Cùng dự có Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Hội đồng lý luận Trung ương, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh Nguyễn Xuân Thắng; Các Ủy viên Trung ương đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, công nghệ và Môi trường Phan Xuân Dũng; Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng; Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh; Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà; Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung; Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng; Đại sứ quán Australia tại Việt Nam và khoảng gần 300 đại biểu đại diện nhà khoa học, doanh nghiệp và các tổ chức quốc tế.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc dự và phát biểu chỉ đạo hội nghị. |
Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh cho biết: KH-CN đã có những đóng góp mạnh mẽ cho sự phát triển của các ngành chủ chốt ở Việt Nam. Với tác động rộng lớn của cuộc cách mạng công nghệ, Bộ KH-CN sẽ tiếp tục tăng cường năng lực, thúc đẩy hợp tác với các nước và các tổ chức công nghệ hàng đầu để có thể đóng góp hiệu quả cho việc chuyển đổi nền kinh tế của Việt Nam sang nền kinh tế dựa trên công nghệ.
Hệ thống đổi mới sáng tạo (ĐMST) quốc gia được hình thành và chuyển dịch theo hướng đưa doanh nghiệp trở thành trung tâm để đưa các kết quả nghiên cứu thành sản phẩm, hàng hóa phục vụ trực tiếp cho nhu cầu trong nước và xuất khẩu; phong trào khởi nghiệp sáng tạo đã lan tỏa mạnh mẽ trong xã hội; tiềm lực khoa học và công nghệ (KH-CN) quốc gia được củng cố; thị trường KH-CN bước đầu gắn kết hoạt động KH-CN với sản xuất, kinh doanh. Hệ thống các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, bảo vệ và thực thi quyền sở hữu trí tuệ dần đáp ứng yêu cầu phát triển và hội nhập quốc tế. Minh chứng rõ nét cho điều này thể hiện ở thành tựu phát triển của các ngành, lĩnh vực nổi bật như: Nông nghiệp, công nghiệp, tài chính ngân hàng, xây dựng, giao thông, y tế, an ninh quốc phòng… trong thời gian qua đều có sự đóng góp của khoa học và công nghệ.
Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh phát biểu khai mạc hội nghị |
Theo đánh giá của tổ chức sở hữu trí tuệ Thế giới (WIPO), những năm gần đây, Việt Nam luôn tăng hạng trong xếp hạng Chỉ số ĐMST toàn cầu, dẫn đầu nhóm quốc gia có thu nhập trung bình thấp (năm 2017 tăng 12 bậc, năm 2018 tăng tiếp 02 bậc, xếp thứ 45/126 quốc gia, trong đó, nhóm chỉ số về tri thức - công nghệ của Việt Nam có thứ hạng rất cao, xếp thứ 28). Tuy nhiên, Bộ trưởng Chu Ngọc Anh cho rằng, để khoa học thực sự trở thành động lực và nền tảng cho phát triển KT-XH cần khắc phục những khó khăn, vướng mắc, trong đó cần có các giải pháp mạnh mẽ hơn để thu hút đội ngũ cán bộ KH-CN đầu ngành, nhà khoa học tài năng và nhà khoa học nước ngoài cùng hợp tác, hỗ trợ giải bài toán cụ thể của Việt Nam; cần có những giải pháp để đầu tư cho KH-CN, đặc biệt là doanh nghiệp, doanh nghiệp vừa và nhỏ, tăng cường liên kết giữa các viện, trường... thật sự trở thành trung tâm của ĐMST.
Tại hội nghị, các chuyên gia của Ngân hàng thế giới, Data61 và Chương trình Phát triển Liên Hiệp Quốc - UNDP đưa ra những tham luận chia sẻ về vai trò của KH-CN và ĐMST với sự phát triển KT-XH thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng, từ đó đưa ra khuyến nghị giúp Việt Nam tận dụng cơ hội cuộc cách mạng 4.0.
Toàn cảnh hội nghị |
Phát biểu kết luận hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định: “Người Việt Nam có đầy đủ tố chất bẩm sinh cho sự sáng tạo, nếu có đủ những dưỡng chất tốt sẽ tạo ra những con người xuất sắc và tâm huyết đóng góp cho đất nước vì sự phồn thịnh của đất nước”. Tuy nhiên, Thủ tướng cho rằng, chúng ta cần phải nhìn thẳng vào thực tiễn để thấy phát triển KH-CN và ĐMST của Việt Nam còn nhiều hạn chế, bất cập.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chỉ ra 5 nội dung quan trọng yêu cầu các bộ, ngành, các địa phương thực hiện, trong đó tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý và cơ chế chính sách. Tập trung hoàn thiện hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia với doanh nghiệp là trung tâm, gắn kết chặt chẽ giữa viện nghiên cứu, trường đại học với doanh nghiệp nhằm kiến tạo và tích lũy tài sản trí tuệ, tạo ra nguồn nhiên liệu mới cho tăng trưởng kinh tế nhanh, bao trùm và bền vững. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu Bộ Khoa học và Công nghệ làm đầu mối phối hợp các bộ, ngành, tổ chức liên quan tham mưu cho Chính phủ một số vấn đề lớn như đề xuất chính sách khuyến khích và thúc đẩy ĐMST trong khu vực doanh nghiệp, coi doanh nghiệp là trung tâm của hệ thống ĐMST. Thúc đẩy liên kết các mạng lưới ĐMST trong và ngoài nước. Đồng thời, cần tập trung phát triển sản phẩm quốc gia dựa vào công nghệ mới, công nghệ cao để hình thành các ngành nghề mới và các sản phẩm mới, giá trị gia tăng cao, nhất là lĩnh vực mà Việt Nam có thế mạnh như: Nông nghiệp, công nghiệp chế biến chế tạo, công nghệ thông tin; cần nghiên cứu thành lập ngân hàng dữ liệu quốc gia về KH-CN và ĐMST; xây dựng chính sách nhằm thu hút và cộng tác với các chuyên gia giỏi ở trong và ngoài nước, đặc biệt là cộng đồng các nhà khoa học Việt Nam ở nước ngoài…
Các đại biểu đại diện các Bộ, ngành tham dự hội nghị Các đại biểu quốc tế tham dự hội nghị |
Đặc biệt, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu Bộ Khoa học và Công nghệ sớm hoàn thiện Chỉ thị thúc đẩy, hấp thụ phát triển KH-CN và hoạt động ĐMST, bao gồm quỹ phát triển KH-CN của doanh nghiệp. Khẩn trương trình Chính phủ Đề án hoàn thiện thể chế thu hút nguồn lực xã hội đầu tư cho KH-CN và ĐMST, nhất là từ doanh nghiệp; trình Thủ tướng phê duyệt Điều lệ về tổ chức và hoạt động của Quỹ đổi mới công nghệ quốc gia; trình Thủ tướng phê duyệt Chiến lược sở hữu trí tuệ quốc gia…