Quay trở về những năm 40, khi nhà tâm lý học người Đức Kurt Lewing nghiên cứu hành vi con người đã chia phong cách lãnh đạo thành 3 nhóm: Độc tài: là kiểu lãnh đạo cực kỳ nghiêm khắc và cứng nhắc, phù hợp với các khóa huấn luyện và diễn tập cơ bản nhằm mục đích đề cao tính kỷ luật và tôn trọng cấp trên như trong quân đội. Dân chủ: là phương pháp chỉ huy cho phép sự tự do cao trong việc đưa ra quyết định; người lãnh đạo chỉ đưa ra quyết định cuối cùng sau khi nghe tham vấn từ thuộc cấp. Tự do: là loại gần như ủy thác công việc cho cấp dưới, cho phép thuộc cấp toàn quyền đưa ra quyết định trong công việc dưới sự giám sát của người lãnh đạo (chỉ can thiệp khi cần thiết).
Sự thật là những phong cách lãnh đạo được đưa ra bên trên có lẽ sẽ bị thay đổi ít nhiều khi phân tích một nữ chỉ huy.
Angela Merkel, lên ngôi với danh hiệu bà đầm thép từng thuộc về cựu Thủ tướng Anh Margaret Thatcher, bà là người phụ nữ có quyết tâm lớn và theo chủ nghĩa thực dụng, được xét là người gần nhất với nhóm phong cách độc tài. Bà Merkel đã gây xôn xao dư luận khi cáo buộc Cơ quan An ninh quốc gia Mỹ (NSA) nghe lén điện thoại của mình. Mặc dù vậy, đối mặt với những căng thẳng trong vụ bê bối chẳng hay ho gì, người đàn bà thép vẫn tiếp tục coi Mỹ là đồng minh quan trọng, cùng giải quyết các vấn đề như trong cuộc khủng hoảng Ukraine. Merkel, một trong những người đàn bà đầu tiên phá vỡ hàng ngũ thống trị của nam giới Đức, kiến trúc sư ban đầu của 28 thành viên Liên minh châu Âu, đại diện đặc sắc gần nhất với phong cách độc tài.
Mary Barra, Sheryl Sandberg và Virginia Rometty đều là những cái tên nổi danh trong khối doanh nghiệp, nằm ngoài chính trị, tuy nhiên, họ vẫn được xếp hạng vào những người phụ nữ quyền năng nhờ khả năng lãnh đạo tài tình của họ ở GM, facebook và IBM. Mary Barra, nữ giám đốc điều hành tập đoàn xe hơi GM của Mỹ được cho là có phong cách lãnh đạo khá toàn diện; là người thủ lĩnh khiến thuộc cấp cảm thấy được tôn trọng, được lắng nghe và xem xét. Đồng nghiệp và cố vấn của Barra luôn đánh giá cao kỹ năng định dạng và đo lường hiệu quả của các thông tin được cung cấp của cô. Đó cũng là một phần tạo nên thành công cho những quyết định của Barra trên con đường sự nghiệp. Sheryl Sandberg, nữ tỷ phú trẻ tuổi nhất thế giới, người chịu trách nhiệm trong các quyết định về chiến lược phát triển của facebook; tác giả cuốn sách Lean In: Women, Work, and the Will to Lead (Dấn thân: phụ nữ, công việc và ý chí lãnh đạo) bán khá chạy với một số người hâm mộ như CEO của Yahoo Marissa Mayer và nữ ca sỹ Beyonce. Sheryl Sandberg cho rằng, người lãnh đạo cần lắng nghe các ý kiến, ý tưởng phác thảo của đồng nghiệp, theo sát những diễn biến mới nhất trên thị trường và nắm bắt những thay đổi trước khi đưa ra quyết định cuối cùng. Virginia Rometty, người phụ nữ gánh vác trọng trách dẫn dắt khổng lồ công nghệ IBM 102 tuổi với hơn 400.000 công nhân trên toàn cầu tiếp tục phát triển cũng chia sẻ phong cách coi trọng ý tưởng của nhân viên. Vậy là cả 3 đều đang ở gần nhất với xu hướng dân chủ, tôn trọng cấp dưới nhưng không giao toàn quyền.
Melinda Gates, phu nhân tỷ phú hàng đầu thế giới, Chủ tịch tập đoàn Microsoft Bill Gates đã chứng minh cho thế giới khả năng lãnh đạo tuyệt vờâi khi quản lý Quỹ Bill & Melinda Gates do bà sáng lập năm 1998 dành cho hoạt động từ thiện, đặc biệt là hỗ trợ chăm sóc sức khỏe sinh sản cho phụ nữ ở các nước đang phát triển trên toàn cầu và đầu tư phát triển vaccine phòng chống AIDS. Melinda Gates lãnh đạo theo phong cách dân chủ, tự do bàn luận tuy nhiên quyền quyết định nằm trong tay lãnh đạo sau khi nghe tham vấn.
Hillary Clinton và Michelle Obama có những điểm chung như đã và đang xuất hiện với tư cách đệ nhất phu nhân, thành viên đảng Dân chủ và đều tạo ra ảnh hưởng không nhỏ trong cuộc cách mạng trong chính trị và xã hội Mỹ, đặc biệt là công tác đòi quyền lợi cho phái yếu tại nơi làm việc. Một người là người phụ nữ da màu đầu tiên ở Nhà Trắng, người còn lại là người phụ nữ đã tiến đến gần nhất với chiếc ghế Tổng thống Mỹ. Hilarry Clinton được cho là người phụ nữ kiên trì, có ý chí mạnh mẽ và quyết tâm đối mặt với nghịch cảnh, tuy nhiên, bà còn được biết đến với phong thái ấm áp, hài hước và mềm dẻo. Trong phương thức lãnh đạo, bà cho rằng “lãnh đạo là một môn thể thao đồng đội; thước đo thành công của người lãnh đạo là khả năng làm việc cùng nhau của người trong nhóm”. Tôn trọng cấp dưới cũng chính là chìa khóa quan trọng để người lãnh đạo thành công.
Janet Yellen, người phụ nữ đầu tiên lãnh đạo Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED), người không hề có tên trong danh sách những người phụ nữ quyền lực năm 2013 đã đột nhiên xuất hiện với vị trí thứ 2 trong bảng xếp hạng năm nay. Tuy nhiên, điều đó không làm người ta kinh ngạc bởi những gì bà đã làm trong năm vừa qua, kể từ khi vượt qua đối thủ Larry Summers. So sánh với đối thủ, bà Yellen hòa nhã và bình tĩnh hơn. Yellen lãnh đạo nhân viên của mình theo phong cách hợp tác và lắng nghe nhiều hơn cho quan điểm và ý kiến cá nhân của thuộc cấp. Phong cách này được xây dựng trên việc trao quyền, và người lãnh đạo giám sát quyết định của cấp dưới. Bà rất gần với phong cách tự do.
Dilma Rousseff, người phụ nữ đứng đầu quốc gia có nền kinh tế lớn thứ 7 trên thế giới với GDP gần 2,4 nghìn tỷ USD. Cũng giống như người phụ nữ số 1 của bảng xếp hạng, Angela Merkel, Dilma Rousseff trước Đại hội đồng Liên Hợp Quốc cũng thẳng thắn chỉ trích NSA theo dõi email cá nhân của mình. Người ta nói, mọi thứ trở nên vững chắc trong bàn tay người phụ nữ này. Phải chăng cứ là người phụ nữ thép sẽ lãnh đạo theo phong cách độc tài?
Christine Lagarde, người phụ nữ đầu tiên nắm quyền điều hành tổ chức tài chính của 188 quốc gia đã phải chèo lái con thuyền vượt qua khá nhiều cuộc khủng hoảng trong vòng 3 năm vừa qua, đặc biệt là quyết định phê duyệt 17 tỷ USD trong tháng 4 cho Ukraine vay để đối mặt với cuộc khủng hoảng đang leo thang. Bà được xếp vào phong cách lãnh đạo theo kiểu tuân theo luật dưới mọi hình thức, một cách nghiêm ngặt và bảo đảm cấp dưới làm việc theo chính xác các định hướng mà lãnh đạo đưa ra.
10 phụ nữ quyền năng nhất hành tinh (theo thống kê mới nhất của Forbes năm 2014) Angela Merkel, 60 tuổi, Thủ tướng Đức Janet Yellen, 68 tuổi, Chủ tịch Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) Melinda Gates, 50 tuổi, đồng Chủ tịch Quỹ Bill & Melinda Gates (Mỹ) Dilma Rousseff, 66 tuổi, Tổng thống Brazil Christine Lagarde, 58 tuổi, Giám đốc Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) Hillary Clinton, 66 tuổi, Ngoại trưởng Mỹ Mary Barra, 52 tuổi, Giám đốc điều hành tập đoàn xe hơi GM (Mỹ) Michelle Obama, 50 tuổi, Đệ nhất phu nhân Mỹ Sheryl Sandberg, 44 tuổi, Giám đốc hoạt động của Facebook Virginia Rometty, 56 tuổi, Giám đốc điều hành tập đoàn IBM |
Quỳnh Nga