của cử tri, Nhân dân; từ nền tảng là cơ sở pháp lý vững chắc cho việc kiến tạo không gian phát triển mới, cùng một số nhiệm vụ, giải pháp, biện pháp điều hành được điều chỉnh, bổ sung, toàn tỉnh đang tập trung tăng tốc, bứt phá, tạo đà cho nhiệm kỳ mới.

Bảo đảm thông suốt hoạt động của các cấp, các ngành
Hội đồng nhân dân

Bảo đảm thông suốt hoạt động của các cấp, các ngành

Với tinh thần khẩn trương, quyết liệt, không để gián đoạn hoạt động thường xuyên của các địa phương, đơn vị, Kỳ họp thứ 27, HĐND tỉnh Hòa Bình Khóa XVII đã thông qua 9 nghị quyết quan trọng để kịp thời xem xét, quyết định về chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh và cấp xã; thông qua các nghị quyết, chính sách nhằm tháo gỡ "điểm nghẽn", khơi thông tiềm năng, thế mạnh…

Bản sắc hội tụ, động lực tăng trưởng vùng Bắc Bộ
Diễn đàn

Bản sắc hội tụ, động lực tăng trưởng vùng Bắc Bộ

Một nội dung quan trọng, mang tính lịch sử được quyết định tại Kỳ họp thứ 25, HĐND thành phố Hải Phòng chiều qua, 28.4 là thông qua chủ trương hợp nhất tỉnh Hải Dương và thành phố Hải Phòng. Không chỉ kết nối địa lý, đây là sự hòa quyện giữa chiều sâu lịch sử - văn hóa với sức mạnh công nghiệp hiện đại, mở ra cực tăng trưởng mới năng động bậc nhất phía Bắc, khẳng định tầm nhìn dài hạn đưa Hải Phòng trở thành biểu tượng đô thị thông minh, hiện đại, bền vững, dẫn dắt phát triển vùng Bắc Bộ và vươn tầm châu lục.

a
Hội đồng nhân dân

Khơi dậy ý chí đoàn kết, khát vọng vươn lên

Tại Kỳ họp thứ 13, HĐND tỉnh Tuyên Quang khóa XIX, người đứng đầu HĐND tỉnh nhấn mạnh, việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, hợp nhất đơn vị hành chính cấp tỉnh không chỉ nhằm tinh gọn bộ máy, mở rộng không gian phát triển, mà còn khơi dậy ý chí đoàn kết, khát vọng vươn lên, trường tồn; lấy đất nước làm quê hương chung, để cùng vun đắp Việt Nam giàu mạnh, văn minh.

Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Hưng Yên Trần Quốc Toản phát biểu tại kỳ họp
Diễn đàn

Khẳng định trách nhiệm hiện tại và khát vọng tương lai

Sau nửa ngày làm việc khẩn trương, nghiêm túc, trách nhiệm, Kỳ họp thứ 27, HĐND tỉnh Hưng Yên Khóa XVII đã hoàn thành tốt đẹp toàn bộ chương trình nghị sự đề ra. Kỳ họp đã ghi một dấu mốc quan trọng trong công cuộc đổi mới, phát triển của tỉnh với các nghị quyết mang tính chiến lược về chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã trên địa bàn; sắp xếp tỉnh Hưng Yên và tỉnh Thái Bình, hứa hẹn mở ra một chương mới đầy tiềm năng, cơ hội.

Các đại biểu biểu quyết thông qua nghị quyết tại kỳ họp
Hội đồng nhân dân

Tái cấu trúc không gian phát triển

Tham gia thảo luận, biểu quyết thông qua Nghị quyết tán thành chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính tỉnh Hưng Yên và tỉnh Thái Bình tại kỳ họp, các vị đại biểu HĐND tỉnh đều chung kỳ vọng, quyết nghị mang tính chiến lược này sẽ tái cấu trúc không gian phát triển kinh tế - xã hội, tạo ra địa bàn kinh tế động lực mới với sức cạnh tranh cao tại trung tâm đồng bằng Bắc Bộ, đóng góp vào sự phát triển chung của toàn vùng và cả nước.

HĐND tỉnh Quảng Nam (khóa X) nhiệm kỳ 2021-2026 tổ chức Kỳ họp thứ 31 để xem xét nhiều nội dung quan trọng.
Hội đồng nhân dân

Đề xuất bố trí hai địa điểm làm việc trong giai đoạn đầu sáp nhập

Tại Kỳ họp thứ 31 vừa được tổ chức thành công, HĐND tỉnh Quảng Nam đã thông qua nghị quyết tán thành chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh và nghị quyết tán thành chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã của tỉnh. Trong đó, cho ý kiến về Đề án sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh, một số ý kiến đề xuất phương án bố trí một số bộ phận làm việc tại hai địa điểm trong giai đoạn đầu sáp nhập để giảm bớt khó khăn cho cán bộ, người dân và doanh nghiệp.

Kỳ họp thứ 27, HĐND tỉnh Hưng Yên Khóa XVII
Hội đồng nhân dân

Gần dân, sát dân hơn để phục vụ tốt hơn

Theo đánh giá của các đại biểu, việc toàn tỉnh tiếp tục thực hiện sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã không chỉ là yêu cầu đòi hỏi tái cấu trúc tổ chức bộ máy, mà còn là nhiệm vụ chính trị quan trọng trong lộ trình xây dựng nền hành chính hiện đại, phục vụ Nhân dân và doanh nghiệp. Việc sắp xếp, tổ chức các xã, phường sẽ giúp tiết kiệm nguồn lực, khắc phục trùng lặp trong quản lý, tạo ra các đơn vị hành chính đủ lớn về quy mô, đủ mạnh về tiềm lực để phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững.

Đại biểu HĐND tỉnh thông qua nghị quyết tại kỳ họp
Diễn đàn

Chương mới cho sự phát triển

Kỳ họp chuyên đề lần thứ 7, HĐND tỉnh Vĩnh Long Khóa X vừa hoàn tất toàn bộ nội dung, chương trình nghị sự và thông qua 13 nghị quyết quan trọng. HĐND tỉnh đã tán thành rất cao đối với chủ trương nhập đơn vị hành chính cấp xã trên địa bàn năm 2025 và nhập 3 tỉnh Bến Tre, Trà Vinh, Vĩnh Long. Kỳ vọng mở ra một chương mới cho sự phát triển nhanh, bền vững trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Kiến tạo không gian mới bền vững, toàn diện
Diễn đàn

Kiến tạo không gian mới bền vững, toàn diện

Tại Kỳ họp thứ 28 vừa được tổ chức, HĐND tỉnh Thanh Hóa Khóa XVIII đã thông qua Nghị quyết về chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã của tỉnh năm 2025. Chỉ trong vòng 11 ngày kể từ khi Ban Chỉ đạo Trung ương ban hành kế số 47-KH/BCĐ, với quyết tâm cao của Đảng bộ, chính quyền cùng sự đồng thuận của nhân dân, tỉnh Thanh Hóa đã hoàn thành khối lượng công việc rất lớn, hướng tới mục tiêu kiến tạo không gian mới để phát triển bền vững và toàn diện.

Quang Châu - Khu công nghiệp lớn và quan trọng hàng đầu của tỉnh Bắc Giang với quy mô 516ha
Diễn đàn

Động lực, tầm nhìn trong kỷ nguyên mới

Việc sáp nhập tỉnh Bắc Ninh và Bắc Giang là bước đi chiến lược nhằm tái thiết không gian phát triển, tăng liên kết vùng và tạo nên một cực tăng trưởng mới ở phía Đông Bắc Thủ đô. Tỉnh Bắc Ninh (mới) - với vị trí đắc địa, quy mô kinh tế top 5 cả nước và tiềm lực công nghiệp mạnh mẽ đang đứng trước thời cơ “vàng” để trở thành trung tâm sản xuất, dịch vụ và trung chuyển của Việt Nam và khu vực. Đây là sự cộng hưởng của động lực, tầm nhìn và khát vọng vươn mình trong kỷ nguyên mới.

Khát vọng kỳ tích sông Cầu
Diễn đàn

Khát vọng kỳ tích sông Cầu

Tại Kỳ họp thứ 27, HĐND tỉnh Bắc Giang đã thông qua nghị quyết tán thành chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính tỉnh Bắc Ninh và tỉnh Bắc Giang. Tên gọi Bắc Ninh của tỉnh mới không chỉ thể hiện chiều sâu văn hóa - lịch sử, mang ý nghĩa thiêng liêng, cội nguồn mà còn là thương hiệu mạnh, có tính nhận diện cao. Đặc biệt, việc đặt trung tâm hành chính mới tại thành phố Bắc Giang sẽ tạo dư địa phát triển bứt phá, tầm nhìn dài hạn tạo động lực mạnh mẽ để tỉnh Bắc Ninh (mới) trở thành Thành phố trực thuộc Trung ương trước năm 2030, với khát vọng tạo dấu ấn kỳ tích sông Cầu.

Mở rộng không gian, dư địa phát triển bứt phá
Diễn đàn

Mở rộng không gian, dư địa phát triển bứt phá

Tại Kỳ họp thứ 27 (kỳ họp chuyên đề) vừa được tổ chức sáng 25.4, HĐND tỉnh Bắc Giang đã thông qua nghị quyết tán thành chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã của tỉnh Bắc Giang năm 2025; Nghị quyết tán thành chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính tỉnh Bắc Ninh và tỉnh Bắc Giang. Đây là 2 nội dung mang tính lịch sử, mở rộng không gian, tạo lợi thế so sánh và dư địa phát triển mới, xây dựng tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh, gọn, mạnh, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, tạo bứt phá trong phát triển thời gian tới.

Chủ tọa điều hành Kỳ họp thứ 28 HĐND tỉnh Thanh Hóa Khóa XVIII
Hội đồng nhân dân

Kiến tạo không gian mới để phát triển bền vững và toàn diện

Sáng 25.4, HĐND tỉnh Thanh Hóa đã tổ chức Kỳ họp thứ 28, HĐND tỉnh Khóa XVIII, nhiệm kỳ 2021 - 2026. Tại kỳ họp, HĐND tỉnh đã thông qua Nghị quyết về chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã của tỉnh Thanh Hóa năm 2025. Như vậy, chỉ trong vòng 11 ngày kể từ khi Ban chỉ đạo Trung ương ban hành kế hoạch số 47-KH/BCĐ, tỉnh Thanh Hóa đã hoàn thành khối lượng công việc đồ sộ hướng tới mục tiêu kiến tạo không gian mới để phát triển bền vững, toàn diện.

Bài 1: Giữ “mạch sống” của cải cách
Diễn đàn

Bài 1: Giữ “mạch sống” của cải cách

“Giữ người tài” không còn là một lựa chọn nhân sự, mà là trụ cột sống còn của cải cách bộ máy. Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: cải cách lần này là một cuộc cách mạng về tổ chức - thay đổi từ gốc, không chỉ sắp xếp đơn vị hành chính, mà cả cách đánh giá và sử dụng con người. Giữ đúng người - không thể đến sau, mà phải bắt đầu từ đầu: từ tư duy, thể chế đến hành lang minh bạch. Khi bộ máy mới được tinh gọn, thì mỗi người được giữ lại là một quyết định chiến lược; giữ đúng người, đúng lúc, đúng cách - là giữ lấy "mạch sống" của cải cách.

Làm “nóng” những vấn đề người dân cần nhất
Diễn đàn

Làm “nóng” những vấn đề người dân cần nhất

Nguyễn Công Huấn - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Quảng Bình

Để đáp ứng ngày càng tốt hơn kỳ vọng của cử tri và Nhân dân, kỳ họp HĐND tỉnh không chỉ là một cuộc gặp gỡ định kỳ. Đó phải là nơi cái “nóng” của đời sống xã hội được đặt lên bàn nghị sự, nơi từng câu hỏi truy đến cùng trách nhiệm, từng nghị quyết không chỉ hợp lý mà phải hợp lòng dân. Muốn vậy, cần một cuộc làm mới từ gốc: cách tổ chức kỳ họp, vai trò đại biểu, chất lượng thảo luận, cho đến cách thông tin được truyền tải đến cử tri.

Xây dựng chính quyền cơ sở xứng tầm thời đại
Diễn đàn

Xây dựng chính quyền cơ sở xứng tầm thời đại

Tổ chức chính quyền hai cấp, sát nhập chính quyền cơ sở là nhiệm vụ đã chín muồi và cấp thiết. Nhưng quy mô, mức độ chính quyền cơ sở cần phù hợp với tình hình thực tế và khả năng quản trị, điều hành của đội ngũ cán bộ khi bước vào guồng máy mới. Điều quan trọng, đừng bỏ phí dân tài, lựa chọn được đội ngũ cán bộ có phẩm chất, năng động, sáng tạo, có khả năng tiếp cận công nghệ thông tin để tổ chức thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn mới và thực sự được cử tri và Nhân dân tin tưởng trao gửi quyền hạn.

Phó Chủ tịch Thường trực HĐND thành phố Hà Nội Phùng Thị Hồng Hà phát biểu kết luận
Diễn đàn

Xử lý dứt điểm các kết luận thanh tra, kiểm toán trong lĩnh vực tài chính

Làm việc với Sở Tài chính về công tác tiếp công dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo và thực hiện các kết luận thanh tra, kiểm toán, Đoàn giám sát HĐND thành phố Hà Nội đã ghi nhận những nỗ lực đáng kể của Sở Tài chính trong việc triển khai các nhiệm vụ được giao. Từ những kết quả đạt được và những tồn tại, hạn chế được chỉ rõ, Đoàn giám sát đề nghị, Sở tiếp tục đẩy mạnh công tác giải quyết dứt điểm các kết luận thanh tra, kiểm toán đã được đưa ra. Qua đó, bảo đảm tối đa quyền lợi chính đáng của người dân; nâng cao hiệu quả quản lý tài chính, góp phần vào sự phát triển bền vững của Thủ đô.

Thông suốt thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp
Diễn đàn

Thông suốt thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp

Kỳ họp thứ 22 (chuyên đề), HĐND tỉnh Bình Dương Khóa X diễn ra hôm qua, ngày 11.4, không chỉ xem xét, thông qua những nghị quyết quan trọng về đầu tư công, quy hoạch và đất đai, mà còn khẳng định quyết tâm chính trị trong việc tái thiết bộ máy hành chính theo hướng tinh gọn, hiệu lực, phục vụ tốt hơn. Không dừng ở cam kết, chính quyền Bình Dương đang chuyển cải cách thành hành động cụ thể, với nguyên tắc xuyên suốt: không để ai bị bỏ lại phía sau trong quá trình chuyển đổi.

Đồng thuận, niềm tin - sức mạnh lớn nhất của một chính quyền kiến tạo
Hội đồng nhân dân

Đồng thuận, niềm tin - sức mạnh lớn nhất của một chính quyền kiến tạo

Giữa những con số tăng trưởng ấn tượng, thành phố Hải Phòng chọn cách "chậm lại" để lắng nghe, thấu hiểu và chăm lo cho từng số phận, bảo đảm không ai bị bỏ lại phía sau. Khi đặt người dân và cán bộ vào trung tâm cải cách, thành phố không chỉ tinh gọn bộ máy, mà còn xây dựng được một nền tảng phát triển bền vững: sự đồng thuận và niềm tin. Trong một thế giới đầy biến động, đó chính là sức mạnh lớn nhất của một chính quyền kiến tạo.