Đào tạo lý luận, lịch sử và phê bình mỹ thuật là một nhu cầu cần thiết nhằm cung cấp đội ngũ nghiên cứu lý, luận, phê bình mỹ thuật và giảng dạy lịch sử mỹ thuật cho đất nước. Cả nước hiện chỉ có hai trung tâm đào tạo chính quy ngành lý luận, lịch sử và phê bình mỹ thuật là Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam và Trường Đại học Mỹ thuật TP. Hồ Chí Minh.
![45 năm cái nôi đào tạo lý luận, phê bình mỹ thuật Việt Nam -0](https://cdn.daibieunhandan.vn/images/de2ce54bdb7a59a5f7ed9fad7e3b3f20911ea94d046343e41578f570db82707efe2bf6e327c161e8e60cdee6b36b48bf84a7f0e98f6d1708ff7d5d6c30c8863e/96-1702365112188.jpg "Các thế hệ giảng viên, sinh viên Khoa Lý luận, Lịch sử và Phê bình mỹ thuật, Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam dự khai mạc triển lãm "Đồng hành" nhân kỷ niệm 45 năm thành lập Khoa")
Nếu Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam, tiền thân là Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương, tự hào là cái nôi đào tạo nên những bậc thầy đầu tiên của hội họa hiện đại Việt Nam, thì Khoa Lý luận, Lịch sử và Phê bình mỹ thuật tự hào là cái nôi đào tạo nên những nhà nghiên cứu, nhà phê bình và các giảng viên lý luận mỹ thuật hàng đầu cả nước.
Được thành lập năm 1978, trong bối cảnh đất nước vừa hòa bình, thống nhất, cũng là thời điểm các thiết chế mỹ thuật ở Việt Nam bắt đầu được thiết lập lại để định hình sự phát triển của mỹ thuật Việt Nam trong tình hình mới, sau 45 năm, Khoa Lý luận, Lịch sử và Phê bình mỹ thuật đã đào tạo được 22 khóa.
TS. Đặng Thị Phong Lan, Phó hiệu trưởng phụ trách Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam, kiêm Trưởng khoa Lý luận, Lịch sử và Phê bình mỹ thuật, cho biết, cử nhân ngành Lý luận, Lịch sử và Phê bình mỹ thuật hoạt động trong nhiều lĩnh vực xã hội, đóng góp quan trọng cho sự phát triển của nền mỹ thuật nước nhà. Không ít cựu sinh viên của Khoa trở thành họa sĩ, nghệ sĩ sáng tác và hoạt động chuyên nghiệp, đóng góp vào nền nghệ thuật hiện đại và đương đại. Không ít người trở thành giám tuyển độc lập, điều phối viên trong hệ thống gallery, nhà đấu giá mỹ thuật, hoặc nhà báo…
Trước những khó khăn, bất cập của công tác tuyển sinh và đào tạo, cùng với yêu cầu chuyển biến mạnh mẽ của giáo dục đại học Việt Nam đầu thế kỷ XXI, nhằm nâng cao chất lượng đào tạo đáp ứng nhu cầu xã hội, Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam và Khoa Lý luận, Lịch sử và Phê bình mỹ thuật đã liên tục tiến hành rà soát, điều chỉnh chương trình đào tạo.
Nếu như trước kia phê bình mỹ thuật chỉ được lồng ghép trong các học phần khác thì nay đã trở thành một học phần độc lập, một trong những môn học quan trọng của ngành Lý luận, Lịch sử và Phê bình mỹ thuật. Người học được trang bị kiến thức cơ bản về phê bình mỹ thuật như lịch sử phê bình, các kỹ năng và phương pháp cần thiết trong phê bình mỹ thuật… hiểu sâu về lịch sử mỹ thuật Việt Nam, lịch sử mỹ thuật thế giới, lý luận mỹ thuật, phê bình mỹ thuật và nghệ thuật tạo hình.
“Chương trình đào tạo của khoa đã có những điều chỉnh hợp lý về số đơn vị học trình, khối lượng kiến thức đại cương, khối lượng kiến thức chuyên ngành. Năm 2019, khoa đã có bước thay đổi căn bản, rút ngắn thời gian đào tạo từ 5 năm xuống 4 năm”, TS. Đặng Thị Phong Lan nhấn mạnh. “Sau 45 năm, chúng tôi tự hào Khoa Lý luận, Lịch sử và Phê bình mỹ thuật là cái nôi đào tạo chuyên ngành lý luận, lịch sử và phê bình mỹ thuật hàng đầu trong cả nước”.
Lễ kỷ niệm 45 năm thành lập Khoa Lý luận, Lịch sử và Phê bình mỹ thuật được tổ chức sáng 12.12 tại Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam, 42 Yết Kiêu, Hà Nội. Nhân dịp này, cuốn sách “Những giác độ nghiên cứu mỹ thuật”, tập hợp những bài nghiên cứu của cựu sinh viên, giảng viên của Khoa 5 năm gần đây được xuất bản; triển lãm “Đồng hành” trưng bày các tác phẩm của cựu sinh viên, họa sĩ, nhà nghiên cứu, phê bình mỹ thuật có đóng góp vào hoạt động giảng dạy sáng tác của Khoa cũng khai mạc tại Nhà Bảo tàng.
