| Theo chương trình Tiêm chủng mở rộng quốc gia, tại Việt Nam, vaccine BCG được sử dụng từ hơn 30 năm nay và là một trong những vaccine cơ bản dành cho trẻ nhỏ, được tiêm cho trẻ trong tháng đầu sau sinh. |
Theo TS. Nguyễn Ngô Quang - Phó Cục trưởng Cục Khoa học công nghệ và đào tạo (Bộ Y tế) hiện nay, có một số nghiên cứu đánh giá hiệu quả sử dụng vaccine BCG trong việc tăng cường miễn dịch, chống lại virus SARS-CoV-2, đang được triển khai tại Australia và Đức với đối tượng nghiên cứu là các cán bộ y tế làm việc ở bệnh viện có nguy cơ cao bị nhiễm virus. Chính vì vậy, lãnh đạo Bộ Y tế đã có công văn giao Bệnh viện Phổi Trung ương và Chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia phối hợp nghiên cứu, đánh giá mối liên hệ giữa vaccine BCG và bệnh do virus SARS-CoV-2 gây dịch Covid-19.
Chia sẻ về nhiệm vụ này, PGS. TS. Nguyễn Viết Nhung, Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương cho biết, với chỉ đạo của Bộ Y tế, Bệnh viện Phổi Trung ương đã thảo luận, đề xuất với Bộ hai hướng nghiên cứu. Thứ nhất, Việt Nam tham gia nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng, phối hợp với Pháp và Campuchia đánh giá xem BCG có tác dụng phòng bệnh Covid-19 cho người có nguy cơ cao là cán bộ y tế hay không. Với hướng nghiên cứu này, dự kiến Việt Nam có thể thu nhận 800 mẫu, Campuchia thu nhận 400 mẫu, Pháp là 1.000 mẫu. Hiện, Bệnh viện cũng đã có báo cáo với Bộ Y tế về ý tưởng có thể cộng tác thử nghiệm lâm sàng quốc tế. Đối với nghiên cứu hợp tác đa trung tâm, đa quốc gia dự kiến sẽ theo dõi trong 9 tháng từ khi bắt đầu tiêm BCG và đánh giá sau 3, 6 và 9 tháng. Trong thời gian đó nhân viên y tế làm việc bình thường.
 Tiêm phòng lao cho trẻ nhỏ, trẻ sơ sinh |
Người dân không tự ý sử dụng
Theo ông Nguyễn Ngô Quang, với những nghiên cứu, thử nghiệm lâm sàng (thực hiện trên người tình nguyện), Bộ Y tế yêu cầu đơn vị nghiên cứu cần xây dựng đề cương và chỉ được triển khai sau khi được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Trước khi được phê duyệt và triển khai, tất cả nghiên cứu y sinh học liên quan đến con người đều phải được Hội đồng đạo đức của Bộ Y tế xem xét, nhận xét, hướng dẫn và chấp thuận về đạo đức và khoa học. Trong quá trình triển khai, Hội đồng sẽ theo dõi, giám sát việc tuân thủ đề cương và các quy định về đạo đức trong nghiên cứu; đánh giá việc ghi nhận, báo cáo, xử lý các biến cố bất lợi xảy ra trong quá trình nghiên cứu.
Khẳng định cho đến bây giờ, chưa có bằng chứng nào nói vaccine BCG có thể phòng Covid-19 và đây là vấn đề nóng đang được nghiên cứu, PGS.TS. Nguyễn Viết Nhung cho biết, người dân có thể gặp tác dụng phụ đáng tiếc nếu tự ý sử dụng vaccine lao để phòng Covid-19.
Mặt khác, hiện các nhà nghiên cứu cũng chưa hiểu nhiều về cách cơ thể phản ứng với Covid-19, đặc biệt, có thể xảy ra hiện tượng bão Cytokine (chất trung gian tế bào khi sản sinh ra tiêu diệt tác nhân xâm nhập vào cơ thể), tức nếu tế bào này sản sinh vừa phải thì sẽ tiêu diệt kháng nguyên gây bệnh, nhưng nhiều quá sẽ tiêu diệt cả tế bào lành khiến tình trạng bệnh nặng hơn. Điều này có thể giải thích cho trường hợp bệnh nhân 91 là phi công người Anh khỏe mạnh nhưng diễn biến bệnh rất nặng, có thể do bão Cytokine.
Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương cho rằng, mỗi người dân cần thực hiện nghiêm các biện pháp phòng bệnh của Bộ Y tế, gồm đeo khẩu trang, thường xuyên sát khuẩn tay, thực hiện giãn cách xã hội... tránh dịch bùng phát, lây lan trong cộng đồng.
