Vấn đề này được nhiều đại biểu Quốc hội và dư luận xã hội quan tâm khi thời gian qua các thiết chế văn hóa, thể thao chưa được quản lý và sử dụng hiệu quả, từ quy mô lớn như sân vận động quốc gia Mỹ Đình hay một số bảo tàng tỉnh, thành phố (dự án Bảo tàng Hà Nội giai đoạn 2, 8 năm vẫn chưa hoàn thành) đến quy mô nhỏ là nhà văn hóa thôn/tổ dân phố…
Phát biểu tại Phiên họp toàn thể lần thứ 5 của Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, ĐBQH Nguyễn Văn Huy (Thái Bình) cho rằng, phiên giải trình này rất cần thiết. Trong Chương trình xây dựng nông thôn mới đang có nhiều vấn đề đặt ra đối với việc xây dựng, quản lý và sử dụng các thiết chế văn hóa, thể thao.
Theo Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025, về cơ sở vật chất văn hóa, điều kiện để được công nhận xã nông thôn mới phải có nhà văn hóa hoặc hội trường đa năng và sân thể thao phục vụ sinh hoạt văn hóa, thể thao của toàn xã; có điểm vui chơi, giải trí và thể thao cho trẻ em và người cao tuổi theo quy định. 100% thôn, bản, ấp có nhà văn hóa hoặc nơi sinh hoạt văn hóa, thể thao phục vụ cộng đồng.
Tuy nhiên, “có tình trạng nợ tiêu chí này do nguồn lực đầu tư hạn chế. Nhưng cũng có tình trạng xây dựng xong mà không được sử dụng thường xuyên, kém hiệu quả. Nhiều nơi chỉ xây dựng được cái vỏ, không có trang thiết bị, lại ở xa khu dân cư, nên nhà văn hóa chủ yếu đóng cửa, gây lãng phí”, ĐBQH Nguyễn Văn Huy chỉ ra thực tế.
Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025 có Dự án số 6 về Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch, trong đó có hỗ trợ cơ sở vật chất, trang thiết bị văn hóa cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Mặc dù Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã có văn bản hướng dẫn thực hiện, nhưng các địa phương đang bị vướng trong quá trình triển khai do một số nội dung chưa phù hợp với tình hình thực tiễn của địa phương; một số nội dung chưa thống nhất trong hệ thống văn bản quy phạm pháp luật…
Được biết, để phục vụ phiên giải trình, Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục sẽ làm việc với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính; tổ chức đoàn khảo sát, làm việc với một số cơ sở văn hóa, thể thao và địa phương: Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Sơn La, Bình Dương, Đồng Nai.
Phiên giải trình “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về xây dựng, quản lý và sử dụng thiết chế văn hóa, thể thao giai đoạn 2013 - 2023” dự kiến được tổ chức vào đầu tháng 12.
