Ngắm Xuân Hà Nội trong tranh

Những nét đẹp truyền thống của người Hà Nội như đi chợ hoa, chợ Tết, bày mâm ngũ quả… xuất hiện nhiều trong các tác phẩm hội họa. Qua ngôn ngữ tạo hình phong phú, các họa sĩ đã mang đến hình ảnh “Xuân Hà Nội” đầy cảm xúc.

Họa sĩ Nguyệt Nga xúc động gặp lại bức tranh được vẽ cách đây gần 50 năm tại triển lãm Xuân Hà Nội ở Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam (26.1 - 25.2). Bà làm tranh đồ họa đã nửa thế kỷ, bức tranh Ngày Tết nguyên đán được vẽ năm 1940, lúc họa sĩ mới bước chân vào nghề.

Ngày ấy, cậu con trai gần 4 tuổi, được mẹ diện cho quần áo mới, đi giày đỏ, mặc áo khoác đỏ, đội chiếc mũ len màu đỏ, nhí nhảnh, vui tươi đứng bên cành đào khoe sắc thắm. Ngắm lại bức tranh, bà nhớ về một thời kỳ Hà Nội đầy khó khăn nhưng ấm áp bên người thân, bên gia đình.

Xuân Hà Nội qua lăng kính hội họa -0
Em bé diện trang phục mùa đông, đứng bên chậu hoa đào trong "Ngày Tết Nguyên đán" của tác giả Nguyệt Nga

“Bức tranh khắc gỗ được hoàn thành đúng dịp Tết, tôi ký tên bằng hình ảnh tràng pháo đỏ mang đầy không khí mùa xuân. Những năm ấy, Hà Nội thiếu thốn đủ bề nhưng nhà nào cũng không để thiếu cành đào, mâm ngũ quả, trẻ em được sắm bộ quần áo mới... Ai ai cũng phấn khởi, vui tươi, đầy hy vọng vào năm mới”, họa sĩ Nguyệt Nga chia sẻ.

Không khí rộn ràng của mùa xuân được họa sĩ Trần Nguyên Đán gói trong bức tranh bột màu Thăng Long - Đông Đô. Ông chia sẻ, tác phẩm được vẽ vào ngày mùng 5 Tết năm 1984. Đấy là ngày khai hội Gò Đống Đa, tưởng nhớ, tri ân công ơn của vua Quang Trung - Nguyễn Huệ.

Đối với họa sĩ Trần Nguyên Đán, Tết Hà Nội luôn mang lại tâm trạng đặc biệt. Có lẽ vì đây là những khoảnh khắc đầu tiên của một năm, cỏ cây đâm chồi nảy lộc, vạn vật sinh sôi, rực rỡ sắc màu… Cũng vì thế, Hà Nội ngày xuân là chủ đề được nhiều họa sĩ lựa chọn và thể hiện đầy cảm xúc.

Xuân Hà Nội qua lăng kính hội họa -0
Công chúng thưởng lãm bức tranh bột màu "Thăng Long - Đông Đô" của họa sĩ Trần Nguyên Đán được triển lãm sử dụng công nghệ trình chiếu mapping 

Nhà văn, họa sĩ Nguyễn Văn Thọ nhớ lại Tết xưa qua tác phẩm của cha mình - cố họa sĩ Nguyễn Văn Thiệu. Tranh sơn khắc Xuân Hồ Gươm được hoàn thiện năm 1960, đúng vào năm nông nghiệp Việt Nam bội thu. Mùa xuân Hà Nội năm ấy vì vậy như thêm phần rực rỡ, bầu không khí xuân phơi phới, người người nô nức, phấn khởi…

Nhà văn Nguyễn Văn Thọ cho rằng dường như các tác phẩm đã thể hiện chân thực bối cảnh thời đại, rằng đất nước lúc bấy giờ còn khó khăn, nhưng xuân Hà Nội vẫn mang hương vị đặc trưng, rất Hà thành.

“Chúng ta thấy ở đấy chất riêng của các họa sĩ một thời, thấm đẫm tính dân tộc nhưng cũng rất hiện đại. Xem tranh, chúng ta thấy ngay đây là những tác phẩm của họa sĩ Việt, nhận ra ngay chất xuân Hà Nội khó lẫn”, nhà văn Nguyễn Văn Thọ nói.

Xuân Hà Nội qua lăng kính hội họa -0
Nhà văn Nguyễn Văn Thọ (thứ hai từ trái sang) giới thiệu về bức tranh của cha mình - cố họa sĩ Nguyễn Văn Thiệu

Chất xuân đó còn được phản ánh qua hình ảnh đi chợ hoa, đi chợ Tết, bày mâm ngũ quả… dưới ngòi bút của các danh họa Nguyễn Tiến Chung, Phạm Văn Đôn, Trần Lưu Hậu. Thời khắc giao thừa thiêng liêng qua tác phẩm của Lê Quốc Lộc, Nguyễn Tư Nghiêm, Phạm Việt Hải. Ngày xuân - du xuân, vãn cảnh, lễ chùa… qua tranh Bùi Xuân Phái, Nguyễn Nghĩa Duyện, Nguyễn Trọng Kiệm…

Theo Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, TS. Nguyễn Anh Minh: “Xuân Hà Nội là đặc trưng riêng có và là nguồn cảm hứng của các nghệ sĩ từng sống, gắn bó với Hà Nội hay dù chỉ một lần đặt chân lên mảnh đất lắng hồn núi sông ngàn năm này. Rất nhiều tác phẩm văn học nghệ thuật về mùa xuân đã được các văn nghệ sĩ sáng tác, đi vào tâm thức của mỗi người, nhưng riêng với nghệ thuật tạo hình, không khí, cảnh sắc giao hòa của mùa xuân Hà Nội khi trở thành nguồn cảm hứng hội họa sẽ đem đến xúc cảm thị giác đặc biệt, mang đến nhiều hứng khởi, hân hoan chào đón xuân mới”.

Cùng ngắm "Xuân Hà Nội" qua một số tác phẩm hội họa:

Xuân Hà Nội qua lăng kính hội họa -0
"Phố Hàng Mã", sơn dầu, 1978, Trọng Kiệm
Xuân Hà Nội qua lăng kính hội họa -0
"Phong cảnh Ngọc Hà", sơn dầu, 1984, Trần Trọng Vũ
Xuân Hà Nội qua lăng kính hội họa -0
"Đi chợ Tết", tranh lụa, 1940, Nguyễn Tiến Chung
Xuân Hà Nội qua lăng kính hội họa -0
"Hoa quả Tết", bột màu, 1977, Trần Lưu Hậu

Văn hóa

Chiêm ngưỡng “Bộ sưu tập mũi khoan đá Thác Hai” - bảo vật quốc gia đầu tiên của tỉnh Đắk Lắk
Văn hóa - Thể thao

Chiêm ngưỡng “Bộ sưu tập mũi khoan đá Thác Hai” - bảo vật quốc gia đầu tiên của tỉnh Đắk Lắk

Sáng 22.11, tại Bảo tàng tỉnh Đắk Lắk, UBND tỉnh khai mạc triển lãm thành tựu kinh tế - xã hội tỉnh Đắk Lắk chào mừng kỷ niệm 120 năm Ngày thành lập tỉnh Đắk Lắk (22.11.1904 - 22.11.2024); 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22.12.1944 - 22.12.2024) và 35 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân (22.12.1989 - 22.12.2024).

Hình ảnh tại triển lãm 3D. ảnh: TTLTI
Văn hóa - Thể thao

Lịch sử Kiên Giang qua hình ảnh và tài liệu lưu trữ

Với hơn 200 tài liệu, bản đồ lần đầu tiên được công bố, triển lãm 3D trực tuyến “Giới thiệu hình ảnh, tài liệu lưu trữ về địa giới hành chính tỉnh Kiên Giang xưa và nay” nhằm lan tỏa giá trị của tài liệu lưu trữ, tạo thuận lợi cho người xem dễ dàng tiếp cận thông tin về địa giới hành chính Kiên Giang qua các thời kỳ.

Khi sắc màu và cảm xúc thăng hoa
Văn hóa - Thể thao

Khi sắc màu và cảm xúc thăng hoa

Triển lãm "Colors in Bloom - Sắc màu bừng nở" quy tụ các nghệ sĩ: Nguyễn Phương, Minh Đàm, Thanh Hà, Đình Đức, Phương Thảo và Đức Tiến. Đây là không gian để công chúng chiêm ngưỡng vẻ đẹp tinh tế và độc đáo của nghệ thuật màu nước.

Xây dựng nền “văn hóa Hòa Bình” mãi trường tồn, lan tỏa
Địa phương

Xây dựng nền “văn hóa Hòa Bình” mãi trường tồn, lan tỏa

Nhằm phát huy giá trị di sản văn hóa truyền thống, nhất là các di tích thuộc nền “Văn hóa Hòa Bình”, tỉnh Hòa Bình xác định, phát triển văn hóa sẽ là một trong 5 đột phá chiến lược và sẽ tiếp tục triển khai hiệu quả các giải pháp nhằm bảo tồn, phát huy giá trị di tích gắn với phát triển du lịch, giúp di sản mãi trường tồn và lan tỏa. Từ đó, góp phần xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

Chuyện làng, chuyện phố
Văn hóa

Chuyện làng, chuyện phố

Ngày hội Di sản văn hóa năm 2024 với chủ đề Chuyện làng, chuyện phố sẽ được Bảo tàng Đà Nẵng tổ chức vào ngày 22 - 23.11.

Kết nối và mở rộng mạng lưới mỹ thuật
Văn hóa - Thể thao

Kết nối và mở rộng mạng lưới mỹ thuật

Hoạt động sáng tạo của nghệ sĩ thiên về tính cá nhân nhưng cũng rất cần môi trường để cập nhật thông tin, giao lưu sáng tác... Các sự kiện kết nối quốc tế không chỉ tạo cơ hội cho nghệ sĩ trong và ngoài nước được gặp gỡ, học hỏi mà còn góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển mỹ thuật Việt Nam.

Tôn vinh truyền thống hiếu học, nuôi dưỡng khát vọng lớn lao
Văn hóa

Tôn vinh truyền thống hiếu học, nuôi dưỡng khát vọng lớn lao

Mỗi dịp 20.11, ngày Nhà giáo Việt Nam, ký ức tuổi thơ của tôi lại tràn về với hình ảnh của bố tôi - một người thầy được học trò yêu quý và kính trọng. Những bó hoa tươi thắm, những món quà nhỏ tuy giản dị nhưng đong đầy tình cảm học trò dành tặng thầy, cùng không khí rộn rã của lớp học với lũ học trò "nhất quỷ nhì ma" in sâu trong tâm trí của tôi. Bố tôi vẫn thường nói, nghề giáo không chỉ là dạy chữ, mà là vun đắp tâm hồn, truyền đạt những giá trị làm người, và kết nối với học trò ở những cảm xúc sâu sắc nhất; tôi rất xúc động khi thấy, sau 30 - 40 năm, vẫn có những học trò vượt hàng trăm cây số, quay lại thăm thầy cũ để hàn huyên đủ chuyện - từ gia đình, công việc cho đến những hoài niệm về thời đi học. Những cuộc trò chuyện như thế vượt lên trên mối quan hệ thầy trò thông thường, gắn bó như cha với con, tạo nên một tình nghĩa khó phai mờ.

Vượt qua rào cản khi sáng tạo với di sản
Văn hóa - Thể thao

Vượt qua rào cản khi sáng tạo với di sản

Di sản văn hóa phi vật thể đang góp phần quan trọng làm nên những sản phẩm độc đáo của công nghiệp văn hóa. Nhiều ý kiến cho rằng, không chỉ cần sự sáng tạo mà còn phải hiểu biết thấu đáo về truyền thống để giữ bản sắc nhưng vẫn mang lại nguồn lợi kinh tế.