Tiên phong trong cuộc chiến chống thuốc lá
Theo Euractiv, Kế hoạch Toàn diện về phòng ngừa và kiểm soát thuốc lá giai đoạn 2024 - 2027 đã được Bộ Y tế Tây Ban Nha phê duyệt hôm 7.4, sẽ được đưa vào gói lập pháp mới để được Quốc hội nước này xem xét thông qua. Bộ trưởng Y tế Monica Garcia cho biết, nếu kế hoạch trở thành hiện thực sẽ giúp Tây Ban Nha ghi dấu là một trong những quốc gia tiên phong trong cuộc chiến chống thuốc lá.
Trên thực tế, văn bản này là lộ trình cập nhật về những thay đổi pháp lý của Tây Ban Nha, nhằm hướng tới mục tiêu giảm đáng kể số người hút thuốc lá, bảo vệ sức khỏe cộng đồng, cũng như ngăn chặn người dân sử dụng các loại thuốc lá mới. Kế hoạch đã tồn tại 14 năm và tiến trình cập nhật các nội dung, quy định mới được coi là cần thiết trong bối cảnh xuất hiện nhiều loại hình thuốc lá và sản phẩm thay thế thuốc lá ngày càng trở nên phổ biến, cũng như đáp ứng cam kết trên toàn Liên minh châu Âu (EU) về một thế hệ không thuốc lá vào năm 2040.
Những biện pháp cứng rắn hơn
Kế hoạch này đưa ra 5 mục tiêu chính, bao gồm ngăn chặn việc hút thuốc lá, khuyến khích cai thuốc lá và hỗ trợ cai thuốc lá; giảm phơi nhiễm môi trường với khí thải thuốc lá và các sản phẩm liên quan ở không gian công cộng và riêng tư; thúc đẩy nghiên cứu ứng dụng và giám sát trong kiểm soát thuốc lá; thúc đẩy sự phối hợp và thành lập các liên minh chống thuốc lá. Việc áp dụng kế hoạch này chắc chắn sẽ là một bước tiến về sức khỏe và hạnh phúc cho đất nước và người dân.
Một trong những điểm gây tranh cãi nhất của Kế hoạch là liệu trong tương lai gần, việc hút thuốc có bị cấm trên sân thượng của các quán bar và nhà hàng hay không, vì Tây Ban Nha là một trong những quốc gia định hướng du lịch nhiều nhất trên thế giới, chiếm 13% GDP quốc gia.
Theo đó, Kế hoạch mới bao gồm “mở rộng quy định về không gian không khói thuốc và thuốc lá điện tử trong một số nơi công cộng, ngoài trời. Ngoài ra, chính phủ còn khuyến khích các lệnh cấm hút thuốc lá ở những không gian riêng tư như trong nhà, đặc biệt nếu có sự hiện diện của trẻ vị thành niên. Các chuyên gia nhận định rằng, việc mở rộng môi trường không khói thuốc đối với thuốc lá và các sản phẩm liên quan là một biện pháp tích cực, có thể giúp giảm tiếp xúc với khói thuốc lá trong môi trường và loại bỏ dần thói quen hút thuốc trong xã hội.
Hơn nữa, trong số các biện pháp nhằm khuyến khích giảm tiêu dùng là sửa đổi thuế để tăng giá thuốc lá tối thiểu. Hiện nay giá bán một bao thuốc lá ở Tây Ban Nha thấp hơn nhiều so với giá của hầu hết các quốc gia xung quanh. Kể từ năm 2005, thuế thuốc lá ở Tây Ban Nha đã tăng 122%, một gói thuốc lá được bán phổ biến nhất ở Tây Ban Nha có giá khoảng 4,80 Euro trong đó 78,4% (3,76 Euro) là tiền thuế.
Một biện pháp cứng rắn khác trong kế hoạch mới là các bao thuốc lá trong tương lai sẽ có bao bì "trung tính". Hiện nay, hơn 20 quốc gia trên thế giới đã áp dụng biện pháp này, trong đó yêu cầu tất cả các bao bì phải có hình dáng bên ngoài giống nhau, sử dụng một phông chữ thống nhất và mỗi thương hiệu chỉ được nhận biết bằng tên hãng. Việc sử dụng bao bì "trung tính" sẽ ngăn không cho bao thuốc lá trở thành phương tiện quảng cáo và giúp giảm tỷ lệ hút thuốc ở tuổi vị thành niên, mà không ảnh hưởng tới các công ty thuốc lá đa quốc gia. Ngoài ra, các chất phụ gia “tạo hương vị cho thuốc lá” và các sản phẩm liên quan, dự kiến cũng sẽ bị cấm bán.
Phó Trưởng phòng Kiểm soát Thuốc lá tại Viện Ung thư Catalan Cristina Martínez cho biết, việc Bộ Y tế phê duyệt kế hoạch này là một bước tiến đáng kể trong cuộc chiến chống hút thuốc. Các biện pháp được đề xuất trong kế hoạch này rất toàn diện và đầy tham vọng, từ ngăn ngừa hút thuốc lá đến khuyến khích cai thuốc lá và giảm tiếp xúc với khói thuốc lá trong môi trường. Ngoài ra, thúc đẩy nghiên cứu và hợp tác với chính quyền địa phương để giải quyết vấn đề từ nhiều góc độ khác nhau là chiến lược quan trọng để chống hút thuốc một cách toàn diện.
Nhìn chúng, kế hoạch này là một bước quan trọng trong cuộc chiến chống hút thuốc ở Tây Ban Nha, cũng như thể hiện quyết tâm và cam kết của Chính phủ trong việc bảo vệ sức khỏe của người dân.
Hướng tới một thế hệ lành mạnh
Với những biện pháp mạnh mẽ này, Tây Ban Nha mong muốn hướng tới một thế hệ khỏe mạnh giảm thiếu việc hút thuốc lá nhất có thể. Để đạt được mục tiêu giảm 5% dân số hút thuốc lá vào năm 2040, Chính phủ dự kiến sẽ giảm các điểm bán, khuyến khích bỏ thuốc lá, hoặc áp dụng nâng độ tuổi được phép mua thuốc lá lên 21 tuổi.
Để đạt được điều này, Chính phủ cần thực hiện kèm theo các biện pháp phòng ngừa ban đầu nhằm vào giới trẻ, vì giáo dục sức khỏe về hút thuốc lá dường như vẫn còn là một mục tiêu chưa hoàn thành. Hơn nữa, cần cập nhật các quy định về một số sản phẩm mới nổi. Sự gia tăng sử dụng các sản phẩm liên quan đến thuốc lá ở thanh niên, thiếu niên, chẳng hạn như thuốc lá điện tử, cần tăng cường kiểm soát việc quảng bá và tiếp thị các sản phẩm này, vì từ đó sẽ thúc đẩy tiến triển tiêu thụ thuốc lá ở thanh niên, thiếu niên.
Theo Ủy ban Quốc gia về phòng chống hút thuốc lá (CNPT), trẻ vị thành niên ở Tây Ban Nha được tiếp cận với thuốc lá ở độ tuổi 11, và để giải quyết vấn nạn này, trang Nofumadores.org đã đề xuất các lệnh trừng phạt nghiêm khắc, chẳng hạn như đóng cửa doanh nghiệp đối với những người bán thuốc lá không yêu cầu chứng minh Nhân dân.
Hiệp hội Dịch tễ học cũng đã bổ sung các biện pháp như yêu cầu các cửa hàng bán nhập giới hạn các sản phẩm thuốc lá, hoặc loại bỏ thuốc lá trong các máy bán hàng tự động ở các địa điểm giải trí. Việc hạn chế khả năng tiếp cận và sự hiện diện của thuốc lá trong xã hội dần dần sẽ thay đổi tư duy và nhận thức của giới trẻ về thói quen hút thuốc lá, từ đó khơi dậy một thế hệ tương lai nói không với thuốc lá.
Bên cạnh đó, việc tiếp xúc với khói thuốc lá trong môi trường (ETS) có tác động rõ ràng đến sức khỏe của người dân. Một nghiên cứu được công bố trên Archivos de Bronconeumología ước tính rằng, ở Tây Ban Nha việc tiếp xúc với khói thuốc lá trong môi trường gây ra khoảng 700 ca tử vong mỗi năm, trong đó 60% xảy ra ở những người không hút thuốc. Phơi nhiễm với ETS làm tăng nguy cơ ung thư phổi, bệnh tim thiếu máu cục bộ và các phân tích tổng hợp gần đây liên quan đến phơi nhiễm với COPD và nhiễm trùng đường hô hấp dưới. Đồng thời gia tăng nguy cơ tử vong đột ngột ở trẻ sơ sinh hoặc tăng nguy cơ viêm tai giữa.
