Chủ đề chuyên sâu, lắng nghe dân nói
Cũng nhờ những ý kiến có địa chỉ rõ ràng của cử tri thông qua TXCT chuyên đề về đất đai, Đoàn giám sát của Ban Kinh tế - Xã hội HĐND thị xã có căn cứ tiến hành khảo sát thực tế, xem xét hồ sơ cụ thể tại các đơn vị được giám sát, chất vấn và quy trách nhiệm đối với đơn vị được giám sát. Nhờ đó, kết luận trong báo cáo kết quả giám sát thực tiễn hơn, đáp ứng được tâm tư, nguyện vọng của cử tri. Các kiến nghị này cũng được Thường trực HĐND chỉ đạo, gửi UBND và các ngành liên quan tiếp thu, giải quyết, báo cáo cụ thể tại kỳ họp HĐND. |
Để chuẩn bị nội dung cho cuộc TXCT chuyên đề thông thường bám theo nội dung kỳ họp HĐND sẽ bàn và quyết định. Ở thị xã Hồng Lĩnh, việc tổ chức TXCT chuyên đề được thực hiện từ nhiệm kỳ 2011 - 2016, tuy nhiên số lượng không nhiều. Sang nhiệm kỳ 2016 - 2021, hoạt động này chủ yếu được Thường trực, Ban Kinh tế - Xã hội HĐND thị xã vận dụng nhằm nâng cao chất lượng giám sát chuyên đề. Theo đó, sự kết hợp giữa TXCT và giám sát đã giúp cử tri được trực tiếp tham gia vào hoạt động giám sát của cơ quan dân cử; đồng thời, kết luận giám sát của HĐND cũng sát thực tiễn, có minh chứng rõ ràng, được người dân đánh giá cao.
Trong năm 2018, với chuyên đề giám sát được xác định là công tác quản lý nhà nước về đất đai trên địa bàn, lãnh đạo Ban Kinh tế - Xã hội HĐND thị xã đã khảo sát các kiến nghị của cử tri gửi đến các kỳ họp HĐND tính từ khi Luật Đất đai 2013 có hiệu lực thi hành đến thời điểm giám sảt. Xét thấy có trên 40% câu hỏi cử tri gửi đến chủ yếu trên lĩnh vực đất đai, Ban xây dựng kế hoạch trình Thường trực HĐND cho chủ trương TXCT chuyên đề về đất đai.
Kế hoạch TXCT được xây dựng với nòng cốt là xem xét kết quả giải quyết các kiến nghị mà UBND thị xã và cơ sở đã giải quyết, cử tri đã nắm được chưa, tinh thần, trách nhiệm của cán bộ, công chức lĩnh vực này như thế nào, tồn đọng, vướng mắc gì? Để cử tri phát biểu chuyên sâu, Ban chủ động phối hợp Thường trực HĐND, UBMTTQ các phường, xã thông báo nội dung TXCT, thành phần cho rộng rãi cử tri biết, tham gia, mỗi địa phương tổ chức 1 điểm tại nơi tập trung đông dân cư.
Đúng như kế hoạch, tại các điểm, cử tri đến rất đông, bình quân trên 100 lượt cử tri, thậm chí có nhiều cử tri đạp xe gần chục kilomét để tham gia với giấy tờ, hồ sơ chuẩn bị khá kỹ. Với mục tiêu nghe cử tri nói nên phần đặt vấn đề và khai mạc diễn ra ngắn gọn, phần lớn thời gian dành cho việc nghe cử tri trình bày và sẽ kéo dài thời gian nếu như người dân còn muốn nói. Bên cạnh nghe ý kiến phát biểu trực tiếp, Ban cũng xây dựng thêm phiếu khảo sát để xin thêm ý kiến qua phiếu.
Ban Kinh tế - Xã hội HĐND thị xã Hồng Lĩnh TXCT chuyên đề về đất đai tại phường Nam Hồng | |
Ảnh: Bình Nguyên |
Theo đó, tính chung cả đợt TXCT, Ban đã tiếp nhận trên 200 ý kiến qua phiếu khảo sát; trên 100 lượt ý kiến cử tri phát biểu trực tiếp. Các ý kiến đi thẳng vào nội dung giám sát của Ban, đóng góp cho Đoàn nhiều thông tin có giá trị. Trong đó, công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về Luật Đất đai năm 2013 và các hướng dẫn liên quan được các cử tri xác định là chưa sâu, do số lượng người dân tham gia các cuộc tuyên truyền tại tổ dân phố ít, chất lượng, nội dung tuyên truyền chưa thu hút... Cử tri đề nghị các cấp đổi mới hình thức tuyên truyền, nhất là qua hệ thống phát thanh, truyền hình để người dân dễ dàng tiếp cận. Về tinh thần, thái độ của cán bộ, công chức địa chính, các ý kiến nhận xét nhiệt tình, ưu tú nhưng hiệu quả chưa cao, vẫn còn tình trạng hồ sơ giải quyết chậm, giải thích chưa rõ, khiến người dân phải đi lại nhiều lần.
Tập trung phản ánh về các vướng mắc đất đai trên từng địa bàn, cử tri đề nghị thị xã cần làm rõ trách nhiệm trong việc chậm giải quyết việc công nhận lại đất ở cho các hộ có đất trước ngày 18.12.1980, mặc dù đã kê khai trước khi Luật Đất đai năm 2013 có hiệu lực thi hành; đồng thời, kiến nghị cấp trên tiếp tục tạo điều kiện cho người dân được công nhận lại. Các ý kiến cũng phản ánh vi phạm quy hoạch đất trong xây dựng nhà ở tại một số khu vực; tình trạng sử dụng đất lãng phí của các tổ chức, cá nhân thuê đất; băn khoăn về các quy trình, thủ tục như tách thửa, chuyển nhượng, cấp đất, cấp đổi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất...
Đối thoại trực tiếp
Tại các điểm tiếp xúc, Ban mời lãnh đạo UBND, đại diện ngành chuyên môn thị xã, lãnh đạo và công chức địa chính phường, xã cùng tham dự để nghe, tiếp thu và trực tiếp giải trình, đối thoại đối với những vấn đề thuộc thẩm quyền. Nhờ đó, đã tạo điều kiện cho cơ quan chuyên môn trực tiếp giải thích, hướng dẫn cụ thể các vướng mắc, băn khoăn về quy trình, TTHC trong lĩnh vực đất đai đối với các trường hợp cụ thể cử tri phản ánh tại hội nghị, cũng như các vướng mắc lâu nay chưa được tháo gỡ. Lãnh đạo địa phương cũng thẳng thắn đối thoại, tiếp thu các phản ánh thuộc thẩm quyền xử lý của địa phương.
Các điểm TXCT khá thu hút ở phần giải trình tiếp thu nên tình trạng cử tri bỏ về sau khi nêu ý kiến gần như được khắc phục. Bên cạnh đó, nhiều cử tri sau khi nghe trả lời cũng đã hỏi lại, làm rõ thêm nội dung, truy đến cùng vấn đề quan tâm. Có điểm TXCT kéo dài qua thời gian hành chính, thậm chí nhiều cử tri còn ghi lại số điện thoại của đại biểu dân cử để tiếp tục phản ánh, cam kết sẽ đồng hành với Ban trong giám sát việc thực hiện của cơ quan chức năng khi hứa trước dân
Sau khi kết thúc đợt TXCT lần này, tôi nghĩ, không cần trả lời câu hỏi HĐND tổ chức TXCT để làm gì thì vị cử tri nọ cũng sẽ không thắc mắc về việc TXCT thật hay là giả. Bởi, với cách làm này thì mọi ý kiến của cử tri sẽ không nằm nguyên trong sổ tay đại biểu nhân dân. Nếu tổ chức các đợt TXCT giảm phần lễ tiết, tập trung nghe cử tri nói và quan tâm giải quyết kiến nghị của cử tri cũng như tăng cường đối thoại tại các điểm TXCT, tăng cường TXCT chuyên đề, tin chắc chất lượng hoạt động này sẽ được nâng lên.