Nga, Mỹ toan tính gì ở Trung Đông?

Năm 2018 Trung Đông tiếp tục là điểm nóng về an ninh, tiềm ẩn nhiều xung đột: Chiến tranh tại Syria và Yemen, mâu thuẫn Ảrập - Israel, cuộc đấu tranh với các phe nhóm Hồi giáo cực đoan, xung đột giữa các gia tộc Ảrập vùng Vịnh, căng thẳng chính trị tại Ai Cập, Iran, Iraq, Lybia, Thổ Nhĩ Kỳ, Saudi Arabia... Điều khiến dư luận đặc biệt quan tâm là chiến lược của các nước lớn tại điểm nóng này.

Nga tìm kiếm vị trí trọng tài

Kể từ khi đưa quân đến Syria tháng 9.2015 tới nay, Nga đã chứng tỏ là một thế lực không thể bỏ qua trong khu vực. Năm 2017, lực lượng quân sự Nga không những đánh bại các phần tử khủng bố, mà còn giúp quân đội chính phủ Syria lần lượt thu hồi các tỉnh, thành phố trọng yếu như Aleppo, Deir ez-Zor. Hiện nay, ngoài khu vực phía Đông Bắc do người Kurd kiểm soát, một số khu vực lẻ tẻ bị phe đối lập chiếm đóng, quân đội chính phủ Syria đã kiểm soát hầu hết thành phố lớn và các tuyến giao thông, chiếm ưu thế tuyệt đối trên chiến trường. Sự yên bình hiếm hoi của Syria và thắng lợi trong cuộc chiến chống khủng bố cũng đã giúp Nga xây dựng được hình ảnh “người trọng tài ở Trung Đông”. Tuy nhiên, để có thể duy trì vị thế này sau khi chiến thắng IS là điều không đơn giản.

Trước hết, tiến trình chính trị và tái thiết Syria sau chiến tranh là nhiệm vụ vô cùng nặng nề. Bên cạnh đó, sau khi IS tháo chạy, xung đột địa chính trị giữa các nước lớn ở Trung Đông ngày càng gay gắt hơn: Tình hình ở Yemen, Lebanon Hariri xấu đi, quan hệ giữa Iran và Ảrập Xêút ngày càng căng thẳng hơn.

Mặc dù ảnh hưởng của Nga ở Trung Đông đã tăng nhanh, nhưng điều này không có nghĩa mang lại lợi thế cạnh tranh với Mỹ. Mỹ có hệ thống đồng minh hoàn chỉnh ở Trung Đông, và là người tham gia về chính trị, quân sự chủ yếu nhất ở khu vực này. Do sức mạnh quốc gia có hạn, Nga cũng xác định sẽ đóng vai trò người hòa giải ở Trung Đông, thông qua lấy thành quả Syria để mở rộng ra nơi khác, dựa vào ngoại giao, sự đầu tư quân sự và buôn bán vũ khí có hạn để mở rộng ảnh hưởng.

Nga, Mỹ toan tính gì ở Trung Đông? ảnh 1

Mỹ khôi phục đồng minh

Trong khi đó, nước Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump đã và sẽ điều chỉnh chính sách với Trung Đông trên nhiều phương diện. Thứ nhất, gia tăng sử dụng biện pháp quân sự. Washington sẽ không sử dụng vũ lực một cách thái quá cũng như sẽ không quá thận trọng, mà ở mức vừa phải, tăng cường tính chủ động khi lập kế hoạch cho cục diện bàn cờ Trung Đông. Thứ hai, khôi phục và tăng cường quan hệ với các nước đồng minh ở Trung Đông. Từ khi lên nắm quyền đến nay, Tổng thống Trump đặc biệt củng cố quan hệ với Israel, Ai Cập. Chuyến công du nước ngoài đầu tiên của ông Trump sau khi nhậm chức Tổng thống cũng là các quốc gia Trung Đông. 

Về thỏa thuận hạt nhân Iran, Tổng thống Trump chưa có động thái điều chỉnh mang tính thực chất. Sau khi lên cầm quyền, mặc dù ông Trump và các thành viên nội các đều chỉ trích thỏa thuận này nhưng ngoài công kích bằng lời nói, ông chưa có biện pháp thực sự nào. Việc Mỹ trừng phạt Iran với lý do nước này phóng tên lửa hồi tháng 3 trên thực tế không phá hoại thỏa thuận hạt nhân Iran bởi vì thỏa thuận này quy định Mỹ xóa bỏ sự trừng phạt liên quan đến vấn đề hạt nhân nhưng vẫn duy trì quyền trừng phạt đối với các vấn đề khác liên quan đến Iran. Tuy việc trừng phạt không liên quan đến vấn đề hạt nhân cũng có thể gây ảnh hưởng không tốt đối với thỏa thuận này, nhưng xét về tổng thể, có thể thấy cách xử lý của Mỹ là tuân thủ quy định, không nôn nóng mạo hiểm, phá hoại thỏa thuận.

Trong vấn đề Syria, quan hệ Mỹ - Nga vừa cạnh tranh vừa hợp tác, Tổng thống Trump cũng sẽ không dễ dàng phá vỡ sự cân bằng giữa hai nước trong vấn đề này.

Mặc dù có sự tiếp nối trong thay đổi nhưng theo giới quan sát, các bước đi của Tổng thống Trump tại Trung Đông vẫn không mạnh mẽ. Từ khi nhậm chức đến nay, ông Trump chưa thực sự phá bỏ khuôn khổ chính sách Trung Đông của Chính quyền Barack Obama về mặt hành động, tiếp nối lớn hơn là thay đổi. Bà Lena Khatib, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Trung Đông Carnegie ở Beirut (Lebanon) cho rằng, tốc độ và mức độ điều chỉnh chính sách đối với Trung Đông của Chính quyền Donald Trump so với Chính quyền Obama không lớn như dự đoán. Tổng thống Donald Trump vẫn chưa có những điều chỉnh thực chất trong vấn đề Trung Đông, có rất nhiều tuyên bố khi tranh cử chưa được thực hiện. Tuy nhiên, cùng với sự thích ứng và góc độ quan sát, chính sách ngoại giao của Mỹ ở khu vực Trung Đông sẽ có những thay đổi lớn, in đậm dấu ấn Tổng thống Trump.

Việt Nam và các nước

Ninh Bình kết nối hợp tác với các thành phố lịch sử, đô thị di sản của Armenia
Việt Nam và các nước

Ninh Bình kết nối hợp tác với các thành phố lịch sử, đô thị di sản của Armenia

Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Việt Nam từ ngày 17 - 23.11 theo lời mời của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, ngày 18.11, Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội nước Cộng hòa Armenia do Chủ tịch Quốc hội Alen Simonyan làm Trưởng đoàn đã tới thăm và làm việc tại Ninh Bình.

Xây dựng thế giới công bằng và hành tinh bền vững
Việt Nam và các nước

Xây dựng thế giới công bằng và hành tinh bền vững

Hội nghị Thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) sẽ được tổ chức tại Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại (MAM) ở Rio de Janeiro, Brazil từ ngày 18 - 19.11. Các nhà lãnh đạo G20 sẽ thảo luận để xây dựng sự đồng thuận về các vấn đề toàn cầu như chống đói nghèo, cải cách quản trị toàn cầu, đánh thuế giới siêu giàu, thúc đẩy bình đẳng giới và giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu.

Nỗi sợ hãi, thay vì hy vọng, đã chiến thắng
Việt Nam và các nước

Nỗi sợ hãi, thay vì hy vọng, đã chiến thắng

Ông Donald Trump, cựu tổng thống bị luận tội hai lần, người đã bị kết án vì hàng chục tội danh và bị buộc tội nhiều tội danh khác, người luôn bị phàn nàn về cách ăn nói và hành xử, đã giành chiến thắng không thể ngoạn mục hơn. Các nhà phân tích cho rằng, vinh quang của ông Donald Trump là minh chứng cho thấy: nỗi sợ hãi, thay vì hy vọng, đã chiến thắng.

Hành trình trở lại Nhà Trắng đầy ngoạn mục
Việt Nam và các nước

Hành trình trở lại Nhà Trắng đầy ngoạn mục

Sau cuộc bầu cử với sắc đỏ áp đảo, ứng cử viên của đảng Cộng hòa Donald Trump chính thức đắc cử Tổng thống thứ 47 của Mỹ. Tờ New York Times nhận định, ông Trump đã bước vào cuộc đua Nhà Trắng với hành trang khác thường và vượt qua tất cả những trở ngại, hiện diện đầy quyền lực trước những cử tri đang mong muốn xoay chuyển các định hướng và chính sách dưới thời chính quyền Tổng thống Joe Biden và bà Kamala Harris.

Giảm căng thẳng về nhà ở, dịch vụ xã hội
Việt Nam và các nước

Giảm căng thẳng về nhà ở, dịch vụ xã hội

Chính phủ Canada vừa công bố Kế hoạch Mức độ nhập cư giai đoạn 2025 - 2027, nhằm làm chậm tốc độ tăng trưởng dân số tạm thời trong khi vẫn bảo đảm sự ổn định kinh tế và xã hội lâu dài. Sự thay đổi này đánh dấu nỗ lực đáng kể của chính quyền hiện tại trong việc thay đổi chính sách nhập cư, song cũng làm dấy lên nhiều tranh cãi về tác động lâu dài của kế hoạch đến lực lượng lao động và nền kinh tế của Canada.

Châu Á cần thận trọng với chính sách thương mại
Việt Nam và các nước

Châu Á cần thận trọng với chính sách thương mại

Dù ai đắc cử Tổng thống Hoa Kỳ trong ngày 5.11 tới, thì các nhà chiến lược kinh tế châu Á sẽ phải duy trì sự cởi mở và chủ động về mặt ngoại giao để bảo vệ hệ thống thương mại đa phương, trong bối cảnh Hoa Kỳ đang dần rút khỏi chủ nghĩa khu vực ở châu Á và vắng mặt với vai trò lãnh đạo thương mại toàn cầu.

Mục tiêu tăng trưởng 8% của Indonesia có khả thi?
Quốc tế

Mục tiêu tăng trưởng 8% của Indonesia có khả thi?

Ngay sau khi tuyên thệ nhậm chức, tân Tổng thống Indonesia Prabowo Subianto đã nêu rõ tầm nhìn kinh tế, cam kết đạt mức tăng trưởng kinh tế hàng năm 8% trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình. Tuy nhiên, các nhà quan sát nhận định rằng, mục tiêu này sẽ khó có thể đạt được, trong bối cảnh Indonesia đang phải đối mặt với những hạn chế tài chính đáng kể, cơ sở thuế thấp và ngành sản xuất đang gặp khó khăn.

sustainable.japantimes.com
Việt Nam và các nước

Lỗ hổng trong chính sách an ninh lương thực

Nhật Bản đã trải qua tình trạng thiếu gạo nghiêm trọng vào mùa hè vừa qua, bộc lộ những lỗ hổng nghiêm trọng trong hệ thống an ninh lương thực của nước này. Mặc dù mức tiêu thụ gạo đã giảm dần qua các năm, nhưng chỉ một sự biến động nhỏ trong chuỗi cung ứng cũng đã gây ra sự gián đoạn lớn trên thị trường, làm nổi bật nhu cầu cấp bách về việc tái cấu trúc các chính sách nông nghiệp để bảo đảm an ninh lương thực và ổn định thị trường dài hạn.

Cuộc tổng tuyển cử dự kiến sẽ diễn ra vào ngày 27.10
Quốc tế

Nhật Bản trước thềm cuộc tổng tuyển cử 2024

Chiến dịch tranh cử cho cuộc đua vào Hạ viện Nhật Bản đã chính thức bắt đầu, với danh sách hơn 1.300 ứng cử viên đến từ 11 đảng và tổ chức chính trị tham gia tranh cử. Giới quan sát nhận định, trong bối cảnh đất nước đang phải đối mặt với những thách thức từ nhiều phía, cuộc tổng tuyển cử lần này sẽ xem là cơ hội để Nhật Bản giải quyết những khủng hoảng trong nước, củng cố lại hệ thống chính trị và tạo tiền đề cần thiết thúc đẩy nền kinh tế phát triển.

Hội nghị cung cấp thông tin về tình hình và định hướng hợp tác ASEAN
Việt Nam và các nước

Hội nghị cung cấp thông tin về tình hình và định hướng hợp tác ASEAN

Chiều ngày 17.10, tại Hà Nội, Bộ Thông tin và Truyền thông đã tổ chức Hội nghị cung cấp thông tin về tình hình và định hướng hợp tác ASEAN. Mục tiêu của sự kiện là cung cấp thông tin chính xác, cập nhật và chuyên sâu về hợp tác ASEAN, từ đó nâng cao nhận thức của người dân về vai trò, đóng góp và hội nhập của Việt Nam trong khối, thông qua các kênh truyền thông.

Tân Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum công bố chiến lược an ninh mới.
Quốc tế

Tân Tổng thống Mexico và nỗ lực cải thiện tình hình an ninh đất nước

Đối mặt với tình trạng bạo lực băng đảng gia tăng, bao gồm cả vụ Thị trưởng Alejandro Arco của thành phố Chilpancingo bị sát hại chỉ vài ngày sau khi ông nhậm chức, tân Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum đã công bố chiến lược an ninh mới, tập trung đối phó và giải quyết làn sóng tội phạm ở 6 tiểu bang nguy hiểm nhất của đất nước, đồng thời tăng cường năng lực tình báo quốc gia.

Ngoại trưởng Blinken: Mỹ ủng hộ ASEAN bất kể kết quả bầu cử Tổng thống
Quốc tế

Ngoại trưởng Blinken: Mỹ ủng hộ ASEAN bất kể kết quả bầu cử Tổng thống

Đại diện cho Tổng thống Mỹ tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN - Mỹ lần thứ 12 diễn ra tại Lào vào sáng 11.10, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken, khẳng định ASEAN giữ vị trí trung tâm trong tầm nhìn Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương; đồng thời tái khẳng định cam kết của Washington đối với khu vực bất kể kết quả bầu cử sắp tới sẽ ra sao.

Lào chuẩn bị cho Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 44 và 45
Việt Nam và các nước

Thúc đẩy kết nối và tự cường

Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 44 và 45 và các hội nghị cấp cao liên quan sẽ diễn ra từ ngày 9 - 11.10, tại Thủ đô Vientiane của Lào, với sự tham dự của lãnh đạo các nước ASEAN, Đông Timor và 10 đối tác của ASEAN, cùng nhiều khách mời là đại diện các tổ chức quốc tế và khu vực. Đây là dịp để các lãnh đạo ASEAN và đối tác thảo luận, đưa ra quyết sách cho nhiều vấn đề chiến lược đang đặt ra cho ASEAN và khu vực.

EU dự kiến sẽ áp thuế quan lên tới 45% đối với xe điện nhập khẩu từ Trung Quốc.
Quốc tế

Nguy cơ xảy ra "cuộc chiến" thương mại

Hôm nay, 4.10, Liên minh châu Âu (EU) tiến hành bỏ phiếu về việc áp thuế lên tới 45% đối với xe điện nhập khẩu từ Trung Quốc; các chuyên gia cho rằng, vẫn còn không gian để EU và Trung Quốc tiếp tục đối thoại, giải quyết những khác biệt bất kể kết quả ra sao, song nguy cơ xảy ra "cuộc chiến" thương mại ngày càng trở nên rõ nét.

Chính sách tiếng Anh của Singapore: Thay đổi vận mệnh một dân tộc
Giáo dục

Chính sách tiếng Anh của Singapore: Thay đổi vận mệnh một dân tộc

Có một người nữ nhà báo Singapore đã viết trên tạp chí Forbes để bày tỏ lòng biết ơn đối với cố Thủ tướng Lý Quang Diệu: “Gia tài mà Lý Quang Diệu để lại cho Singapore chính là tiếng Anh”. Đất nước này có thể vươn mình từ một làng chài nhỏ bé thành cường quốc thế giới chính nhờ vào chính sách dạy học, làm việc song ngữ mà cố Thủ tướng đã lựa chọn.

Malaysia đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ 2 trong trường học như thế nào?
Giáo dục

Malaysia đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ 2 trong trường học như thế nào?

Khi Malaysia tiến tới mục tiêu trở thành quốc gia có thu nhập cao, việc nâng cao khả năng tiếng Anh là trọng tâm quan trọng trong hệ thống giáo dục của đất nước. Quốc gia Đông Nam Á này đã triển khai một loạt chính sách cụ thể nhằm cải thiện chất lượng giảng dạy tiếng Anh trong các trường học, không chỉ nhằm nâng cao kỹ năng ngôn ngữ, mà còn giúp học sinh giành ưu thế trong môi trường quốc tế.

Báo chí hàng đầu của Nga đưa tin đậm nét chuyến thăm chính thức của Chủ tịch Quốc hội
Theo dòng sự kiện

Báo chí hàng đầu của Nga đưa tin đậm nét chuyến thăm chính thức của Chủ tịch Quốc hội

Các kênh truyền hình, cổng thông tin chính thức của Duma Quốc gia, Hội đồng Liên bang và các hãng thông tấn, báo chí lớn của Nga (Tass, Ria - Novosti, Gazeta, Pnp, Ramble, Rutube, Vz, riamediabank, Rossaprimavera, Ridus, EADaily.com/ru, Rg.ru, 1Tv.ru ) tích cực đăng bài, hình ảnh đưa tin trước, trong và sau chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn.

Truyền thông Nga: Củng cố hợp tác liên nghị viện - con đường làm sâu sắc thêm quan hệ đối tác chiến lược Nga - Việt
Theo dòng sự kiện

Truyền thông Nga: Củng cố hợp tác liên nghị viện - con đường làm sâu sắc thêm quan hệ đối tác chiến lược Nga - Việt

Trong thời gian thăm, làm việc tại Nga theo lời mời của Chủ tịch Duma Quốc gia V. Volodin và Chủ tịch Hội đồng liên bang V. Matvienko từ ngày 8- 10.9, các kênh truyền hình, hãng thông tấn, báo chí lớn của Nga đồng loạt đăng tải nhiều bài viết, hình ảnh... phản ánh, bình luận về chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, trong đó trích lời Chủ tịch Duma Quốc gia việc cơ quan lập pháp hai nước củng cố hợp tác liên nghị viện sẽ là con đường để giúp làm sâu sắc hơn Quan hệ Đối tác chiến lược Nga - Việt.