FiinRatings vừa phát hành báo cáo "Nhìn lại 2022 và Triển vọng thị trường vốn 2023". Đưa ra nhận định về cơ cấu nguồn vốn doanh nghiệp trong năm 2022, FiinRatings cho rằng, thời gian qua, tình hình dịch bệnh và vấn đề pháp lý làm ảnh hưởng đến tiến độ triển khai dự án.
Thị trường bị chi phối bởi phản ứng tâm lý của nhà đầu tư lẫn doanh nghiệp đối với các chính sách về đất đai, tài chính lẫn tín dụng đã khiến tất cả các hoạt động trong lĩnh vực bất động sản bị ngưng trệ, doanh nghiệp khó tiếp cận nguồn vốn từ tiền trả trước của người mua nhà.
Bên cạnh đó, hàng loạt các quy định nhằm thắt chặt tín dụng trong môi trường lãi suất tăng đã buộc các doanh nghiệp phải tìm kiếm nguồn vốn khác thay thế và bù đắp cho các dự án.
Do đó, việc huy động vốn thông qua phát hành trái phiếu đã được các doanh nghiệp bất động sản đẩy mạnh để tăng tính chủ động về tài chính trong bối cảnh rủi ro về lãi suất cho vay có thể vẫn sẽ tiếp tục tăng.
Trên thực tế, hơn 80% giá trị trái phiếu doanh nghiệp của ngành bất động sản phát hành thuộc về các doanh nghiệp chưa niêm yết. Các doanh nghiệp này có sức khỏe tài chính ở mức yếu rất báo động và đặc biệt là thiếu minh bạch.
Theo nhận định, thị trường có thể chứng kiến thêm nhà phát hành mất khả năng thanh toán, đặc biệt là doanh nghiệp liên tục tăng cường đòn bẩy trong ít nhất 3 năm và có dòng tiền yếu. Tuy nhiên, các chuyên gia kỳ vọng áp lực đáo hạn sẽ được giải tỏa nếu dự thảo sửa đổi Nghị định 65 cho phép gia hạn nợ được thông qua.
Về lãi suất, mặt bằng lãi suất Việt Nam được dự đoán sẽ leo cao trong ít nhất nửa đầu năm 2023 trước khi hạ nhiệt nhưng nhìn chung triển vọng lãi suất năm nay vẫn sẽ khó khăn hơn.
Theo FiinRatings, lãi suất giai đoạn cuối năm sẽ được hỗ trợ bởi đầu tư công, trong đó tốc độ giải ngân được kỳ vọng sẽ nhanh hơn so với năm 2022 (đạt 67,27% kế hoạch).
Năm 2023 sẽ tiếp nhận các dự án trọng điểm gồm Sân bay Long Thành, Cao tốc Bắc Nam giai đoạn 2, Đường vành đai 3, Đường vành đai 4. Ngoài ra, thiếu hụt nguồn cung đá xây dựng cũng được giải tỏa khi Luật đầu tư sửa đổi đã được thông qua tạo điều kiện cho việc khai thác các mỏ đá hết hạn.
Nhìn về khía cạnh tích cực, thị trường TPDN sắp tới sẽ bước vào chu kỳ mới với nhiều thay đổi cốt lõi giúp kênh vốn này phát triển bền vững hơn. Tuy còn nhiều khó khăn, các nhà nghiên cứu đánh giá đây là cơ hội để sàng lọc sức khỏe tài chính của các chủ thể tham gia.