Số thu, chi ngân sách bằng tiền mặt chiếm 0,069% và 0,097%
Theo Chiến lược phát triển KBNN đến năm 2030, đến năm 2025, cơ bản toàn bộ các giao dịch thu, chi ngân sách nhà nước qua KBNN được thực hiện theo phương thức điện tử. Trên cơ sở đó, thời gian qua, hệ thống KBNN đã nỗ lực hiện đại hóa phương thức thu, chi ngân sách; tăng cường trao đổi, phối hợp, kết nối với các đơn vị liên quan, thúc đẩy các kênh thanh toán điện tử nhằm gia tăng tiện ích, tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức, người dân.
Năm 2023, tại hệ thống KBNN, số thu ngân sách bằng tiền mặt chiếm 0,069% so với tổng thu ngân sách (giảm 0,091% so với năm 2022); số chi ngân sách bằng tiền mặt chiếm 0,097% so với tổng chi ngân sách (giảm 0,263% so với năm 2022). Để đạt kết quả này, hệ thống KBNN đã tích cực triển khai, tổ chức thực hiện đồng bộ các nhóm giải pháp.
Trong đó, đáng chú ý là hành lang pháp lý và cơ chế, chính sách về thanh toán không dùng tiền mặt trong hệ thống kho bạc tiếp tục hoàn thiện. Cụ thể, KBNN đã xây dựng dự thảo Thông tư hướng dẫn kiểm soát, thanh toán các khoản chi thường xuyên từ ngân sách nhà nước qua KBNN (thay thế Thông tư số 62/2020/TT-BTC ngày 22.6.2020). Theo đó, mở rộng phạm vi các đối tượng và nội dung cá nhân được sử dụng bảng thanh toán cho đối tượng thụ hưởng để giải quyết khó khăn trong việc cho thanh toán cá nhân qua tài khoản cho các đối tượng chưa được quy định tại Nghị định số 11/2020/NĐ-CP. Đồng thời, mở rộng phạm vi sử dụng tài khoản thanh toán của các đơn vị giao dịch mở tại ngân hàng thương mại để chi thanh toán cá nhân đối với tất cả các khoản chi mà các đối tượng thụ hưởng có nhu cầu chi trả qua tài khoản…
Song song đó, KBNN nâng cấp, phát triển hạ tầng thanh toán hiện đại, hoạt động an toàn, hiệu quả và có khả năng liên thông. Tiếp tục thực hiện kết nối liên thông giữa các hệ thống, chương trình với cơ quan thuế, hải quan, Cổng Dịch vụ công quốc gia, hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng quốc gia (IPBS) và các hệ thống thanh toán của các ngân hàng thương mại. Năm 2023, KBNN tiếp tục mở rộng hạ tầng để triển khai kết nối với hai ngân hàng mới, gồm: Ngân hàng Thương Tín (Sacombank) và Ngân hàng Xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank), nâng tổng số ngân hàng đang phối hợp thanh toán thu ngân sách và thanh toán song phương điện tử lên con số 17.
Thúc đẩy các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt
Trong năm 2023, KBNN tiếp tục đẩy mạnh thu qua KBNN bằng các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt. Đến nay, số lượng tài khoản thanh toán, tài khoản chuyên thu của KBNN tại hệ thống các ngân hàng thương mại là hơn 3.200 tài khoản. Đồng thời, KBNN đã phối hợp với các đơn vị liên quan tuyên truyền, vận động các tổ chức, cá nhân có giao dịch với KBNN sử dụng các hình thức thu nộp điện tử như qua Cổng Dịch vụ công Quốc gia và các tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán, qua các ứng dụng điện tử của các ngân hàng thương mại hoặc qua cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan… từ đó giảm thanh toán bằng tiền mặt qua KBNN.
Chi qua KBNN bằng các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt là một điểm sáng trong những lĩnh vực hoạt động trọng tâm của hệ thống KBNN trong năm 2023. Đó là, việc triển khai thành công chương trình ứng dụng thanh toán tự động các khoản chi điện, nước, dịch vụ viễn thông cho các đơn vị sử dụng ngân sách, góp phần giảm thời gian và chi phí liên quan đến hoạt động giao dịch thanh toán của các đơn vị.
Cụ thể, từ tháng 4.2023, KBNN đã triển khai chương trình ứng dụng thanh toán tự động các khoản chi điện, nước, dịch vụ viễn thông. Đến tháng 12.2023, có hơn 39 nghìn đơn vị sử dụng ngân sách đã ủy quyền để KBNN thực hiện thanh toán số tiền hơn 1.300 nghìn tỷ đồng cho dịch vụ điện, nước và hơn 170 tỷ đồng cho dịch vụ viễn thông trên toàn quốc.
Sau khi ủy quyền cho KBNN, đơn vị sử dụng ngân sách không cần lập hồ sơ thanh toán qua hệ thống dịch vụ công trực tuyến. Các hóa đơn của đơn vị sử dụng ngân sách sẽ được KBNN tự động thanh toán ngay sau khi nhận được thông tin từ nhà cung cấp dịch vụ, qua đó đã giảm đáng kể số lượng hồ sơ giao dịch (ước tính giảm được tổng số 90.684 hồ sơ giao dịch/tháng), giúp tiết kiệm thời gian và chi phí hoạt động. Do ngày thanh toán được ấn định trước, việc triển khai chương trình góp phần tăng hiệu quả cho công tác dự báo ngân quỹ. Đồng thời, các nhà cung cấp phối hợp với KBNN cũng được hưởng lợi từ chương trình do dòng tiền được lưu thông nhanh chóng, chủ động trong xây dựng và thực hiện kế hoạch.
Với những kết quả đạt được, năm 2024, hệ thống KBNN tiếp tục thực hiện các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt trong giao dịch với KBNN. Một số nhiệm vụ cụ thể, gồm tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý và cơ chế, chính sách về thanh toán không dùng tiền mặt trong hệ thống KBNN; nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin; tiếp tục mở rộng mạng lưới tài khoản phục vụ thu ngân quỹ nhà nước của KBNN tại hệ thống ngân hàng thương mại; rà soát mở rộng địa bàn bắt buộc chi thanh toán cá nhân qua tài khoản; đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền, hướng dẫn khách hàng sử dụng các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt trong giao dịch với KBNN.
