Chế độ ăn uống không hợp lý
Theo nghiên cứu độc lập của Viện Dinh Dưỡng được tiến hành trong 12 tháng, với sự tham gia của 5.028 học sinh từ 7 - 17 tuổi, tại 75 trường học tại thành phố Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, các tỉnh Thái Nguyên, Nghệ An và Sóc Trăng đã cho thấy rất nhiều tồn tại trong khía cạnh dinh dưỡng và hoạt động thể lực ở trẻ thuộc các lứa tuổi khác nhau. Theo đó, học sinh tiểu học có khẩu phần ăn uống giàu năng lượng và protein thậm chí cao hơn nhiều so với ngưỡng khuyến nghị, nhưng mức độ tham gia các hoạt động thể lực lại thấp, dẫn đến tỷ lệ thừa cân, béo phì ở học sinh tiểu học khá cao, nhất là ở khu vực thành thị. Trong khi đó, khẩu phần ăn của học sinh ở lứa tuổi trung học hiện chưa đạt ngưỡng khuyến nghị về năng lượng, sắt, kẽm, canxi và các loại vitamin, dẫn đến tỷ lệ thấp còi ở học sinh trung học còn cao.
Các yếu tố liên quan đến tình trạng thừa cân béo phì ở trẻ bao gồm tuổi, giới tính, khu vực sinh sống, điều kiện kinh tế xã hội và trình độ văn hóa của bố mẹ... Chế độ ăn uống và sinh hoạt cũng liên quan trực tiếp đến tình trạng này. Thường xuyên ngồi trước màn hình, sử dụng nhiều đồ uống có đường chế biến và bán trên đường phố (như nước mía, nước đá bào siro, trà sữa...) làm tăng nguy cơ thừa cân béo phì.
Điều đáng chú ý, nghiên cứu cho thấy nhóm không thừa cân béo phì lại có xu hướng tiêu thụ các loại đồ uống có đường sản xuất công nghiệp và các thực phẩm có đường nhiều hơn so với nhóm thừa cân béo phì. Ngược lại, nhóm thừa cân béo phì lại có tần suất tiêu thụ các loại đồ uống đường phố cao hơn so với nhóm không thừa cân béo phì. Tần suất sử dụng đồ uống có đường trên đường phố là một yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh thừa cân béo phì của học sinh trung học phổ thông lên 1,4 lần.
Bảo đảm nguồn dinh dưỡng cân đối, hợp lý cho trẻ em |
Nguồn: ITN |
Cần điều chỉnh lối sống
Theo Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Dinh dưỡng Việt Nam TS. Từ Ngữ, để có cơ thể khỏe mạnh, phát triển tốt về chiều cao thì dinh dưỡng chỉ chiếm 30 - 32%, còn lại là tập luyện, gene. Theo TS. Từ Ngữ, một bữa ăn tốt là thuận theo tự nhiên, đa dạng, đủ về số lượng, chất lượng, theo độ tuổi, giới và mùa.
Còn Giám đốc điều hành Hiệp hội Doanh nghiệp Hoa Kỳ tại Hà Nội Adam Sitkoff cho biết, thừa cân béo phì đang là vấn đề hết sức hệ trọng. Mọi người dễ dàng đổ lỗi cho bất kỳ thứ gì, chẳng hạn thừa cân béo phì là do ăn nhiều kẹo, chocolate, đường, kem, đồ ăn đường phố... Như thế, vô tình chúng ta biến những thứ đồ này thành kẻ thù trong khẩu phần dinh dưỡng bảo đảm cho bữa ăn.
“Thay đổi lối sống, thói quen tiêu dùng thực phẩm một cách lành mạnh hơn. Nạp năng lượng nhiều nhưng cũng phải tiêu hao chúng thông qua các hoạt động thể dục thể thao hàng ngày. Nếu có lịch luyện tập thường xuyên thì có thể sử dụng loại thực phẩm này mà không có vấn đề gì cả” - ông Adam đưa ra thông điệp.
Chuyên gia nghiên cứu Viện Dinh dưỡng Quốc gia, chủ nhiệm đề tài nghiên cứu PGS.TS Trần Thúy Nga đã đưa ra một số khuyến nghị, cần định hướng các chương trình can thiệp phòng, chống suy dinh dưỡng cho trẻ em ở vùng nông thôn và phòng, chống thừa cân béo phì ở khu vực thành thị, tăng cường truyền thông giáo dục tại nhà trường về chăm sóc sức khỏe và dinh dưỡng cân đối, hợp lý. Bên cạnh đó, gia đình, nhà trường và các ban, ngành cần tạo điều kiện cho trẻ bữa ăn lành mạnh, cân đối, tạo sân chơi để trẻ vận động, chơi thể thao, bảo đảm giấc ngủ hàng ngày cho trẻ.