- Thưa ông, xin ông cho biết vì sao hội nghị diễn ra vào thời điểm này và những nội dung nào sẽ được đưa ra bàn luận?
- Hội nghị diễn ra vào thời điểm Việt Nam đang tập trung xây dựng Chiến lược phát triển KT - XH 10 năm 2021-2030. Đây là cơ hội để chúng ta nhận được sự tham vấn của các chuyên gia đến từ các quốc gia, tổ chức hàng đầu quốc tế về ĐMST cho định hướng phát triển KT - XH của Việt Nam, trong đó, KHCN và ĐMST được xác định là một trụ cột mới. Đây là những chuyên gia có kinh nghiệm từ các quốc gia phát triển, họ trải qua giai đoạn chuyển đổi từ mô hình kinh tế có thu nhập trung bình, trung bình thấp sang thu nhập trung bình cao và thu nhập cao, cũng như là những người có kinh nghiệm làm việc với các quốc gia đã chuyển đổi thành công và các quốc gia chưa chuyển đổi thành công. Những kinh nghiệm và ý kiến tham vấn của các chuyên gia sẽ là những thông tin quý báu và hữu ích, đóng góp vào quá trình xây dựng Chiến lược phát triển KT - XH giai đoạn 10 năm tới của Việt Nam.
 Nhà máy Z11 ứng dụng KHCN vào sản xuất |
- Việt Nam đang tích cực thực hiện việc chuyển đổi số và phát triển nền kinh tế số. Tuy nhiên, việc phát triển kinh tế số có thể dẫn đến sự bất bình đẳng trong phát triển KT - XH. Vậy Việt Nam có tầm nhìn như thế nào để có thể kiểm soát được vấn đề này, thưa ông?
- Chuyển đổi số, phát triển nền kinh tế số sẽ tạo ra nhiều cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, kèm theo đó là các thách thức, các vấn đề xã hội cần phải tính đến và giải quyết. Mục tiêu đặt ra là làm thế nào để xã hội tham gia tích cực vào quá trình chuyển đổi các ngành công nghiệp, phát triển nhưng không ai bị bỏ lại phía sau, phải làm thế nào để đạt được mục tiêu phát triển bền vững. Chính vì vậy, Việt Nam luôn xác định nâng cao chất lượng nguồn nhân lực là một điều kiện cần thiết để bảo đảm phát triển bền vững và phát triển bao trùm. Trong thời kỳ chuyển đổi số, mỗi người Việt Nam cần được đào tạo các kỹ năng về chuyển đổi, các kỹ năng về sáng tạo, để trở thành những thành tố quan trọng tiếp nhận công nghệ, hấp thụ công nghệ và tiến đến sáng tạo công nghệ. Có như vậy, KT - XH mới phát triển bền vững.
- Ông chia sẻ thêm về khoa học, công nghệ và ĐMST với vai trò là trụ cột đối với phát triển KT - XH của Việt Nam hiện nay?
- KHCN và ĐMST là một trụ cột phát triển kinh tế không phải là sáng kiến của riêng ai. Đây là quá trình đánh giá sự phát triển của các quốc gia trên thế giới. Chúng ta có thể điểm lại 5 “con hổ” châu Á thoát khỏi bẫy thu nhập thấp và thu nhập trung bình nhờ dựa vào KHCN và ĐMST. Những quốc gia này phải chuyển đổi từ quá trình phát triển kinh tế dựa vào lao động giá rẻ, dựa vào nguồn tài nguyên thiên nhiên cạn kiệt chuyển sang phát triển dựa vào hấp thụ công nghệ và tiếp đến là phát triển dựa vào sáng tạo công nghệ tạo ra tài sản trí tuệ, tạo thành nguồn nhiên liệu mới giúp cho phát triển KT - XH.
Điều này thể hiện càng rõ trong thời đại ngày nay, sự phát triển nhanh chóng của KH - CN, của sự hội tụ công nghệ số trong cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, đòi hỏi KHCN và ĐMST phải trở thành nền tảng cốt lõi của phát triển. Đảng, Chính phủ đã luôn quan tâm đến vị trí, vai trò của KH - CN là động lực phát triển đất nước. Tuy nhiên, trước yêu cầu và thách thức mới, Việt Nam tiếp tục lựa chọn KHCN và ĐMST là một trong những trụ cột để phát triển. Trong quá trình đó, Việt Nam luôn nhận được sự quan tâm, phối hợp của bạn bè trên thế giới, của các quốc gia hàng đầu về ĐMST, của các tổ chức tài trợ về đổi mới sáng tạo, cũng như các quỹ hàng đầu như: Quỹ Bill & Melinda Gates, Quỹ ĐMST toàn cầu, Quỹ Rockefeller… đến để cùng trao đổi về các giải pháp nhằm thúc đẩy sự phát triển của KHCN và ĐMST đóng góp ngày càng thực chất hơn vào phát triển đất nước. Đặc biệt, tại Hội nghị này sẽ có một phiên trao đổi, thảo luận giữa các đại biểu về vấn đề làm thế nào để KHCN và ĐMST trở thành một trụ cột cho phát triển KT - XH của Việt Nam.
- Hội nghị lần này có tham dự của các tổ chức hàng đầu quốc tế. Liên minh đổi mới phát triển quốc tế (IDIA) có vai trò như thế nào đối với Việt Nam, thưa ông?
- IDIA là một liên minh tập hợp các quốc gia hàng đầu thế giới về ĐMST như: Chính phủ Mỹ, Chính phủ Anh, Chính phủ Australia, Chính phủ Thụy Điển, Chính phủ Canada và các tổ chức quốc tế hàng đầu như: World Bank, UNDP, Unicef cũng như các Quỹ tài trợ hàng đầu như: Quỹ ĐMST toàn cầu, Quỹ Bill & Melinda Gates, Quỹ Rockefeller... Liên minh luôn luôn quan tâm đến vai trò thúc đẩy KHCN và ĐMST để phát triển KT - XH. IDIA tổ chức họp nhóm 2 năm 1 lần. Năm nay, lần đầu tiên IDIA họp nhóm tại Việt Nam và bàn về các vấn đề của Việt Nam. Điều đó cho thấy Việt Nam là điểm đến tin cậy đối với các tổ chức uy tín trên thế giới về KHCN và ĐMST để hợp tác, cùng thúc đẩy phát triển bền vững, cùng đạt được những mục tiêu của thiên niên kỷ; lấy KHCN và ĐMST là trụ cột để thúc đẩy hòa bình trên thế giới, thúc đẩy cả thế giới cùng phát triển.
- Xin cảm ơn ông!
