Gây tranh cãi
Kể từ năm 2010, các nhà lập pháp thuộc đảng Cộng hòa đã thực hiện hơn 50 cuộc bỏ phiếu về chương trình chăm sóc sức khỏe, nhằm tìm cách xóa bỏ hoàn toàn hoặc sửa đổi một phần Obamacare. Họ cho rằng, Obamacare cho phép Chính phủ Mỹ can thiệp quá sâu vào thị trường bảo hiểm sức khỏe, lãng phí ngân sách và gây tổn hại tới tăng trưởng việc làm, vì buộc nhiều doanh nghiệp phải mua bảo hiểm cho người lao động khi tuyển dụng.
Ngày 4.1, giới chính khách đảng Cộng hòa tại lưỡng viện Quốc hội Mỹ đã thông báo kế hoạch trình Tổng thống đắc cử Donald Trump một dự luật nhằm xóa bỏ Obamacare. Kế hoạch này được Chủ tịch Ủy ban Ngân sách Hạ viện Mỹ Diane Black bảo trợ và thúc đẩy. Dự luật AHCA bao gồm 3 nội dung chính, trong đó cho phép những người dưới 26 tuổi tiếp tục được hưởng các chế độ trong chương trình bảo hiểm y tế của bố mẹ; cho phép các tiểu bang cung cấp các chương trình chăm sóc sức khỏe Medicaid nhằm hỗ trợ những người trưởng thành được xác định là thu nhập thấp; đồng thời cho phép thiết lập các quỹ trao đổi bảo hiểm và cung cấp các khoản tín dụng thuế nhằm hỗ trợ những người thu nhập thấp và trung bình có thể chi trả các chương trình bảo hiểm y tế cá nhân được bán trên thị trường bảo hiểm y tế tại Mỹ.
Ngay sau khi được công bố, dự luật AHCA được chờ đợi lâu nay của đảng Cộng hòa lại gây tranh cãi khi có những phản ứng trái chiều tại lưỡng viện Quốc hội Mỹ. Những người ủng hộ AHCA của đảng Cộng hòa cho rằng, sự tiến bộ của dự luật mới đến từ việc sử dụng nguồn vốn từ thị trường dưới dạng tín dụng thuế hoàn lại để cung cấp các dịch vụ về sức khỏe, thay vì sử dụng sự kiểm soát của Chính phủ thông qua các khoản thuế và trợ cấp như Obamacare đề xuất. Trong khi đó, các công ty bảo hiểm sẽ thoải mái tự đặt ra các mức giá thay vì bị giới hạn ở mức thấp hơn trong Obamacare và vì thế sẽ có nhiều lợi ích hơn. Với Obamacare, nhiều công ty bảo hiểm đã bị thua lỗ bởi không ít khách hàng lớn tuổi và ốm đau nhiều hơn so với dự kiến. Quan trọng hơn, theo quy định người Mỹ giờ đây sẽ không bị bắt buộc phải có bảo hiểm và đại bộ phận giới chủ sẽ không nhất thiết phải chi trả tiền bảo hiểm y tế cho nhân công của mình, điều mà Obamacare quy định bắt buộc và áp những mức phạt đối với các trường hợp vi phạm.
Thượng nghị sĩ Dân chủ Chuck Schumer cho rằng, kế hoạch mới sẽ khiến hàng triệu người Mỹ mất bảo hiểm và gây tổn hại lớn cho ngân sách liên bang. Trả lời hãng tin MSNBC, Hạ nghị sĩ Dân chủ Jim Jordan bày tỏ quan ngại AHCA sẽ không giúp giảm chi phí y tế cho tầng lớp lao động và các gia đình trung lưu. Phe Dân chủ kêu gọi phe Cộng hòa rút AHCA và hợp tác với phe Dân chủ để cải thiện Obamacare.
Ngay trong chính nội bộ đảng Cộng hòa, nhiều nghị sĩ cũng bày tỏ quan ngại với dự luật AHCA. Các nghị sĩ bảo thủ thuộc đảng Cộng hòa đã lên tiếng cảnh báo dự luật mới AHCA quá giống với đạo luật y tế gây tranh cãi hiện nay là Obamacare. Các nghị sĩ bảo thủ thuộc đảng Cộng hòa cho rằng dự luật AHCA đã loại bỏ những nguyên tắc tài chính mang tính bảo thủ bằng cách duy trì các trợ cấp Chính phủ trong chương trình Obamacare dưới vỏ bọc “tín dụng thuế hoàn lại” cho người mua bảo hiểm y tế cá nhân. Trong khi đó, các thành viên khác của đảng Cộng hòa lại mô tả dự luật AHCA là một cơ hội bị bỏ lỡ, thậm chí là một bước đi sai lầm.
Bước đi khôn ngoan
Trong bối cảnh đó, việc giới chức lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Hạ viện Mỹ hoãn cuộc bỏ phiếu về AHCA sau khi Nhà Trắng thất bại trong việc giành sự ủng hộ của các nghị sĩ bảo thủ đối với dự luật này. Đây được xem là bước lùi chiến thuật, nhằm giúp Tổng thống Trump tiếp tục vận động sự ủng hộ của các thành viên trong đảng. Quyết định trên được đưa ra sau khi các cuộc đàm phán giữa Nhà Trắng và khối tự do trong Hạ viện, một nhóm gồm 30 thành viên đảng Cộng hòa cực hữu vốn phản đối mạnh mẽ AHCA, không đạt được kết quả. Trao đổi với báo giới, Chủ tịch nhóm Mark Meadows đã xác nhận “không có thỏa thuận nào đạt được” sau các cuộc thương lượng với Tổng thống Trump.
Lý do thứ hai liên quan tới quyết định lùi thời điểm bỏ phiếu nhằm cho các nghị sĩ thêm cơ hội cân nhắc các lợi - hại. Trước đó, Tổng thống Trump từng cảnh báo các nghị sĩ đảng Cộng hòa tại Quốc hội lưỡng viện cần nhanh chóng thông qua dự luật AHCA, nếu không muốn đối mặt với “rắc rối chính trị”. Ông thậm chí còn tuyên bố, nếu kế hoạch thay thế và bãi bỏ Obamacare đổ vỡ, phe Cộng hòa có nguy cơ sẽ mất nhiều ghế tại Thượng viện và Hạ viện trong cuộc bầu cử giữa kỳ vào năm tới, khiến đảng này mất quyền kiểm soát Quốc hội lưỡng viện.