“Một chuyến thăm nặng nghĩa yêu thương!”

Chuyến thăm diễn ra đúng vào dịp hai nước có nhiều sự kiện cách mạng trọng đại: Kỷ niệm 60 năm Cuba thành lập Ủy ban đoàn kết với miền Nam Việt Nam, 50 năm Lãnh tụ Fidel Castro lần đầu thăm Việt Nam và tới Vùng Giải phóng miền Nam Việt Nam và tỉnh Quảng Trị, thể hiện Việt Nam luôn ghi nhớ tình cảm đoàn kết đặc biệt và sự hỗ trợ của Cuba trong những năm tháng khó khăn nhất.

Viva Việt Nam, viva Cuba!

Diễn ra trong 6 ngày với hơn 50 hoạt động cấp cao và cấp các bộ, ngành, địa phương..., không hẹn mà gặp, các thành viên tháp tùng Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đều chung cảm nhận, đó thật sự là những ngày “trọn nghĩa vẹn tình” trên “hòn đảo Lửa, đảo Say” mà nhà thơ Tố Hữu đã viết cách nay ngót 60 năm: Nửa vòng trái đất, rẽ tầng mây/ Anh đến Cuba một sáng ngày/ Nắng rực trời tơ và biển ngọc/ Đào tươi một dải lụa đào bay” (Từ Cuba). 

Còn với Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, thì đây là "Một chuyến thăm nặng nghĩa yêu thương” (trích câu thơ của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng viết sau khi sang thăm Cuba năm 2012).

Đoàn Việt Nam thăm chính thức Cuba lần này có rất nhiều đồng chí lần đầu tiên đặt chân đến “hòn đảo tự do” - nơi cách Việt Nam nửa vòng trái đất, có nhiều đồng chí trở lại Cuba lần thứ hai, thứ ba... Nhưng dù là lần đầu hay đã là lần thứ hai, thứ ba, thì tất cả đều có chung cảm nhận “đang được về nhà” - không phải “như đang được về nhà mà thực sự là đang được về nhà”. Bởi cũng giống như những bạn luôn tự hào nhận mình là “người Cuba rất Việt Nam” mà các thành viên trong Đoàn đã có dịp gặp gỡ trong chuyến thăm, thì trong trái tim mỗi người Việt Nam cũng luôn có Cuba - một dân tộc hiên ngang và anh dũng, một người anh em chân thành, tin cậy đã hết lòng chia sẻ, giúp đỡ Việt Nam, nhất là trong những thời điểm cam go nhất của cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước trước đây và xây dựng, phát triển hiện nay với tình cảm thủy chung, trong sáng mẫu mực đã được đúc kết trong câu nói bất hủ của Lãnh tụ Fidel Castro: “Vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình”.

Không chỉ là nhà lãnh đạo cấp cao nước ngoài đầu tiên thăm chính thức Cuba sau khi Bạn tổ chức thành công cuộc tổng tuyển cử bầu Quốc hội Khóa X, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ còn là nhà lãnh đạo nước ngoài đầu tiên đến dự và phát biểu tại phiên họp toàn thể đặc biệt của Quốc hội Cuba khóa mới. Dù là hoạt động đã có trong lịch trình, nhưng sự kiện đặc biệt và đong đầy cảm xúc đó vẫn gây ấn tượng vô cùng mạnh mẽ, xúc động với các thành viên Đoàn Việt Nam, bởi “chỉ có quan hệ Việt Nam - Cuba mới có một biệt lệ như thế!”.

Bài phát biểu dài hơn 30 phút của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã chạm đến trái tim của các nhà lãnh đạo, các đại biểu Quốc hội, lãnh đạo các cơ quan Đảng, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội của Cuba tham dự phiên họp và liên tục "bị ngắt quãng" bởi những tràng pháo tay giòn giã, nồng nhiệt và những tiếng hô vang “Viva Việt Nam, Viva Cuba” (Việt Nam muôn năm, Cuba muôn năm), đúng “chất Mỹ Latin” cùng những cái bắt tay, những vòng tay ôm thật chặt dành cho những người bạn Việt Nam sau đó.

Mối quan hệ truyền thống, tình hữu nghị không gì có thể phá vỡ được

Chia sẻ với nhóm phóng viên tháp tùng Đoàn sau phiên họp, nhiều đại biểu đã nhắc lại những thông điệp kiên định và mạnh mẽ trong phát biểu của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ tại Phiên họp của Quốc hội Cuba.

Đó là, “đoàn kết, ủng hộ Cuba là lương tâm và trách nhiệm của những người cộng sản và toàn thể nhân dân Việt Nam” là đạo lý, truyền thống uống nước nhớ nguồn của dân tộc Việt Nam thủy chung với đồng chí, bạn bè. Việt Nam không bao giờ quên và luôn ghi nhớ sự giúp đỡ vô tư, trong sáng, thắm tình anh em của Cuba”.

Đó là, Việt Nam - Cuba “mãi mãi bên nhau, tay nắm chặt tay, tự tin tiến lên vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và chủ nghĩa xã hội giàu mạnh”. Là “Việt Nam đã, đang và sẽ hợp tác mạnh mẽ, toàn diện về kinh tế, thương mại và đầu tư với Cuba, tập trung vào các lĩnh vực trọng điểm như: nông nghiệp, công nghệ sinh học, y tế, sản xuất hàng tiêu dùng, xây dựng hạ tầng du lịch, quản lý khách sạn, vật liệu xây dựng… phát triển các dự án hợp tác, đầu tư hoặc liên doanh hoạt động hiệu quả, phù hợp với luật pháp, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội mỗi nước”.

Và “Việt Nam sẽ tiếp tục duy trì cung cấp gạo ổn định cho Cuba; tiếp tục hỗ trợ Cuba nâng cao năng lực sản xuất và góp phần bảo đảm an ninh lương thực thông qua các dự án hợp tác phát triển sản xuất lúa gạo, ngô, thủy sản tại Cuba”...

Lắng nghe phát biểu của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernández khẳng định: “Việt Nam và Cuba có mối quan hệ truyền thống và tình hữu nghị không gì có thể phá vỡ được”. "Bài phát biểu của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và chuyến thăm chính thức Cuba trong bối cảnh hiện nay không chỉ mang tính biểu tượng mà rất thiết thực. Mối quan hệ Việt Nam - Cuba đã, đang và sẽ là hình mẫu của thế giới” - Phó Trưởng Ban Đối ngoại Trung ương Đảng Cộng sản Cuba Arzuaga Reyes đánh giá. Với Ủy viên Trung ương Đảng Cộng sản Cuba, đại biểu Quốc hội Cuba Bolivia Tamara, những thông điệp được Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ gửi đến Quốc hội và Nhân dân Cuba cùng những kết quả tốt đẹp của chuyến thăm “là nguồn động viên lớn lao, mang lại niềm hy vọng cho nhân dân Cuba trong bối cảnh khó khăn hiện nay”.

Thấu cảm với những khó khăn mà Cuba đang đối mặt, trong các cuộc hội đàm, hội kiến cũng như gặp gỡ với các bạn Cuba, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đều khẳng định rất vui mừng được chứng kiến những thành tựu của nhân dân Cuba anh em trong khắc phục khó khăn, ổn định tình hình, xây dựng đất nước tiến lên chủ nghĩa xã hội; đồng thời tin tưởng chắc chắn rằng, dưới sự dẫn dắt của tư tưởng Fidel Castro và Raúl Castro, sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Cuba, đứng đầu là Bí thư thứ nhất Miguel Díaz-Canel, nhân dân Cuba anh em sẽ vượt qua mọi khó khăn, đạt được những thành tựu to lớn hơn nữa, thực hiện thành công các mục tiêu Nghị quyết Đại hội VIII Đảng Cộng sản Cuba đã đề ra.  

Bài phát biểu của người đứng đầu cơ quan lập pháp nước ta cùng những thông điệp mạnh mẽ về tình đoàn kết sát cánh bên nhau giữa Việt Nam và Cuba đã được truyền thông Cuba đưa tin đậm nét. “Chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ là minh chứng cho thấy Cuba không đơn độc và chưa bao giờ đơn độc. Cuba đã nhận được tình đoàn kết và ủng hộ từ mọi nơi trên thế giới, trong đó có một đất nước nằm cách xa nửa vòng trái đất và là một dân tộc vô cùng gắn bó, đó là Việt Nam”, Báo Granma - cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Cuba, nhận định.

Báo điện tử Cubadebate - với lượng truy cập lớn nhất Cuba, dẫn lời Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu bật mối quan hệ anh em đoàn kết giữa hai nước; khẳng định cả hai dân tộc đều coi trọng mối tình hữu nghị đặc biệt, thủy chung, trong sáng, hiếm có trong quan hệ quốc tế. Còn Báo Juventud Rebelde thì nhấn mạnh tình anh em vượt thời gian giữa hai dân tộc Việt Nam và Cuba, dựa trên sự tôn trọng, giúp đỡ lẫn nhau và cùng thúc đẩy các kế hoạch hợp tác kinh tế - xã hội.

Tinh thần và tình cảm đó không chỉ diễn ra trong các hoạt động cấp cao mà với bất cứ sự kiện nào được tổ chức trong khuôn khổ chuyến thăm cũng đều dễ dàng cảm nhận được sự gắn bó thân thiết và tình cảm đặc biệt giữa hai dân tộc Việt Nam - Cuba. Hai tiếng “Việt Nam”, “Hồ Chí Minh”, “Bác Hồ”… được nhắc nhớ trong rất nhiều công trình, tổ chức, cơ sở giáo dục trên khắp đất nước Cuba anh em, và những nơi Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đến thăm lần này là minh chứng sống động.

Đó là Lễ đổi tên “Công viên Hòa Bình” thành “Công viên Hồ Chí Minh” và gắn biển thân thế sự nghiệp của Người, đặt tại quận Plaza, Thủ đô La Habana. Đây là sự kiện có ý nghĩa quan trọng diễn ra vào thời điểm hai nước tổ chức nhiều hoạt động kỷ niệm 62 năm ngày chiến thắng Bãi biển Giron và Tuyên bố tính chất XHCN của Cách mạng Cuba, 70 năm cuộc tấn công trại lính Moncada; kỷ niệm 60 năm Cuba thành lập Ủy ban đoàn kết với miền Nam Việt Nam, tiền thân của Hội Hữu nghị Cuba - Việt Nam ngày nay và 50 năm Lãnh tụ Fidel Castro lần đầu thăm Việt Nam và tới Vùng Giải phóng miền Nam Việt Nam. “Hôm nay, chứng kiến giây phút Công viên Hòa Bình chính thức được đổi tên thành Công viên Hồ Chí Minh, một dấu mốc mang tính biểu tượng về tình cảm hữu nghị đặc biệt Việt Nam - Cuba; tự đáy lòng mình, chúng tôi xin bày tỏ sự xúc động và biết ơn chân thành đối với tình cảm và tấm lòng của nhân dân Cuba anh em”. Nhấn mạnh điều này, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ mong muốn: Chính quyền và nhân dân quận Plaza, Thủ đô La Habana tiếp tục gìn giữ, bảo tồn để Công viên Hồ Chí Minh mãi mãi là một biểu tượng trân quý, trường tồn trong lòng mỗi người dân Cuba và Việt Nam.

Cũng tại buổi lễ, chia sẻ niềm vinh dự được đón Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Đoàn Việt Nam anh em sang thăm Cuba, Thống đốc Thành phố La Habana Reinaldo García Zapata trân trọng: Thành phố La Habana tự hào khi có công viên mang tên Chủ tịch Hồ Chí Minh - vị lãnh tụ của Nhân dân Việt Nam đã cùng với Anh hùng dân tộc José Martí và Lãnh tụ Fidel Castro của Cuba đặt nền móng cho quan hệ đoàn kết đặc biệt, mẫu mực, thủy chung giữa hai đất nước, hai dân tộc Việt Nam - Cuba. “Chúng tôi mong rằng, trong thời gian tới, sau khi đổi tên Công viên Hòa Bình thành Công viên Hồ Chí Minh, chúng ta sẽ tiếp tục có Người chỉ dẫn cho việc phát triển và thúc đẩy hơn nữa quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Cuba”, Thống đốc Thành phố La Habana nói.

Đó là cuộc gặp của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ với Viện Cuba hữu nghị với các dân tộc (ICAP), Hội hữu nghị Cuba - Việt Nam cùng đại diện các trường: THCS Tio Hồ (Bác Hồ), THCS Võ Thị Thắng, THCS Nguyễn Văn Trỗi và “Làng Bến Tre” tại Thủ đô La Habana. Tại Santiago de Cuba, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã đến thăm Trường đặc biệt hữu nghị Cuba - Việt Nam, ngôi trường dành cho trẻ em khiếm khuyết tại 5 tỉnh miền Đông Cuba, “minh chứng rất sinh động thực hiện lý tưởng cao cả và tấm lòng của Lãnh tụ Fidel đối với những trẻ em khiếm khuyết” (lời của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ - PV).
Chia sẻ những ấn tượng tốt đẹp với ngôi trường được đầu tư trang bị đồng bộ để giúp trẻ em khiếm khuyết của Cuba tự tin vươn lên trong học tập và cuộc sống với mô hình được tổ chức ở một số địa phương khác của bạn, liên hệ với Việt Nam - các trường tương tự cũng được tổ chức ở nhiều địa phương, người đứng đầu cơ quan lập pháp nước ta nói rằng, sự tương đồng đó “thể hiện tính nhân văn rất cao cả và bản chất tốt đẹp của chế độ chúng ta "thương người như thể thương thân", “không để một ai bị bỏ lại phía sau”. Và món quà giản dị mà vô cùng ý nghĩa và thiết thực mà Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ tặng các thầy và trò ngôi trường đặc biệt này, là 10 máy tính để bàn, 5 máy tính bảng, 1 tivi cho phòng học chung cùng những món đồ chơi do chính các bạn thiếu nhi khuyết tật Việt Nam tự làm để gửi tặng các bạn thiếu nhi khuyết tật Cuba.  

Quan hệ anh em mẫu mực Việt Nam - Cuba sẽ mãi trường tồn

Trên thế giới có lẽ hiếm có mối quan hệ nào đặc biệt như quan hệ Việt Nam - Cuba. Ngay từ năm 1889, trong tác phẩm “Một cuộc dạo chơi trên mảnh đất những người An Nam” đăng trên Tạp chí “Tuổi vàng”, Anh hùng dân tộc Cuba José Martí đã viết về những người dân Việt Nam cần cù lao động, tài ba, khéo léo và dũng cảm đấu tranh vì tự do, gieo những hạt giống đầu tiên cho tình hữu nghị thân thiết giữa nhân dân hai nước Việt Nam - Cuba. Ngày nay, khát vọng được sống trong hòa bình, độc lập tự do và truyền thống đấu tranh anh dũng chống ngoại xâm là những giá trị chung mà nhân dân hai nước cùng chia sẻ, làm nên nền tảng vững chắc cho mối quan hệ đặc biệt giữa hai dân tộc. Vượt qua khoảng cách địa lý xa xôi và mọi khó khăn, thử thách, trong hơn 6 thập kỷ qua, quan hệ đoàn kết đặc biệt thủy chung gắn bó Việt Nam - Cuba đã không ngừng được củng cố, ngày càng đi vào chiều sâu và phát triển trên mọi lĩnh vực. Đúng như nhận định của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, đó là “Lý tưởng của chúng ta đã hòa quyện vào nhau và trái tim của chúng ta đã đập cùng một nhịp”.

Tình hữu nghị anh em giữa hai nước Việt Nam và Cuba được khởi nguồn từ những điểm tương đồng trong lịch sử đấu tranh chống giặc ngoại xâm của hai dân tộc với phẩm chất anh hùng, ý chí kiên cường, bất khuất chiến đấu hy sinh vì độc lập tự do, vì công lý, phẩm giá con người, vì cuộc sống hòa bình, hạnh phúc của Nhân dân. Lãnh tụ Fidel Castro nói “Việt Nam và Cuba tuy về mặt địa lý cách xa nhau nửa vòng trái đất nhưng có rất nhiều điểm chung”. Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định, “Việt Nam và Cuba tuy xa nhau hàng vạn dặm nhưng lòng dân hai nước gần gũi như anh em một nhà”. Thấm nhuần tư tưởng chỉ đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Lãnh tụ Fidel, trong suốt hơn sáu thập kỷ qua, Nhân dân Việt Nam và Nhân dân Cuba đã luôn kề vai sát cánh bên nhau trong cuộc đấu tranh vì độc lập tự do, giữ vững thành quả cách mạng cũng như trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc XHCN ở mỗi nước, xây đắp nên mối quan hệ đồng chí anh em mẫu mực thủy chung trong sáng.

Trong không khí nồng ấm, hữu nghị cùng niềm tự hào về mối quan hệ đặc biệt Việt Nam - Cuba, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã xúc động đọc 4 câu thơ Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng viết sau chuyến thăm Cuba vào năm 2012: “Ta cưỡi mây bay vượt trùng dương/ Sang thăm nước bạn vạn dặm trường/ Ôi những con người thân thiết quá/ Một chuyến thăm nặng nghĩa yêu thương”. Đồng thời, khẳng định rằng: Quan hệ anh em mẫu mực, hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện và đoàn kết thủy chung giữa hai nước sẽ mãi trường tồn.

Việt Nam và Cuba cách xa nhau về địa lý, nửa vòng trái đất. Nhưng khoảng cách địa lý có là gì khi Việt Nam và Cuba luôn “nghĩ” và “hướng” về nhau.

Chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã một lần nữa minh chứng cho mối quan hệ anh em mẫu mực, “sẽ mãi trường tồn” đó. Như khẳng định của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, đó là “Việt Nam - Cuba đoàn kết, nhất định thắng!”.