Thời gian qua, tại các địa phương trên cả nước, công tác lập, thẩm định, triển khai thực hiện các dự án sử dụng vốn đầu tư công đã được các sở, ngành chức năng kiểm soát chặt chẽ về quy mô và tổng mức đầu tư phù hợp với tình hình thực tế tại địa phương và nhu cầu thực tế sử dụng.
Một vấn đề được chú trọng trong đầu tư công là nâng cao hiệu quả sử dụng vốn Nhà nước thông qua tăng cường tính minh bạch và cạnh tranh trong việc lựa chọn nhà thầu, nâng cao chất lượng công trình, thiết bị mua sắm và dịch vụ tư vấn...Tỷ lệ tiết kiệm trong đấu thầu cũng là vấn đề được các chủ đầu tư nghiêm túc thực hiện, để mang lại hiệu quả kinh tế, tiết kiệm một phần ngân sách cho địa phương.
Qua rà soát tại địa bàn tỉnh Yên Bái, bên cạnh các kết quả tích cực đạt được trong công tác triển khai các dự án đầu tư công, thời gian gần đây vẫn xuất hiện nhiều gói thầu có tỷ lệ tiết kiệm cực thấp, thể hiện phần nào sự thiếu tính cạnh tranh trong đấu thầu. Đáng chú ý, các gói thầu này đều rơi vào tay một doanh nghiệp.
Cụ thể, Công ty TNHH Đồng Tiến (Cty Đồng Tiến; tổ 7, thị trấn Yên Bình, huyện Yên Bình, tỉnh Yên Bái) là doanh nghiệp chuyên hoạt động đấu thầu đầu tư công xây dựng hạ tầng tại tỉnh Yên Bái.
Cty Đồng Tiến do bà Trần Thị Hải là người đại diện theo pháp luật. Vốn điều lệ đăng ký hiện tại là hơn 8 tỷ đồng. Danh sách thành viên gồm: Trần Thị Hải góp hơn 3,8 tỷ đồng chiếm 48,41% tổng số vốn điều lệ; Nguyễn Văn Đông góp 720 triệu đồng chiếm 0,9% tổng số vốn điều lệ; Trịnh Xuân Hùng góp hơn 4 tỷ đồng chiếm 50,69% tổng số vốn điều lệ. Thời điểm góp vốn ngày 27.9.2014.
Thời gian qua, Cty Đồng Tiến đã liên tiếp trúng hàng loạt gói thầu đầu tư công quy mô lớn trên địa bàn tỉnh Yên Bái có tổng giá trị hàng nghìn tỷ đồng. Điều gây chú ý là giá trúng ở nhiều gói thầu có tỷ lệ tiết kiệm ngân sách chưa đến 0,1%.
Thậm chí, ở một số gói thầu Cty Đồng Tiến là đơn vị duy nhất tham gia và trúng thầu.
Cụ thể, tại gói thầu số 6 dự án thi công xây dựng công trình Cầu Ngòi Hút, xã Phong Dụ Thượng, huyện Văn Yên phía Cty Đồng Tiến được Ban QLDA ĐTXD huyện Văn Yên phê duyệt trúng thầu với giá hơn 11,238 tỷ đồng, tỷ lệ tiết kiệm khoảng 0,07%.
Gói thầu số 12 thi công xây dựng công trình Cải tạo, nâng cấp đường Yên Thế - Vĩnh Kiên, huyện Yên Bình và huyện Lục Yên, Cty Đồng Tiến được ông Trần Xuân Cương – Giám đốc Ban quản lý dự án Đầu tư xây dựng các Công trình giao thông (Ban QLDA ĐTXD các CTGT) tỉnh Yên Bái ký quyết định phê duyệt trúng thầu với giá là hơn 59,261 tỷ đồng, tỷ lệ tiết kiệm khoảng 0,1%.
Gói thầu số 24 thi công xây dựng công trình Đường kết nối Mường La (Sơn La), Than Uyên, Tân Uyên (Lai Châu), Mù Cang Chải, Văn Chấn, Văn Yên (Yên Bái) với đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai (IC15) phía Cty Đồng Tiến được Ban QLDA ĐTXD các CTGT tỉnh Yên Bái phê duyệt trúng thầu với giá hơn 208,237 tỷ đồng, tỷ lệ tiết kiệm khoảng 0,19%.
Gói thầu thi công xây dựng hạng mục đường giao thông thuộc dự án đầu tư xây dựng Hạ tầng khu công nghiệp phía Nam, tỉnh Yên Bái phía Cty Đồng Tiến được Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh Yên Bái phê duyệt trúng thầu với giá hơn 64,845 tỷ đồng, tỷ lệ tiết kiệm khoảng 0,07%.
Gói thầu thi công xây dựng hạng mục công trình Khu tái định cư quy mô 2,2ha thuộc dự án đầu tư xây dựng Hạ tầng khu công nghiệp Âu Lâu, tỉnh Yên Bái Cty Đồng Tiến được Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh Yên Bái phê duyệt trúng thầu với giá hơn 14,395 tỷ đồng, tỷ lệ tiết kiệm khoảng 0,04%.
Gói thầu số 19 thi công xây dựng công trình sửa chữa, nâng cấp tuyến đường Trạm Tấu (Yên Bái) - Bắc Yên (Sơn La), huyện Trạm Tấu, tỉnh Yên Bái Cty Đồng Tiến được Ban QLDA ĐTXD tỉnh Yên Bái phê duyệt trúng thầu với giá hơn 15,527 tỷ đồng, tỷ lệ tiết kiệm khoảng 0,14%.
Gói thầu số 24 thi công xây dựng công trình Đường nối Quốc lộ 32 (thị xã Nghĩa Lộ) với Tỉnh lộ 174 (huyện Trạm Tấu), tỉnh Yên Bái phía Cty Đồng Tiến được Ban QLDA ĐTXD các CTGT tỉnh Yên Bái phê duyệt trúng thầu với giá hơn 15,915 tỷ đồng, tỷ lệ tiết kiệm khoảng 0,08%.
Gói thầu số 13 thi công xây dựng công trình Cải tạo, nâng cấp đường Văn Chấn (Yên Bái) - Yên Lập (Phú Thọ) phía Cty Đồng Tiến được Ban QLDA ĐTXD các CTGT tỉnh Yên Bái phê duyệt trúng thầu với giá hơn 35,955 tỷ đồng, tỷ lệ tiết kiệm khoảng 0,14%.
Theo nhiều chuyên gia kinh tế, việc những nhà thầu quen mặt, trúng thầu sát giá hay tỷ lệ tiết kiệm gói thầu thấp là một trong các vấn đề gây bức xúc trong công tác đấu thầu hiện nay. Theo đó, cần xem xét lại quy trình đấu thầu có được làm đúng, đủ, công khai, minh bạch hay không.
Hết năm 2022, tỉnh Yên Bái giải ngân được 5.120 tỷ đồng vốn đầu tư công, đạt 93% kế hoạch vốn được giao (5.510 tỷ đồng), cao hơn tỷ lệ giải ngân chung cả nước. Phát huy kết quả đạt được, ngay từ đầu năm 2023, tỉnh Yên Bái đã đưa ra giải pháp để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công ngay từ đầu năm.
Theo báo cáo từ UBND tỉnh Yên Bái, tổng kế hoạch vốn đầu tư thuộc nguồn vốn ngân sách nhà nước năm 2023 của tỉnh được giao là 4.849,4 tỷ đồng, cao hơn 24% so với kế hoạch vốn giao đầu năm 2022.