Thấy gì ở dự thảo Hiến pháp sửa đổi của Nga?

Phát biểu trước truyền thông Nga mới đây, người đứng đầu Điện Kremlin Vladimir Putin cho hay, ông chưa “quyết định gì” về khả năng tái tranh cử Tổng thống Nga, nhưng cũng không loại trừ nỗ lực phấn đấu thêm một nhiệm kỳ nữa nếu Hiến pháp sửa đổi được thông qua trong cuộc trưng cầu dân ý diễn ra từ ngày 25.6 - 1.7 tới.

Hợp hiến hóa việc tái cử

Dự thảo Hiến pháp sửa đổi mới nhất hiện đã được Quốc hội và Tòa án Hiến pháp thông qua. Theo Hiến pháp hiện hành, một cá nhân không được phép đảm nhiệm vị trí tổng thống quá hai nhiệm kỳ liên tiếp. Trong khi đó, Tổng thống Vladimir Putin đã bốn lần giữ vai trò là người đứng đầu Điện Kremlin, gồm hai nhiệm kỳ bốn năm (2000 - 2008) và hai nhiệm kỳ sáu năm (từ năm 2012 đến nay), nhiệm kỳ hiện tại sẽ kết thúc vào năm 2024. Trên con đường sự nghiệp của mình, ông Putin bắt đầu nhiệm kỳ Tổng thống đầu tiên từ tháng 5.2000, sau khi tiếp quản quyền lãnh đạo của Tổng thống lúc bấy giờ là ông Boris Yeltsin vào ngày 31.12.1999.

Nguồn: AP
Nguồn: AP

Trong Hiến pháp mới sửa đổi, mặc dù cũng quy định một cá nhân không thể làm tổng thống nhiều hơn hai nhiệm kỳ, không phân biệt liên tục hay không, nhưng số nhiệm kỳ sẽ được tính lại. Cụ thể là, số nhiệm kỳ giữ chức tổng thống của mọi cá nhân sẽ trở về “không”. Như vậy, nếu Hiến pháp này được người dân Nga “bật đèn xanh”, Tổng thống Putin sẽ có cơ hội tiếp tục ở lại Điện Kremlin thêm 2 nhiệm kỳ nữa (tới năm 2036), nếu ông quyết định tranh cử và nhận được sự ủng hộ cũng như tín nhiệm của cử tri.

Thực tế, đây là thay đổi gây nhiều tranh cãi nhất trong bản Hiến pháp sửa đổi. Quy định khiến phương Tây và nhiều người phản đối chỉ trích rằng, đây là cách Tổng thống Putin có thể duy trì quyền lực. Ngược lại, Điện Kremlin cho rằng sửa đổi Hiến pháp là cần thiết để củng cố vai trò của Quốc hội, cải thiện chính sách xã hội cũng như hành chính công.

Bản thân Tổng thống Putin mới đây cho biết, ông chưa quyết định điều gì nhưng “không loại trừ khả năng tranh cử tổng thống nếu lựa chọn đó được đề cập trong Hiến pháp”. Tuy nhiên, ông cho rằng Chính phủ Nga hiện tại cần tập trung làm việc, chứ không nên bị xao lãng vào việc tìm đội ngũ kế nhiệm. Hãng tin Interfax dẫn lời Tổng thống Nga: “Nếu sửa đổi Hiến pháp không được thông qua, theo kinh nghiệm của tôi, sau khoảng 2 năm nữa, nhịp độ làm việc của nhiều thành phần trong Chính phủ sẽ bị ảnh hưởng thông qua cuộc tìm kiếm những người kế nhiệm tiềm năng. Chúng ta phải vận hành Chính phủ, chứ không phải tìm người kế nhiệm”. Theo ông, bản Hiến pháp hiện tại được thông qua trong giai đoạn nước Nga phải trải qua nhiều rối ren về mặt chính trị khi Liên bang Xô viết sụp đổ năm 1993. Còn ở thì hiện tại, xứ sở Bạch dương đang có một nền chính trị tương đối ổn định.

Hiện nay, đại dịch Covid-19 và những hậu quả kinh tế tiêu cực mà nó gây ra là mối bận tâm hàng đầu của nhiều người trên thế giới. Và theo lẽ tự nhiên, đây là yếu tố ảnh hưởng đến tín nhiệm của các chính phủ và lãnh đạo nhà nước. Đối với nước Nga, số người bị nhiễm virus Corona cao cùng với sự sụt giảm mạnh của giá dầu và nguy cơ về một cuộc khủng hoảng kinh tế đang là những khó khăn mà chính quyền của Tổng thống Vladimir Putin phải đương đầu. Trong một cuộc khảo sát do Trung tâm Nghiên cứu Levada độc lập thực hiện, Tổng thống Putin hiện nhận được tỷ lệ ủng hộ là 59%.

Sửa Hiến pháp để củng cố vị thế đất nước

Theo các nhà phân tích, Hiến pháp mới nhiều khả năng sẽ được thông qua trong cuộc trưng cầu dân ý sẽ diễn ra từ ngày 25.6. Trước đó, sự kiện trên từng được lên kế hoạch tổ chức vào ngày 22.4, nhưng bị hoãn do đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp. Sau khi quá trình bỏ phiếu hoàn tất, Ủy ban Bầu cử Trung ương Nga (CEC) sẽ xác định kết quả bỏ phiếu trong vòng 5 ngày và công bố 3 ngày sau đó. Nếu dự thảo Hiến pháp nhận được số phiếu ủng hộ quá bán, sửa đổi sẽ có hiệu lực vào ngày kết quả bỏ phiếu được công bố.

Các đề xuất sửa đổi, ngoài những quy định liên quan đến số nhiệm kỳ Tổng thống như đã đề cập ở trên, còn bao gồm việc mở rộng quyền lực của Quốc hội như chuyển một số quyền lực từ tổng thống sang Duma Quốc gia (Hạ viện) và Tòa án Hiến pháp; ưu tiên hóa Hiến pháp Nga trước các hiệp ước quốc tế, vị thế của tiếng Nga. Dự thảo Hiến pháp còn mở rộng nghĩa vụ của chính phủ trong các vấn đề xã hội; nghiêm cấm việc quan chức Nga nhập quốc tịch nước ngoài, điều chỉnh mức lương tối thiểu, củng cố nhiều điều khoản liên quan tới quyền tự do, quyền công dân và quyền con người…

Hồi đầu tháng 6, Tổng thống Nga đã kêu gọi người dân tích cực tham gia bỏ phiếu cho ý kiến về các sửa đổi trong Hiến pháp. “Hiến pháp là đạo luật cơ bản, hình thành nên nền tảng đời sống đất nước, cuộc sống của chúng ta, của con em chúng ta, và nó sẽ xác định những nguyên tắc luật pháp, tư pháp chính trong các mối quan hệ xã hội, quan hệ lao động cũng như các nguyên tắc hợp tác với đối tác nước ngoài”. Tuần trước, người đứng đầu Điện Kremlin lạc quan nhận định, đa số người dân Nga sẽ ủng hộ những thay đổi.

Còn theo phát biểu của người phát ngôn Điện Kremlin, ông Dmitry Peskov hôm 20.6 vừa qua, việc thông qua Hiến pháp sửa đổi sẽ giúp nâng cao vị thế của Nga. Ông chỉ ra rằng, một số nước phương Tây chưa bao giờ muốn chấp nhận sự độc lập đang lớn dần của xứ sở Bạch dương. Ông nói, “miễn là Nga bảo vệ bản thân tốt hơn khỏi sự can thiệp vào các vấn đề trong nước, Nga có thể tập trung vào củng cố vị trí đó. Theo tôi, những sửa đổi đa dạng của Hiến pháp mới là quá trình “củng cố” vị thế của nước Nga hiện tại, mạnh mẽ và có chủ quyền”.

Thế giới 24h

EU công bố Chương trình hành động AI: Tăng cường năng lực cạnh tranh trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo
Thế giới 24h

EU công bố Chương trình hành động AI: Tăng cường năng lực cạnh tranh trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo

Hôm 9.4, Ủy ban Châu Âu đã công bố Kế hoạch hành động của lục địa về trí tuệ nhân tạo để để chuyển đổi các ngành công nghiệp truyền thống mạnh mẽ của EU và nhóm nhân tài đặc biệt của châu Âu thành động lực mạnh mẽ cho sự đổi mới và tăng tốc phát triển AI, triển khai các giải pháp AI có lợi cho xã hội và nền kinh tế. Điều này nhằm định vị Liên minh châu Âu như lãnh đạo toàn cầu về lĩnh vực công nghệ này.

Luật Điện mới của Jordan mở đường cho nền kinh tế hydro xanh
Thế giới 24h

Luật Điện mới của Jordan mở đường cho nền kinh tế hydro xanh

Jordan đang có những bước tiến táo bạo hướng tới tương lai năng lượng bền vững với Luật Điện mới đưa năng lượng tái tạo và hydro xanh vào trọng tâm của chiến lược năng lượng quốc gia. Luật này, thay thế luật tạm thời có hiệu lực từ năm 2002, được thiết kế để hiện đại hóa ngành điện của đất nước, thu hút đầu tư tư nhân và củng cố vị thế của Jordan như một trung tâm khu vực về đổi mới năng lượng sạch.

Luật mới về vay nợ của Kuwait: Bước ngoặt tài khóa?
Thế giới 24h

Luật mới về vay nợ của Kuwait: Bước ngoặt tài khóa?

Trong một động thái được đánh giá là có ý nghĩa chiến lược đối với tương lai tài chính quốc gia, Kuwait đã thông qua luật nợ mới vào tháng trước, nâng trần vay nợ từ 10 tỷ lên 30 tỷ dinar Kuwait - tương đương khoảng 99 tỷ USD. Luật mới này đánh dấu lần đầu tiên sau gần một thập kỷ, Kuwait mở rộng quy mô vay nợ với mục tiêu giải quyết thâm hụt ngân sách, đồng thời thúc đẩy phát triển cơ sở hạ tầng trong bối cảnh ngân sách quốc gia chịu áp lực nặng nề từ chi tiêu công và trợ cấp xã hội.

Báo chí Uzbekistan đưa tin đậm nét chuyến thăm chính thức và tham dự Đại hội đồng IPU-150 của Chủ tịch Quốc hội
Theo dòng sự kiện

Báo chí Uzbekistan đưa tin đậm nét chuyến thăm chính thức và tham dự Đại hội đồng IPU-150 của Chủ tịch Quốc hội

Các hãng thông tấn, báo chí của Uzbekistan đã đưa tin đậm nét về chuyến thăm chính thức của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, đặc biệt là cuộc hội đàm giữa hai nhà lập pháp cao nhất, trong đó, nhấn mạnh rằng, Thỏa thuận hợp tác đầu tiên được ký kết giữa Quốc hội Việt Nam và Quốc hội Uzbekistan sẽ là cơ sở vững chắc thúc đẩy quan hệ liên nghị viện nói riêng và giữa hai quốc gia nói chung.

Báo chí Uzbekistan: Tổng thống ủng hộ mối quan hệ đối tác thực chất với Việt Nam
Theo dòng sự kiện

Báo chí Uzbekistan: Tổng thống ủng hộ mối quan hệ đối tác thực chất với Việt Nam

Những ngày qua, các hãng thông tấn, báo chí đã đưa tin đậm nét về chuyến thăm chính thức Uzbekistan và tham dự Đại hội đồng IPU-150 của Chủ tịch Quốc hội Việt Nam Trần Thanh Mẫn. Trong đó, các cơ quan thông tấn báo chí đặc biệt nhấn mạnh phát biểu của Tổng thống Uzbekistan trong cuộc tiếp Chủ tịch Quốc hội, rằng Tashkent ủng hộ thúc đẩy mối quan hệ thực chất với Việt Nam.

Cảnh giác với ô nhiễm môi trường từ các ứng dụng AI
Thế giới 24h

Cảnh giác với ô nhiễm môi trường từ các ứng dụng AI

Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) mang lại nhiều lợi ích nhưng cũng gây ra những hậu quả nghiêm trọng về môi trường, từ việc tiêu thụ năng lượng lớn, phát thải khí nhà kính cho đến rác thải điện tử và ảnh hưởng tới đa dạng sinh học. Để giảm thiểu tác động tiêu cực này, cần có sự kết hợp giữa thiết kế sản phẩm AI bền vững, chính sách quản lý hiệu quả và nâng cao nhận thức cộng đồng.

Trung Quốc đối mặt với khủng hoảng hôn nhân
Quốc tế

Trung Quốc đối mặt với khủng hoảng hôn nhân

Trước tình trạng dân số suy giảm nghiêm trọng, Chính phủ Trung Quốc đã “mạnh tay” triển khai hàng loạt biện pháp khuyến khích sinh con, trong đó nổi bật là chính sách trợ cấp tiền mặt, hỗ trợ chăm sóc trẻ em và ưu đãi cho các bà mẹ mới sinh. Tuy nhiên, số lượng các cuộc hôn nhân mới ở Trung Quốc đã giảm một phần năm, xuống mức thấp nhất từng được ghi nhận vào năm ngoái, đánh dấu một sự thụt lùi đối với những nỗ lực của chính phủ nhằm đảo ngược cuộc khủng hoảng nhân khẩu học đang đe dọa nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Những hành động đầu tiên của các nước trước thuế quan mới của Mỹ
Thế giới 24h

Những hành động đầu tiên của các nước trước thuế quan mới của Mỹ

Ngày 4.4, Trung Quốc đã công bố mức thuế bổ sung 34% đối với hàng hóa của Hoa Kỳ để đáp trả thuế đối ứng mà Tổng thống Donald Trump vừa công bố. Đây là động thái leo thang nghiêm trọng nhất trong cuộc chiến thương mại mới nhất của nước này với Mỹ, làm dấy lên lo ngại về suy thoái kinh tế và nguy cơ sụp đổ của thị trường chứng khoán toàn cầu. Trong khi đó, một số nước tỏ ra thận trọng và muốn tiếp tục đàm phán.

Singapore ban hành luật giám sát chặt chẽ doanh nghiệp vận tải quan trọng
Thế giới 24h

Singapore ban hành luật giám sát chặt chẽ doanh nghiệp vận tải quan trọng

Singapore đã thắt chặt giám sát theo quy định đối với lĩnh vực vận tải của mình bằng cách chỉ định 17 doanh nghiệp là các doanh nghiệp quan trọng phải chịu sự giám sát chặt chẽ hơn của Chính phủ. Luật Các doanh nghiệp vận tải quan trọng, có hiệu lực từ đầu tháng 4, nhằm mục đích bảo vệ các dịch vụ vận tải thiết yếu khỏi các mối đe dọa tiềm ẩn do "các tác nhân độc hại" gây ra.

Mỹ áp thuế đối ứng với tất cả các nước, mức thuế của Việt Nam cao thứ hai
Thế giới 24h

Mỹ áp thuế đối ứng với tất cả các nước, mức thuế của Việt Nam cao thứ hai

Tổng thống Donald Trump hôm 2.4 tuyên bố áp dụng mức thuế cơ bản 10% đối với tất cả hàng nhập khẩu vào Mỹ, trong đó ông sẽ áp mức thuế đối ứng 46% đối với 90% tổng lượng hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam, cao thứ 2 trong số các nước xuất khẩu vào thị trường Mỹ, chỉ sau Campuchia (mức thuế 49% đối với 97% tổng lượng hàng hóa xuất khẩu vào Mỹ).

Những điều thắc mắc về thuế đối ứng của Mỹ
Thế giới 24h

Những điều thắc mắc về thuế đối ứng của Mỹ

Sau nhiều tuần dự đoán, cuối cùng Tổng thống Donald Trump đã chính thức hiện thực hóa lời đe dọa áp thuế quan đối ứng vào ngày 2.4 (giờ Mỹ) với mức thuế cơ bản 10% đối với hàng nhập khẩu từ tất cả các quốc gia và mức thuế cao hơn đối với hàng chục quốc gia có thặng dư thương mại với Mỹ.