Doanh nghiệp chưa quen sử dụng trọng tài thương mại

Việt Nam có độ mở kinh tế cao, giao thương quốc tế gia tăng, đồng nghĩa rủi ro về lừa đảo, tranh chấp càng nhiều. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp chưa quen sử dụng trọng tài thương mại, hòa giải thương mại và đây là rào cản lớn.

Rủi ro ngày càng tăng

Việt Nam là nước có độ mở kinh tế cao, xuất khẩu tiếp tục giữ đà tăng trưởng ấn tượng. Theo số liệu của Bộ Công thương, chỉ tính 9 tháng năm nay, tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước đạt 282 tỷ USD, tăng 17,3% so với cùng kỳ năm trước. Có 32 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD, chiếm 92,8% tổng kim ngạch xuất khẩu, trong đó 6 mặt hàng xuất khẩu trên 10 tỷ USD, chiếm gần 64%.

Rủi ro trong giao thương quốc tế sẽ ngày càng gia tăng. Ảnh ITN
Rủi ro trong giao thương quốc tế sẽ ngày càng gia tăng. Ảnh ITN

Đồng nghĩa với sự tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu, số lượng doanh nghiệp tham gia giao thương trên thị trường thế giới ngày càng tăng. "Khi "sân chơi" càng lớn thì rủi ro đi kèm càng nhiều", Luật sư Châu Việt Bắc, Phó Tổng thư ký Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) nhìn nhận.

Theo ước tính của các chuyên gia, mỗi năm, các doanh nghiệp toàn cầu thiệt hại khoảng 5% doanh thu vì lừa đảo, giá trị trung bình là 1,7 triệu USD/vụ. Tại Việt Nam, theo số liệu của PwC, 52% doanh nghiệp tham gia khảo sát cho biết đã từng là nạn nhân của lừa đảo và tội phạm kinh tế. Con số này cao hơn mức 46% chung của khu vực châu Á - Thái Bình Dương và mức 49% của toàn cầu. Đối tượng lừa đảo các doanh nghiệp Việt Nam là từ khách hàng (36%), từ nhà cung cấp (21%) và từ các bên trung gian, đại lý.

Trên thực tế, Bộ Công thương, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã nhiều lần thông tin về rủi ro trong hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu, song doanh nghiệp vẫn mắc vào những vụ việc lừa đảo, điển hình là vụ 76 container hạt điều của 5 doanh nghiệp xuất khẩu sang Italy hồi tháng 3 vừa qua.

Lý giải nguyên nhân dẫn đến các vụ việc lừa đảo trong giao thương quốc tế, theo các chuyên gia, mặc dù là nước có nhiều ngành hàng xuất khẩu hàng đầu thế giới nhưng đa phần các doanh nghiệp trong nước có quy mô vừa và nhỏ, rất thiếu kinh nghiệm về tranh chấp thương mại quốc tế. Nhiều doanh nghiệp chưa quen sử dụng hình thức giải quyết tranh chấp thương mại phổ biến như trọng tài thương mại, hòa giải thương mại. Nhiều doanh nghiệp còn ít sử dụng luật sư thường xuyên. Thậm chí, khi vụ việc lừa đảo xảy ra, doanh nghiệp e ngại báo cáo vì sợ lộ lọt thông tin!

Từ góc nhìn của người trong cuộc, ông Bạch Khánh Nhựt, Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Điều Việt Nam bổ sung, từ vụ việc 76 container hạt điều vừa qua là do các doanh nghiệp quá tin tưởng vào môi giới, không kiểm tra thông tin về doanh nghiệp mua hàng bên Italy, “mặc dù các doanh nghiệp đều có kinh nghiệm trên 20 năm”. Đến khi vụ việc xảy ra, doanh nghiệp kiểm tra mới biết các địa chỉ của “đối tác” đều là địa chỉ “ma”. Cũng vì chủ quan, các doanh nghiệp không hề nghi ngờ khi “đối tác” dùng phương thức giao dịch qua thư điện tử là gmail (miễn phí), trong khi thông thường doanh nghiệp sở hữu giá trị lớn sẽ sử dụng phương thức điện tử có tính phí.

Mặt khác, kẻ lừa đảo đã đánh vào tâm lý của doanh nghiệp. Trong lúc khó khăn vì dịch Covid-19, các doanh nghiệp không (chậm) bán được hàng, trong khi đối tác cần mua số lượng hàng lớn khiến doanh nghiệp dễ dàng mắc bẫy mà bỏ quên việc phân tích thị trường, khi Italy chỉ tiêu thụ một lượng rất nhỏ hạt điều của Việt Nam, ông Nhựt phân tích thêm.

Doanh nghiệp phải chủ động

Trong bối cảnh rủi ro trong giao thương quốc tế ngày càng gia tăng và tinh vi hơn, các chuyên gia cho rằng, các doanh nghiệp cần chủ động hoàn thiện mình, trau dồi kinh nghiệm. Đồng thời, doanh nghiệp phải tìm hiểu về các hệ thống cơ quan giải quyết tranh chấp, thủ tục giải quyết tranh chấp ở nước mà mình có quan hệ kinh tế; lưu ý sử dụng thường xuyên hơn hình thức giải quyết tranh chấp thương mại phổ biến như trọng tài thương mại, hòa giải thương mại.

Chia sẻ rõ hơn, TS. Nguyễn Thị Quỳnh Nga, Bộ môn Kinh doanh và Thương mại quốc tế, Cơ sở II Đại học Ngoại thương TP. Hồ Chí Minh nhấn mạnh, để tránh bẫy khi xuất khẩu hàng hóa, doanh nghiệp cần tìm hiểu kỹ đối tác, bên môi giới, vì “nhiều khi sự lừa đảo nằm trong những chi tiết nhỏ nhặt”. Cụ thể, cần kiểm tra tình trạng tài chính để tránh công ty "ma", hoặc những công ty đang/sắp phá sản.

Theo đó, doanh nghiệp cần kiểm tra giấy tờ, tài liệu do cơ quan có thẩm quyền nước ngoài cấp; tìm kiếm thông tin từ Thương vụ, cơ quan đại diện ngoại giao, VCCI, hiệp hội, ngân hàng; kiểm tra thông tin qua website doanh nghiệp; kiểm tra danh bạ doanh nghiệp, báo cáo tài chính có kiểm toán…

Nhìn lại vụ 76 container hạt điều, ông Bạch Khánh Nhựt khuyến cáo, các doanh nghiệp cần có sự kiểm tra đối tác một cách độc lập với môi giới. “Kinh nghiệm xương máu là vai trò của các Thương vụ tại nước sở tại là rất quan trọng”, ông Nhựt nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp nên trao đổi thông tin với đồng nghiệp để phát hiện các dấu hiệu lừa đảo. “Như trong vụ việc 76 container hạt điều, chỉ khi Hiệp hội Điều Việt Nam gọi 5 doanh nghiệp lên gặp mặt để cùng trao đổi thì họ mới biết không phải chỉ riêng doanh nghiệp của mình mới bị lừa. Trong khi đáng ra, các doanh nghiệp có thể tự tìm hiểu thông tin từ các doanh nghiệp trong ngành, hoặc có thể thông qua Hiệp hội kết nối với các doanh nghiệp thành viên”, Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Điều Việt Nam khuyến nghị.

Điểm đáng lưu ý nữa là các doanh nghiệp cần cảnh giác với các dấu hiệu bất thường từ đối tác, mặc dù kẻ lừa đảo thường dùng các thủ đoạn rất tinh vi. Chẳng hạn, cần cảnh giác nếu đối tác sử dụng phương thức liên lạc qua ứng dụng miễn phí. Ngoài ra, cần chọn các phương thức thanh toán an toàn hơn; khi vụ việc xảy ra, cần nhanh chóng báo cáo, nhờ sự trợ giúp của Hiệp hội ngành nghề; nhất là phải chủ động và nỗ lực trong giải quyết vụ việc của chính mình.

Thị trường

 'Hot tiktoker' Quang Linh Vlog phải xin lỗi khách hàng vì bán hàng "không giống như quảng cáo", chuyên gia khuyến cáo việc livestream
Thị trường

'Hot tiktoker' Quang Linh Vlog phải xin lỗi khách hàng vì bán hàng "không giống như quảng cáo", chuyên gia khuyến cáo việc livestream

Theo ông Phạm Huy Phong, chuyên gia kinh tế, xu thế người nổi tiếng bán hàng trên các nền tảng mạng xã hội đang nở rộ. Tuy nhiên, mỗi người bán hàng cần có trách nhiệm kiểm tra, kiểm nghiệm kỹ trước khi quyết định livestream để đưa ra sản phẩm giới thiệu tới khách hàng.

Khơi thông "điểm nghẽn" tiếp cận vốn cho doanh nghiệp nhỏ và vừa
Thị trường

Khơi thông "điểm nghẽn" tiếp cận vốn cho doanh nghiệp nhỏ và vừa

Cuối năm là thời điểm các doanh nghiệp bước vào giai đoạn "nước rút" cho các kế hoạch sản xuất kinh doanh mùa cao điểm, nhu cầu về vốn vì thế cũng tăng đột biến. Gói ưu đãi lãi suất đặc biệt với tổng hạn mức 6.000 tỷ đồng đã được Ngân hàng TMCP An Bình (ABBANK) triển khai từ nay cho đến 31.1.2025 nhằm giúp doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn dễ dàng hơn. 

SHB lần thứ 4 được vinh danh trong TOP 10 doanh nghiệp có Báo cáo thường niên tốt nhất ngành Tài chính
Thị trường

SHB lần thứ 4 được vinh danh trong TOP 10 doanh nghiệp có Báo cáo thường niên tốt nhất ngành Tài chính

SHB nhiều năm liền được vinh danh trong TOP 10 doanh nghiệp có Báo cáo thường niên tốt nhất nhóm ngành Tài chính, minh chứng cho những nỗ lực vượt trội của Ngân hàng trong việc minh bạch thông tin và quản trị doanh nghiệp theo thông lệ tốt nhất về phát triển bền vững.

Băn khoăn đánh thuế với nước giải khát có đường
Thị trường

Đánh giá tác động toàn diện thuế tiêu thụ đặc biệt với đồ uống có đường

Dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) bổ sung mặt hàng nước giải khát theo Tiêu chuẩn Việt Nam có hàm lượng đường trên 5g/100ml vào diện đánh thuế. Nhấn mạnh nguyên tắc đánh thuế là bảo đảm cân bằng, hài hòa lợi ích giữa Nhà nước và người nộp thuế, các chuyên gia khuyến nghị cần đánh giá tác động toàn diện để xây dựng chính sách và quyết định thời điểm áp dụng cho phù hợp.

Kho lạnh NECS chính thức mở rộng dịch vụ kho lạnh ngoại quan
Thị trường

Kho lạnh NECS chính thức mở rộng dịch vụ kho lạnh ngoại quan

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự phát triển mạnh mẽ của thương mại quốc tế, việc tối ưu hóa quy trình xuất nhập khẩu trở thành yếu tố then chốt để nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp. Kho lạnh NECS tự hào công bố việc đưa dịch vụ Kho lạnh ngoại quan chính thức đi vào hoạt động, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong việc góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động logistics cho các doanh nghiệp xuất nhập khẩu tại Việt Nam.

Xác thực thông tin khách hàng vay trên cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư: Bước tiến lớn cho các cơ sở cầm đồ
Thị trường

Xác thực thông tin khách hàng vay trên cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư: Bước tiến lớn cho các cơ sở cầm đồ

Việc xác thực thông tin khách hàng vay cầm cố tài sản dựa trên cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư được xem là một bước tiến lớn đối với các cơ sở cầm đồ, đặc biệt là tại TP. Hồ Chí Minh. Mô hình này đem lại lợi ích cho cả cơ quan quản lý lẫn đơn vị cho vay. 

Phó Thống đốc Thường trực Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Đào Minh Tú phát biểu. Ảnh: Lâm Hiển
Thị trường

"Vốn ngân hàng dành cho ĐBSCL không thiếu"

Đây là khẳng định Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú khẳng định tại hội thảo “Thúc đẩy tín dụng cho ngành hàng nông sản chủ lực, đưa ĐBSCL phát triển nhanh, bền vững” do Báo Đại biểu Nhân dân tổ chức sáng 18.11 tại Cần Thơ.

Hỗ trợ tín dụng cho doanh nghiệp xuất khẩu thành phố Cần Thơ
Thị trường

Hỗ trợ tín dụng cho doanh nghiệp xuất khẩu thành phố Cần Thơ

Dù đóng góp 95% sản lượng gạo xuất khẩu và chiếm 60% tổng giá trị xuất khẩu thủy sản của cả nước, nhưng đồng bằng sông Cửu Long gặp khó khăn về khả năng tiếp cận và hấp thu nguồn vốn tín dụng. Theo Phó Giám đốc Sở Công Thương TP. Cần Thơ Huỳnh Thanh Sử, để đáp ứng kịp thời nhu cầu vốn của doanh nghiệp xuất khẩu, cần linh hoạt áp dụng các hình thức bảo đảm tiền vay, thời hạn và lãi suất ưu đãi, cải tiến quy trình, thủ tục cho vay.

Tổng thư ký Hiệp hội chế biến và Xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam Trương Đình Hoè.
Thị trường

Cần đa dạng hóa các nguồn tín dụng nông nghiệp hướng đến phát triển bền vững vùng Đồng bằng sông Cửu Long

Tại Hội thảo "Thúc đẩy tín dụng cho ngành nông sản chủ lực, đưa đồng bằng sông Cửu Long phát triển nhanh, bền vững", Chuyên gia Kinh tế, Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính - tiền tệ Quốc gia, Tiến sĩ Cấn Văn Lực đã trình bày tổng quan về nguồn vốn dành cho nông nghiệp, nông thôn và đề xuất các giải pháp quan trọng nhằm phát triển bền vững ngành nông nghiệp Việt Nam.

Tổng thư ký Hiệp hội chế biến và Xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam Trương Đình Hoè. Ảnh: Lâm Hiển
Kinh tế

Tín dụng - đòn bẩy cho chuỗi giá trị nông sản bền vững ở ĐBSCL

Tại hội nghị "Thúc đẩy tín dụng cho ngành nông sản chủ lực, đưa đồng bằng sông Cửu Long phát triển nhanh, bền vững," Tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) Trương Đình Hòe đã trình bày những nhận định quan trọng về thị trường thủy sản toàn cầu, triển vọng xuất khẩu của Việt Nam và các giải pháp tín dụng cho ngành thủy sản.

Quảng Bình chủ động hỗ trợ doanh nghiệp bắt nhịp chuyển đổi số
Thị trường

Quảng Bình chủ động hỗ trợ doanh nghiệp bắt nhịp chuyển đổi số

Thời gian qua, Trung tâm Khuyến công và Xúc tiến thương mại tỉnh Quảng Bình (Trung tâm) đã chủ động tư vấn, hỗ trợ các doanh nghiệp, cơ sở công nghiệp nông thôn bắt nhịp với xu hướng sản xuất, kinh doanh trên nền tảng số. Để tiếp tục hỗ trợ các doanh nghiệp, cơ sở công nghiệp nông thôn, Trung tâm sẽ triển khai mạnh mẽ hơn nữa các giải pháp để đẩy mạnh chuyển đổi số.

Ảnh minh họa
Thị trường

Cơ hội để xuất khẩu thủy sản sang Hoa Kỳ

Thương mại thủy sản Việt Nam với Hoa Kỳ ít bị tác động bởi những biến động chính trị. Tuy nhiên, chính sách thương mại đặc thù dưới thời Tổng thống Donald Trump có thể tạo ra cả cơ hội lẫn thách thức cho xuất khẩu thủy sản nước ta, đòi hỏi doanh nghiệp phải tuân thủ các tiêu chuẩn về vệ sinh, an toàn thực phẩm và linh hoạt ứng phó với những thay đổi thuế quan.

Hải Phòng: Ưu tiên phát triển công nghiệp hỗ trợ
Thị trường

Hải Phòng: Ưu tiên phát triển công nghiệp hỗ trợ

Theo đại diện Sở Công Thương TP. Hải Phòng, Thành phố đã ban hành nhiều Nghị quyết, quyết định phát triển công nghiệp, trong đó có nhiều Nghị quyết, Quyết định, chương trình phát triển công nghiệp hỗ trợ đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Trong đó, sản xuất công nghiệp tập trung phát triển các ngành công nghiệp mũi nhọn như: Công nghiệp điện tử - tin học; công nghiệp ứng dụng công nghệ cao; công nghiệp cơ khí chế tạo máy móc, thiết bị; công nghiệp hỗ trợ phục vụ các ngành công nghiệp mũi nhọn.

3 giải thưởng ô tô trong chương trình tri ân của Bảo Việt Nhân thọ đã tìm thấy chủ nhân may mắn
Thị trường

3 giải thưởng ô tô trong chương trình tri ân của Bảo Việt Nhân thọ đã tìm thấy chủ nhân may mắn

Ngày 9.11.2024, tại tỉnh Lâm Đồng đã diễn ra lễ quay thưởng đợt 3 - cũng là đợt cuối khép lại chương trình tri ân lớn nhất năm “Bảo vệ cả nhà - vi vu thả ga” của Bảo Việt Nhân thọ.

3 giải thưởng ô tô VF5 Plus cùng 144 giải thưởng giá trị khác đã được trao đến các khách hàng may mắn trên toàn quốc. Chương trình nằm trong chuỗi các hoạt động hướng đến 60 năm thành lập Tập đoàn Bảo Việt và kỷ niệm 28 năm thành lập Bảo Việt Nhân thọ.