Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn: "Năm 2024 rất quan trọng, chuẩn bị đánh giá cả chu trình đổi mới giáo dục phổ thông"

Ngày 4.1, Bộ GD-ĐT đã tổ chức Hội nghị tổng kết công tác năm 2023, triển khai nhiệm vụ năm 2024. Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn chủ trì hội nghị. 

Nỗ lực triển khai thực hiện các nhóm nhiệm vụ trọng tâm

Báo cáo tổng kết công tác năm 2023 của Bộ GD-ĐT cho biết: Năm 2023, công tác quản lý nhà nước và chỉ đạo, điều hành của Bộ GD-ĐT có nhiều chuyển biến tích cực. Các đơn vị đã nỗ lực triển khai thực hiện các nhóm nhiệm vụ trọng tâm và đạt được một số kết quả nổi bật.

Cụ thể, đã tổ chức tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo. Triển khai thực hiện Kế hoạch giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc thực hiện Nghị quyết số 88 và Nghị quyết số 51 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông. Trên cơ sở kết luận của Đoàn Giám sát, Bộ GD-ĐT đã xây dựng và trình Chính phủ ban hành Chỉ thị về việc tiếp tục đẩy mạnh đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục phổ thông nhằm chỉ đạo các bộ, ngành, các địa phương.

Tập trung xây dựng Chương trình Giáo dục mầm non mới. Tích cực triển khai Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 và Chương trình Giáo dục thường xuyên mới theo lộ trình. Tổ chức thẩm định và phê duyệt theo đúng lộ trình danh mục sách giáo khoa các môn học, hoạt động giáo dục.

Chất lượng giáo dục đại trà và mũi nhọn tiếp tục được nâng cao. Các đoàn học sinh Việt Nam tham dự các Kỳ thi Olympic quốc tế và khu vực đạt kết quả cao. Tổ chức thành công Kỳ thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh đại học, cao đẳng năm 2023 đảm bảo nghiêm túc, an toàn, minh bạch, đáp ứng nhu cầu chính đáng của thí sinh.

Hoàn thiện và công bố phương án tổ chức Kỳ thi và xét công nhận tốt nghiệp trung học phổ thông từ năm 2025. Đồng thời, công bố cấu trúc định dạng đề thi và đề minh họa cấu trúc định dạng đề thi của 17 môn học của Kỳ thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025. Sau khi công bố, phương án tổ chức Kỳ thi và xét công nhận tốt nghiệp trung học phổ thông từ năm 2025 đã nhận được sự ủng hộ, đồng tình cao của xã hội.

Để từng bước khắc phục tình trạng thừa, thiếu giáo viên, Bộ GD-ĐT đã hướng dẫn các địa phương tuyển dụng được 17.208 giáo viên; phối hợp với các cơ quan, bộ, ngành có liên quan hoàn thiện báo cáo để Chính phủ trình xin ý kiến Quốc hội về việc cho phép các địa phương thiếu giáo viên, còn biên chế được tuyển dụng giáo viên mầm non, tiểu học theo chuẩn trình độ đào tạo quy định tại Luật Giáo dục 2005.

Đặc biệt, Bộ GD-ĐT đã trình và đã được Chính phủ thống nhất thông qua về sự cần thiết ban hành Luật Nhà giáo nhằm tạo hành lang pháp lý để đội ngũ giáo viên yên tâm công tác, đồng thời tạo sự thống nhất, đồng bộ trong hệ thống pháp luật nhằm phát triển đội ngũ nhà giáo đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục.

Năm 2023, Bộ GD-ĐT cũng tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính gắn với tăng cường chuyển đổi số và thực hiện các dịch vụ công trực tuyến trong giáo dục và đào tạo. Đẩy mạnh việc số hóa, xây dựng cơ sở dữ liệu ngành giáo dục, kết nối ơ sở dữ liệu ngành giáo dục với các cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và bảo hiểm.

Trước nhu cầu cấp thiết về nhân lực trong lĩnh vực công nghiệp chip bán dẫn,  Bộ GD-ĐT đã tổ chức Hội thảo phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao ngành công nghiệp chip bán dẫn từ các cơ sở giáo dục đại học Việt Nam.  Năm 2023, nhiều hoạt động chủ động mở rộng hợp tác song phương, đa phương; thu hút các nguồn lực, tăng cường hợp tác và đầu tư với nước ngoài  trong giáo dục… cũng đã được Bộ GD-ĐT thực hiện thành công.

Bản lĩnh - Thực tiễn - Chất lượng - Lan tỏa

Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn chia sẻ: Năm 2023, toàn ngành Giáo dục trong lộ trình thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện - là năm quan trọng trong lộ trình triển khai đổi mới đối với giáo dục mầm non, phổ thông, đại học; là một năm có nhiều việc lớn phải làm, nhiều thách thức phải vượt qua và thực tế đã hoàn thành các mục tiêu lớn, vượt qua các thách thức, đạt được nhiều kết quả và niềm vui.

Nhấn mạnh lại những kết quả nổi bật của năm 2023 trong bối cảnh nhiều thách thức, Bộ trưởng khẳng định đây là một năm ngành Giáo dục nhận được sự tin cậy, chia sẻ, đồng thuận, thấu hiểu nhiều hơn từ Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ, đại biểu Quốc hội, người dân… 

Nhận định về năm 2024, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn khẳng định: Rất nhiều thách thức vẫn còn nguyên, nhưng những thách thức nếu vượt qua được sẽ có những kết quả mới.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn, đây là năm quan trọng có tính chất nước rút với đổi mới giáo dục phổ thông, khi các lớp cuối cùng bước vào triển khai và chuẩn bị đánh giá cả chu trình đổi mới; cùng với đó là hàng loạt các công việc cần thực hiện theo kết luận giám sát đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Với nhiều thách thức, nhiều khó khăn, nhiều việc đặt ra, Bộ trưởng nhấn mạnh từ khóa làm tinh thần triển khai cho năm 2024, đó là: Bản lĩnh - Thực tiễn - Chất lượng - Lan tỏa

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn phân tích, với trạng thái đang đổi mới, đổi mới không bao giờ là dễ dàng, phải khẳng định được trước xã hội - đó là con đường không thể khác. “Chặng đường phía trước phải thể hiện tinh thần nhất quán, bản lĩnh để tiếp tục con đường đổi mới. Trước một số việc nếu không thực sự bản lĩnh, xã hội không biết đặt niềm tin vào đâu”, Bộ trưởng nói.

Cùng với đó là tinh thần thực tiễn để tiếp tục đổi mới. Bộ trưởng cho biết, năm qua, Bộ GD-ĐT đã rà soát, điều chỉnh hàng loạt chính sách phù hợp với thực tiễn như Nghị định 116, Nghị định 99, điều chỉnh hàng loạt Thông tư, hướng dẫn… với tinh thần chung là lắng nghe từ thực tiễn, phù hợp với yêu của thực tiễn. “Thời kỳ chuyển đổi nên sẽ nhiều thay dổi, những gì chưa phù hợp kịp thời thay đổi để phù hợp...”, Bộ trưởng nhấn mạnh tinh thần này cần tiếp tục trong năm 2024 và những năm tiếp theo.

“Cam kết chất lượng” là việc tiếp theo mà theo Bộ trưởng, các bậc học dù nhiều việc đang phải làm nhưng luôn luôn phải lấy yếu tố chất lượng làm thước đo cho mọi công việc. Trong quá trình đổi mới nhiều yếu tố mới, tinh thần mới, giá trị mới phải được làm lan toả, chia sẻ điều này, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn đồng thời ghi nhận sự cố gắng của từng đơn vị, ghi nhận kết quả truyền thông trong năm 2023, qua đó giúp cho hoạt động truyền thông giáo dục tích cực hơn, chia sẻ của xã hội với ngành tốt hơn.

“Ngoài kết quả đổi mới, cần lan tỏa đến xã hội, đến phụ huynh một điều: Chúng ta hướng đến trường học hạnh phúc, nhưng lớn hơn nữa là hướng đến ngành hạnh phúc. Ngành chúng ta cũng cần hạnh phúc”. Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nói.

Về một số việc, nhiệm vụ cụ thể cần tập trung triển khai trong năm 2024, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn đề cập đầu tiên là làm thật tốt tổng kết Nghị quyết 29/NQ-TW về đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT. Tiếp tục đưa ra đề xuất, mở đường cho bước phát triển mới trong thời gian tiếp theo nhân Kết luận của Bộ Chính trị về tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết 29-NQ/TW; quan tâm đến nguồn lực cho đổi mới, đặc biệt là yếu tố con người, cần giải quyết vấn đề thiếu giáo viên và nâng cao chất lượng đội ngũ.

Việc quan trọng tiếp theo là trình Chính phủ Quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học và sư phạm thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; Quy hoạch hệ thống cơ sở giáo dục chuyên biệt đối với người khuyết tật và hệ thống trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Năm 2024 cũng là năm tiếp tục đổi mới giáo dục phổ thông; trong đó thực hiện chu trình đổi mới chương trình, sách giáo khoa đến lớp 5, 9, 12, bảo đảm đúng tiến độ, chất lượng. Về việc này, Bộ trưởng yêu cầu các trường đại học, đặc biệt là cơ sở đào tạo giáo viên tập trung đổi mới chương trình, phương pháp để sinh viên ra trường có thể nhập cuộc ngay với phương pháp giảng dạy, kiểm tra đánh giá ở phổ thông.

Một số nội dung công việc khác cũng được Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn lưu ý là triển khai đẩy mạnh xây dựng xã hội học tập, học tập suốt đời; các hoạt động thể chế, xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, trong đó Luật Nhà giáo là công việc rất lớn đặt ra cho năm 2024...