Niềm tin vào triển vọng kinh tế ngày càng tăng
Theo báo cáo Chỉ số Môi trường kinh doanh (BCI) mới nhất do Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) và Decision Lab thực hiện, lãnh đạo các doanh nghiệp châu Âu nhận thấy nền kinh tế Việt Nam đã có một số cải thiện nhất định nhưng vẫn giữ thái độ thận trọng.
BCI - chỉ số đo lường tâm lý kinh doanh của cộng đồng nhà đầu tư và doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam - giữ mức ổn định 48 điểm trong quý đầu năm 2023. Mặc dù chỉ số này giữ nguyên so với cuối năm 2022, nhưng đã có những dấu hiệu hứa hẹn một sự thay đổi tích cực trong triển vọng kinh tế của cộng đồng doanh nghiệp châu Âu.
Chủ tịch EuroCham Gabor Fluit cho rằng, mặc dù số điểm 48 có vẻ không ấn tượng “nhưng điều đáng khích lệ là tình hình không xấu thêm đi”. Và “dù còn cách xa mức lý tưởng, điểm số không giảm là dấu hiệu của sự tiến bộ. Điều này khiến chúng tôi hy vọng rằng tình hình có thể được cải thiện với nhiều nỗ lực hơn”.
Triển vọng môi trường kinh doanh năm 2023 cũng cho thấy những dấu hiệu cải thiện đáng mong đợi. Cụ thể, số người lạc quan về nền kinh tế quốc gia đã tăng 8 điểm, cho thấy niềm tin ngày càng tăng vào triển vọng kinh tế.
Một điểm đáng chú ý khác là số người tham gia khảo sát dự đoán nền kinh tế sẽ ổn định và phát triển đã tăng. Theo khảo sát, số cá nhân dự đoán nền kinh tế suy thoái giảm 6%, trong khi số người dự đoán sẽ có cải thiện đối với doanh thu và đơn hàng tăng 7%.
Theo các doanh nghiệp, thông qua một loạt các sáng kiến chiến lược nhằm cải thiện môi trường kinh doanh, Việt Nam nổi lên như một điểm đến hàng đầu cho vốn đầu tư nước ngoài cũng như các doanh nghiệp trong nước. Dựa trên phản hồi từ những người tham gia khảo sát, việc đơn giản hóa quy định, các biện pháp phát triển bền vững, khuyến khích đầu tư và các chương trình phát triển lực lượng lao động đóng vai trò quan trọng trong việc tạo điều kiện cơ bản cho thành công kinh tế dài hạn.
Kết quả khảo sát cũng chỉ ra rằng, nhìn chung, cộng đồng doanh nghiệp và nhà đầu tư châu Âu hài lòng với mức độ quan tâm của các nhà hoạch định chính sách đối với nhu cầu kinh doanh tại Việt Nam, với 1/3 số người được hỏi bày tỏ sự hài lòng đáng kể hoặc vừa phải. Phản hồi tích cực này là minh chứng cho cam kết bền vững của Chính phủ đối với việc thúc đẩy môi trường kinh doanh thân thiện.
Rào cản từ sự thiếu minh bạch
Theo đánh giá của các doanh nghiệp châu Âu, Việt Nam vẫn là điểm đến thu hút mạnh mẽ dòng vốn nước ngoài (FDI), với 36% số người tham gia khảo sát xếp Việt Nam ở vị trí đầu tiên, trong top 3 hoặc trong top 5 điểm đến đầu tư hàng đầu của họ trên phạm vi toàn cầu.
Mặc dù vậy, các doanh nghiệp nước ngoài tại Việt Nam vẫn đang chật vật với các vấn đề như quy định thiếu minh bạch, hành chính chưa hiệu quả, khó khăn khi xin thị thực và giấy phép lao động. Có thể nhận thấy số người trả lời khảo sát chỉ ra những bất cập trong pháp luật về phòng, chống tham nhũng có xu hướng tăng.
Một rào cản khác mà lĩnh vực sản xuất phải đối mặt là thủ tục hải quan phức tạp, trong khi các công ty dịch vụ chịu thách thức lớn về thị thực và giấy phép lao động. Hơn thế, nhiều ngành công nghiệp, như giao thông vận tải, dược phẩm và năng lượng tái tạo, cũng gặp cản trở do luật chống tham nhũng chưa hoàn thiện.
Các doanh nghiệp tham gia khảo sát BCI nhấn mạnh: Việt Nam cần cải thiện sự ổn định chính trị, khung pháp lý, chế độ thuế và thuế quan để gia tăng sức hấp dẫn với tư cách là một điểm đến đầu tư năng động. Những biện pháp này sẽ giúp giải quyết các mối bận tâm của doanh nghiệp nước ngoài và củng cố niềm tin của nhà đầu tư vào triển vọng kinh tế đất nước.
Theo Chủ tịch EuroCham Gabor Fluit, từ trước đến nay, Chính phủ Việt Nam hành động nhanh chóng và quyết đoán trong thời kỳ khủng hoảng. "Cảm thấy tích cực về tương lai nền kinh tế Việt Nam”, ông Gabor Fluit chia sẻ “chúng tôi mong đợi các biện pháp hiệu quả hơn trong nửa cuối năm nay”.
Cũng theo ông Gabor Fluit, những cải cách sắp tới đối với thủ tục cấp phép lao động và thị thực du lịch có thể sẽ tác động trực tiếp đến tăng trưởng. “Chúng tôi rất mong đợi có thêm thông tin về những thay đổi được đề xuất này. Tính thanh khoản cũng đã được cải thiện đáng kể trong những tháng gần đây, và chúng tôi tin rằng dấu hiệu rõ ràng từ Chính phủ về việc cải thiện khả năng tiếp cận tài chính sẽ thúc đẩy tinh thần cộng đồng doanh nghiệp”.
Giám đốc điều hành Decision Lab Thue Quist Thomasen lưu ý: “Mặc dù triển vọng có cải thiện, điều quan trọng cần lưu ý là nền kinh tế vẫn mong manh và cần thận trọng. Việc theo dõi tình hình hiện tại để dự đoán bất kỳ thay đổi tiềm ẩn nào trên thị trường là cần thiết. Chủ động tiếp cận tình hình hiện tại có thể là cách tốt nhất để đảm bảo thành công trong tương lai”.
Chỉ số Môi trường kinh doanh (BCI) được xem là thước đo hàng đầu để cộng đồng doanh nghiệp và nhà đầu tư châu Âu hiểu hơn về thị trường Việt Nam.
Khảo sát hàng quý này tổng hợp phản hồi từ mạng lưới rộng lớn gồm 1.300 thành viên của EuroCham Việt Nam, đại diện cho hầu hết các lĩnh vực trong nền kinh tế. Báo cáo cung cấp thông tin về hiện trạng môi trường kinh doanh của Việt Nam, đồng thời cho thấy bức tranh tổng quan những gì có thể xảy ra trong tương lai.