Sắc xanh cho thoát nghèo Tây bắc

Kinh tế hộ lan tỏa tới từng bản, làng

Đoàn công tác chúng tôi đến Lào Cai khi hoàn lưu của cơn bão số 2 vừa qua đi. Những cơn lũ lớn, lũ quét tại một số khu vực thuộc các huyện Sa Pa, Bát Xát, tỉnh Lào Cai gây thiệt hại nghiêm trọng về người, nhà cửa và cơ sở hạ tầng. Nhưng khi đặt chân đến xã Xuân Giao, huyện Bảo Thắng, chúng tôi không khỏi ngỡ ngàng trước màu xanh của đồi chè, đồi keo... nơi đây. Những người nông dân như gia đình anh Triều Văn Su ở thôn Chành, xã Xuân Giao, quanh năm vất vả mà chẳng đủ ăn. Nhà đông miệng ăn, mà lại chẳng có thêm thu nhập gì nên chuyện bán thóc non để đổi lấy gạo đã thành thói quen. Lúc nào, bồ thóc trong gia đình anh cũng rơi vào tình trạng chưa đến vụ thu hoạch mà thóc trong bồ đã không còn một hạt.

Anh Su bùi ngùi kể lại: “Bước ngoặt của gia đình anh là khi được tiếp cận với nguồn vốn tín dụng chính sách cho vay hộ nghèo từ năm 2011. Vốn là người nông dân không quản ngại nhọc nhằn, vất vả, vợ chồng anh vạt từng ngọn đồi trước nhà để trồng chè. Khi những vạt chè quanh nhà xanh mướt cũng là lúc anh mạnh dạn đào ao thả cá kết hợp với nuôi lợn, gà. Đến nay, gia đình anh có tới 4 con trâu giống, gần 1 ha chè và ao cá chuẩn bị xuất bán. Nhờ đó, kinh tế gia đình anh hiện khá, thoát hẳn hộ nghèo, cuộc sống gia đình đã được cải thiện, từ bữa ăn, chỗ ở, xây dựng công trình nước sạch và nhà vệ sinh đạt tiêu chuẩn.

Ở xã Xuân Giao cũng không hiếm những gia đình có hoàn cảnh tương tự như gia đình anh Su. Gia đình chị Nguyễn Thị Thịnh, thôn Hùng Xuân 1, xã Xuân Giao, huyện Bảo Thắng, TP Lào Cai, rất khó khăn, một mình chị nuôi 3 người con ăn học, chồng chị ốm đau ở nhà. Năm 2012, gia đình chị được vay 30 triệu đồng từ NHCSXH huyện Bảo Thắng, chị đã mua một con trâu giống vừa để sinh sản, vừa phục vụ cho việc cày kéo. Dưới bàn tay chăm sóc của chị, con trâu đã sinh sản được 3 con. Bán đi một cặp trâu, chị tiếp tục đầu tư trồng rừng và mạnh dạn đào ao thả cá giống. Đến nay, gia đình chị đã thoát hẳn cảnh “thiếu ăn, thiếu mặc”, kinh tế phát triển ổn định, các con chị cũng được ăn học đàng hoàng và xây được ngôi nhà khang trang.

Mô hình nuôi cá của gia đình anh Triều Văn Su

Theo Chủ tịch Hội CCB xã Xuân Giao Phạm Vũ Bảo, ban đầu khi tuyên truyền người dân vay vốn, họ cũng khá bảo thủ không dám vay vì sợ không trả được nợ. Sau đó, cán bộ NHCSXH cùng với chính quyền xã đến tận bà con để tuyên truyền, dẫn họ đi tham quan từng mô hình để xem và nghe, người dân dần dần thay đổi nhận thức. “Các hộ vay vốn thoát nghèo đi trước trở thành hình mẫu cho các hộ đi sau học hỏi, để rồi xã Xuân Giao hôm nay được phủ lên một màu xanh mướt của đồi chè, đồi keo… Người dân đã chuyển dần sang kinh tế hàng hóa thay vì sản xuất để tự cung, tự cấp như trước đây.”- ông Bảo phấn khởi nói.

Để cái nghèo ngày càng lùi xa

Niềm vui là vậy, nhưng con đường phía trước của công cuộc giảm nghèo, phát triển kinh tế địa phương sẽ không dễ dàng ở mảnh đất nhiều thiên tai khắc nghiệt này. Đơn cử, hồi đầu năm 2016, nhiều huyện của Lào Cai cũng đã chịu những thiệt hại từ đợt mưa rét và băng tuyết. Cùng với đó là đợt lũ đầu tháng 8 do ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 2, cơn lũ quét mạnh đã tác động mạnh trên diện rộng tại tỉnh Lào Cai làm trâu, bò, lợn, gà, vịt, hoa màu thiệt hại nặng nề, hầu hết ruộng trên địa bàn một số huyện bị mất trắng và phần lớn ruộng sẽ khó cải tạo được do bị đất đá vùi lấp. Điều này cũng có nghĩa, sẽ có nhiều hộ dân vừa mới thoát nghèo sẽ tái nghèo và cũng sẽ có thêm nhiều đối tượng nghèo mới. Chưa kể việc áp dụng chuẩn nghèo mới cũng làm tăng gần gấp 3 lần số hộ nghèo so với tiêu chí cũ, lên tới 34,3%.
Qua đó, công việc của cán bộ NHCSXH tỉnh Lào Cai vì thế thêm vất vả khi phải bám sát địa bàn, cùng dân và chính quyền địa phương rà soát lại thiệt hại để có thể đề xuất khoanh nợ, xóa nợ và tiếp tục cho vay mới nhằm tái sản xuất, ổn định đời sống. Bên cạnh những nỗ lực của NHCSXH trong việc ưu tiên vốn cho Lào Cai, Giám đốc NHCSXH tỉnh Lào Cai Nguyễn Hải Hà mong muốn HĐND, UBND tỉnh trong những tháng cuối năm 2016 tiếp tục trích một phần ngân sách địa phương bổ sung nguồn vốn ủy thác qua NHCSXH để cho vay đối với hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo và các đối tượng chính sách. Đồng thời chỉ đạo các huyện, thành phố dành một phần tăng thu tiết kiệm chi hoặc nguồn vốn nhàn rỗi chưa sử dụng đến trong năm chuyển sang cho NHCSXH các huyện, thành phố quản lý, cho vay theo đúng chỉ đạo.

Ngoài ra, đơn vị cũng sẽ cùng các thành viên trong Ban đại diện HĐQT NHCSXH tỉnh đôn đốc các huyện, thành phố tích cực bám sát chỉ tiêu kế hoạch đã được giao, thực hiện cho vay đúng đối tượng thụ hưởng cũng như tích cực kiểm tra, giám sát tại cơ sở để kịp thời tháo gỡ khó khăn trong quá trình thực hiện tín dụng chính sách. Những mục tiêu trong kế hoạch đưa tổng dư nợ đến hết năm 2016 đạt 2.215 tỷ đồng, tăng 10%/năm so năm 2015 cũng đang được hiện thực hóa.

Theo ông Nguyễn Hải Hà, việc chuyển đổi hệ ý thức của người dân trong sản xuất từ tự cung tự cấp sang kinh tế hàng hóa và ý thức thoát nghèo vươn lên từ dòng vốn chính sách đã đem đến những cung bậc mới trong tín dụng chính sách. Những người dân có quyết tâm như anh Su, chị Thịnh... là những tấm gướng sáng về thoát nghèo cần được tuyên truyền. Đây sẽ là khởi nguồn cho những đổi thay tích cực trên vùng đất Tây Bắc với niềm tin nghèo khó ngày càng lùi xa và thu hẹp.