Thời gian gần đây, trên các mạng xã hội lan truyền thông tin, nữ điều dưỡng Đặng Thị Hạ - Trung tâm Cấp cứu A9, Bệnh viện Bạch Mai kịp thời cấp cứu, cứu sống du khách nước ngoài ngừng tim đột ngột tại một nhà hàng ở Đà Nẵng.
Được biết, bệnh nhân có tiền sử bệnh lý mạch vành, đã phải phẫu thuật bắc cầu nối chủ vành, 2 ngày nay bệnh nhân bị rối loạn tiêu hóa. Khi đang ăn tối cùng vợ, người đàn ông xuất hiện choáng, đi loạng choạng, ngã quỵ xuống đất, mất ý thức, vệ sinh không tự chủ, ngừng tim và được cấp cứu kịp thời.
Sau khoảng vài chục lần ép tim ngoài lồng ngực theo chu kỳ, bệnh nhân có ý thức trở lại, ổn định chức năng sống và được xe Cấp cứu 115 Đà Nẵng vận chuyển đến cấp cứu tại một bệnh viện ở địa phương.
Ca cấp cứu diễn ra khoảng 2 phút tại chỗ đã cứu sống người đàn ông. Bởi trong tình huống không được hồi sinh tim phổi kịp thời, bệnh nhân ngừng tuần toàn có thể chết não và tử vong chỉ trong 3-5 phút. Hiện tại, sức khoẻ của nam bệnh nhân đã ổn định và trở về nước điều trị.
Theo bác sĩ Chuyên khoa 1 Huỳnh Văn Mười Một – Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP. Hồ Chí Minh, ngừng tuần hoàn hô hấp là trạng thái gián đoạn đột ngột hoạt động bơm máu của tim, khiến máu không thể lưu thông tới các bộ phận khác của cơ thể.
Nếu không cấp cứu kịp thời, ngừng tuần hoàn hô hấp sẽ gây ra biến chứng tử vong nhanh chóng với tỷ lệ lên tới 90% hoặc để lại di chứng nặng nề như tổn thương não vĩnh viễn.
Bên cạnh đó, ngừng tuần hoàn hô hấp có thể xảy ra đột ngột mà không có dấu hiệu cảnh báo. Thế nhưng đôi khi cũng có thể xuất hiện dấu hiệu cảnh báo sớm như đau tức ngực, đánh trống ngực, khó thở, hồi hộp, mặt xanh tái,… Những biểu hiện rõ ràng của tình trạng ngừng tuần hoàn hô hấp có thể bao gồm:
- Rơi vào tình trạng mất ý thức đột ngột, nạn nhân không có phản ứng khi được lay gọi.
- Ngưng thở hay ngáp.
- Không thấy mạch lớn đập: Mạch cảnh ở cổ và bẹn (Kiểm tra dấu hiệu mất mạch cảnh trong khoảng 10 giây với người lớn, mất mạch cảnh hay mạch bẹn ở trẻ nhỏ và mạch cánh tay ở nhũ nhi).
Bác sĩ Huỳnh Văn Mười Một cho biết, khi rơi vào trạng thái ngừng tuần hoàn, nạn nhân sẽ đối diện với nguy cơ thiếu máu mang oxy tới cơ quan.
Đây là nguyên nhân gây tử vong hoặc biến chứng tổn thương não vĩnh viễn trong thời gian ngắn, chỉ vài phút. Tuy nhiên, nếu phát hiện sớm và cấp cứu nhanh chóng, đúng cách nạn nhân vẫn có thể thoát được những mối nguy này.
Chính vì vậy, bác sĩ khuyến cáo, mọi người cách xử trí cấp cứu với bệnh nhân bị ngừng tuần hoàn như sau:
Khai thông đường thở: Thực hiện kỹ thuật khai thông đường thở trong các trường hợp tắc nghẽn đường thở do tụt lưỡi, dịch tiết hay do dị vật. Với mỗi đối tượng, kỹ thuật thực hiện sẽ khác nhau. Mục đích quan trọng nhất là tống đẩy dị vật ra ngoài.
Tuy nhiên, nếu nghi ngờ có tình trạng chấn thương cột sống cổ, nạn nhân cần được cố định cột sống cổ trước khi tiến hành kỹ thuật sơ cứu. Ngoài ra, sau các bước sơ cứu, nếu lấy được dị vật, vẫn cần nhanh chóng đưa nạn nhân đến bệnh viện để kiểm tra, đề phòng dị vật còn sót lại ở đường thở.
Thổi ngạt cho bệnh nhân: Hai kỹ thuật thường được áp dụng là thổi miệng – miệng hoặc miệng – mũi. Tuy nhiên, kỹ thuật thổi miệng – miệng thường được áp dụng nhiều hơn.
Ép tim ngoài lồng ngực: Kỹ thuật ép tim và thổi ngạt cần thực hiện xen kẽ, nhịp nhàng theo các chu kỳ hồi sinh tim phổi. Một chu kỳ hồi sinh tim phổi gồm 30 lần ép tim cùng 2 lần thổi ngạt.
Đồng thời, bác sĩ lưu ý mọi người, trường hợp ngừng tuần hoàn hô hấp có thể xảy ra ở những người không mắc bệnh tim mạch và ở mọi lứa tuổi.
