Dự án Luật Kiến trúc

Bản sắc của kiến trúc Việt Nam là gì?

Kiến trúc mang tính khoa học, nghệ thuật và sáng tạo ra các sản phẩm là công trình kiến trúc, môi trường, cảnh quan phục vụ con người. Sáng tạo của kiến trúc sư ảnh hưởng rất lớn đến xã hội từ văn hóa đến nguồn lực kinh tế. Các công trình kiến trúc góp phần thể hiện sắc thái văn hóa riêng của mỗi quốc gia, mỗi dân tộc. Tuy nhiên, theo các Ủy viên UBTVQH, bản sắc của kiến trúc Việt Nam chưa được thể hiện trong dự thảo Luật Kiến trúc.

Bản sắc không rõ, sáng tạo không mạnh

Dự án Luật Kiến trúc được kỳ vọng sẽ xây dựng nền kiến trúc Việt Nam hiện đại, đậm đà bản sắc dân tộc, kế thừa và phát huy giá trị di sản kiến trúc truyền thống, phù hợp với điều kiện tự nhiên, điều kiện kinh tế - xã hội, yêu cầu hội nhập quốc phòng, an ninh, hội nhập quốc tế, tiếp thu có chọn lọc kinh nghiệm trong nước và ngoài nước. Nhưng câu hỏi về bản sắc kiến trúc Việt Nam là gì dường như vẫn chưa được trả lời. Theo Tổng Thư ký QH, Chủ nhiệm VPQH Nguyễn Hạnh Phúc, chúng ta chưa xây dựng được bản sắc cho kiến trúc nước nhà, cũng không có bản sắc của kiến trúc đô thị, kiến trúc nông thôn. Thậm chí có trường hợp, kiến trúc còn phá vỡ cảnh quan, không gian sống, môi trường sống của người dân. Hiện nay, nước ta có nhiều loại kiến trúc được du nhập từ các nước như Nga, Pháp, Trung Quốc và cả kiến trúc “tân cổ” kết hợp. Bản sắc kiến trúc đặt ra yêu cầu phù hợp với môi trường, con người, kinh tế và phù hợp với nguyên vật liệu phục vụ cho xây dựng, thi công các bản vẽ kiến trúc. Kiến trúc góp phần tạo ra văn hóa Việt Nam. Nhưng nếu không xác định được bản sắc kiến trúc Việt Nam thì lấy gì để duy trì, bảo tồn và phát huy?

Cùng quan điểm này, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục TN, TN và NĐ Phan Thanh Bình chỉ rõ, kiến trúc nước ta đang trong tình trạng bản sắc không rõ, sáng tạo không mạnh. Kiến trúc dần trở thành sự cóp nhặt và bắt chước nhau. Kiến trúc phải có hiện đại và dân tộc, giữa phổ biến và đặc thù. Ví dụ kiến trúc ở khu vực địa khí hậu như nước ta thì đặc thù của kiến trúc là gì? Trước đây, người dân tộc thiểu số có bản sắc kiến trúc là nhà sàn, nhà dài, nhưng nay trong quá trình đô thị hóa, đồng bào các dân tộc cũng đang xây nhà bê tông, cốt thép như người miền xuôi. Tình trạng đáng buồn nữa là, ở nước ta, các công trình kiến trúc phải thành di sản mới được bảo trì, bảo dưỡng, trùng tu, còn không là bị bỏ lơ. Ví dụ, ở Thừa Thiên - Huế, một ngôi chùa có kiến trúc đẹp với trụ gỗ mang phong cách thời xưa, nay đã bị thay trụ gỗ bằng cột bê tông, Chủ nhiệm Phan Thanh Bình nêu.

Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh, kiến trúc mang tính biểu tượng của một quốc gia, Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân cũng nêu rõ, chúng ta rất cần có những sản phẩm kiến trúc mang hồn cốt của dân tộc.

Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc phát biểu tại phiên họp Ảnh: Q. Khánh
Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc phát biểu tại phiên họp  
Ảnh: Q. Khánh

Vai trò của người kiến trúc sư trưởng như thế nào?

Kiến trúc là ngành nghề đứng giữa nghệ thuật văn hóa và khoa học công nghệ. Kiến trúc sư có thể sinh hoạt ở hai hội gồm: Liên hiệp hội khoa học công nghệ và Liên hiệp các hội nghệ thuật. Nếu đã có yếu tố nghệ thuật thì chúng ta phải đặt vấn đề quản lý và phát triển như thế nào?

Phó Chủ tịch QH Uông Chu Lưu cho rằng, một chủ thể quan trọng, góp phần phát triển kiến trúc là kiến trúc sư trưởng và các văn phòng kiến trúc chưa được thể hiện rõ trong dự thảo Luật. Vai trò của người kiến trúc sư trưởng như thế nào? Muốn sửa sang cơ sở hạ tầng do kiến trúc sư trưởng thiết kế có phải hỏi ý kiến của kiến trúc sư trưởng hay không? Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân cũng đề nghị, Ban soạn thảo đánh giá lại vai trò kiến trúc sư trưởng ở các thành phố và địa phương để xây dựng thiết chế tư vấn, quản lý kiến trúc một cách chuyên nghiệp và trách nhiệm. Người hành nghề kiến trúc nên có chứng chỉ công nhận năng lực hành nghề.

Là người trong ngành kiến trúc, Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam Nguyễn Tấn Vạn hy vọng, Luật Kiến trúc sẽ mở ra một kỷ nguyên cho kiến trúc phát triển, tạo điều kiện cho kiến trúc sư hành nghề tốt hơn, được bảo hộ, có bản quyền tác phẩm và được hưởng thụ xứng đáng hơn những công sức bỏ ra.

Trước những yêu cầu đặt ra cho ngành kiến trúc, thay mặt UBTVQH, Phó Chủ tịch QH Phùng Quốc Hiển đề nghị, Ban soạn thảo rà soát lại thực trạng kiến trúc Việt Nam. Trên cơ sở này, xác lập cơ chế, chính sách thiết kế kiến trúc, công trình kiến trúc thế nào? Phải làm rõ khái niệm kiến trúc quốc gia; rà soát lại nguyên tắc hoạt động của kiến trúc, kiến trúc đô thị, nông thôn, phố cổ sẽ như thế nào? Quy chế quản lý, điều chỉnh và phê duyệt kiến trúc. Trách nhiệm của tổ chức, cá nhân phải tuân thủ các quy định của kiến trúc, tránh kiến trúc phản cảm, thiếu văn hóa, không phù hợp với văn hóa Việt Nam, phong tục, tập quán của Việt Nam. Quyền lợi và nghĩa vụ của kiến trúc sư cũng cần được quy định rõ trong luật. Tất nhiên quyền lợi phải được ràng buộc với trách nhiệm.

Mong muốn chung của các Ủy viên UBTVQH là quy định của dự án Luật phải thể hiện cho được quan điểm kiến trúc là một loại hình nghệ thuật - kỹ thuật, gắn bó hữu cơ với sự phát triển của lịch sử, văn hóa, nghệ thuật, kinh tế - xã hội, tổ chức không gian sống của con người và xã hội; chú trọng thể hiện bản sắc Việt Nam trong các công trình xây dựng, kiến trúc mới.    

Luật trong cuộc sống

Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh
Quốc hội và Cử tri

Quy trình mới có thể rút ngắn thời gian ban hành luật từ 22 tháng xuống còn 10 tháng

Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2025 đã tách bạch quy trình chính sách với việc lập Chương trình lập pháp hàng năm, phân định rõ hơn quy trình xây dựng chính sách và quy trình soạn thảo. Với tinh thần đó, đối với các luật, pháp lệnh cần thực hiện quy trình chính sách sẽ gồm 4 bước cơ bản. Trên cơ sở chính sách được thông qua sẽ tiến hành soạn thảo theo quy trình 7 bước, trong đó đơn giản một số thủ tục hoặc một số loại hồ sơ, tài liệu. Quy trình này có thể rút ngắn thời gian ban hành luật từ 22 tháng xuống còn 10 tháng.

Đẩy nhanh tiến độ xây dựng các nghị định hướng dẫn
Luật trong cuộc sống

Đẩy nhanh tiến độ xây dựng các nghị định hướng dẫn

Theo Vụ Các vấn đề chung về xây dựng pháp luật (Bộ Tư pháp), trong chương trình làm việc Kỳ họp bất thường lần thứ Chín, Quốc hội sẽ xem xét, biểu quyết thông qua Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi). Để bảo đảm tính thống nhất và khả thi, Bộ Tư pháp đang gấp rút hoàn thiện ba nghị định hướng dẫn thi hành Luật.

Lòng dân hóa thân vào quyết sách của Quốc hội
Quốc hội và Cử tri

Lòng dân hóa thân vào quyết sách của Quốc hội

ThS.Nguyễn Vân Hậu

Trong nhiều quốc kế dân sinh được quyết nghị tại Kỳ họp thứ Tám, các chính sách về bảo hiểm y tế (BHYT), bảo vệ, chăm sóc sức khỏe cho Nhân dân, quan tâm đến người nghèo, người có hoàn cảnh khó khăn... đã khẳng định bản chất ưu việt của chế độ ta luôn đặt lên hàng đầu mục tiêu bảo đảm, bảo vệ quyền con người. Các quyết sách được lòng dân của Quốc hội chính là sự hóa thân của lòng dân, của ý chí, nguyện vọng, quyền làm chủ của Nhân dân, là thước đo giá trị của nền dân chủ trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Đức Tâm
Luật trong cuộc sống

Nâng quy mô vốn đầu tư công của dự án quan trọng quốc gia từ 30.000 tỷ đồng trở lên

Luật Đầu tư công năm 2024 đã nâng quy mô vốn đầu tư công của dự án quan trọng quốc gia từ 30.000 tỷ đồng trở lên; quy mô của dự án nhóm A, nhóm B và nhóm C với quy mô gấp 2 lần so với các quy định hiện hành. Phân cấp thẩm quyền cho người đứng đầu bộ, cơ quan trung ương quyết định chủ trương đầu tư dự án nhóm A do cơ quan, tổ chức mình quản lý với quy mô vốn dưới 10.000 tỷ đồng.

Ảnh minh họa
Luật trong cuộc sống

Đơn giản hóa thủ tục hành chính ngay từ khâu xây dựng văn bản quy phạm pháp luật

Đây là một trong những nội dung nêu trong Công điện số 131/CĐ-TTg về việc cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, giảm phiền hà, chi phí tuân thủ cho người dân, doanh nghiệp ngay từ khâu xây dựng văn bản quy phạm pháp luật do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ký ban hành ngày 11.12 vừa qua.

Bảo đảm sử dụng đất công bằng, công khai, hiệu quả
Luật trong cuộc sống

Bảo đảm sử dụng đất công bằng, công khai, hiệu quả

Tạo hành lang pháp lý an toàn, đầy đủ, thuận lợi, ổn định, khả thi cho hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và đời sống người dân, nhất là các quy định chuyển tiếp, bảo đảm điều kiện tiếp cận, sử dụng đất và nguồn lực khác công bằng, công khai, hiệu quả. Đây là một trong những nội dung quyết nghị của Quốc hội nêu trong Nghị quyết về tiếp tục nâng cao hiệu lực, hiệu quả việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị giải trình làm rõ những vấn đề Đoàn giám sát nêu
Luật trong cuộc sống

Tiếp tục sửa đổi các luật liên quan để gỡ khó cho thị trường bất động sản

Sau khi làm việc với 12 tỉnh, thành phố, 8 bộ, ngành, Đoàn giám sát chuyên đề của Quốc hội về “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội từ năm 2015 đến hết năm 2023” đã có cuộc làm việc với Chính phủ vào chiều 13.9.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị
Luật trong cuộc sống

Cần cơ chế phù hợp, xử lý dứt điểm các dự án đang đình trệ

Cơ chế giải quyết phù hợp, xử lý dứt điểm đối với các dự án bất động sản gặp khó khăn, vướng mắc pháp lý, đình trệ do triển khai thực hiện, nhiều dự án kéo dài, pháp luật qua các thời kỳ có nhiều thay đổi. Đây là vấn đề được các thành viên Đoàn giám sát của Quốc hội, đại diện các bộ, ngành tập trung phân tích tại cuộc làm việc với Chính phủ về quản lý thị trường bất động sản, phát triển nhà ở xã hội.

Tài liệu của HĐND, UBND cấp xã phải nộp vào lưu trữ lịch sử
Luật trong cuộc sống

Tài liệu của HĐND, UBND cấp xã phải nộp vào lưu trữ lịch sử

Tại họp báo công bố Lệnh của Chủ tịch Nước về các luật được thông qua tại Kỳ họp thứ Bảy, Cục trưởng Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước Đặng Thanh Tùng nêu rõ, tài liệu của HĐND, UBND cấp xã phải nộp vào lưu trữ lịch sử. Quy định này xuất phát từ thực tế khối lượng hồ sơ, tài liệu được lưu trữ tại cấp xã rất lớn, trong khi đó, nguồn lực về con người, cơ sở vật chất dành cho công tác này rất hạn chế, dẫn đến việc lưu trữ tại nhiều địa phương không bảo đảm.

Tác động tích cực đến thị trường bất động sản
Luật trong cuộc sống

Tác động tích cực đến thị trường bất động sản

Theo Luật sư HOÀNG TUẤN VŨ, Công ty Luật TNHH Tuệ Anh, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội, Luật Đất đai năm 2024 có nhiều quy định thiết thực, hợp lý, chắc chắn khi có hiệu lực thi hành sẽ tác động đáng kể đến thị trường bất động sản, đáp ứng mong đợi của chính quyền, doanh nghiệp và người dân.

Quy định chuyển tiếp bảo vệ lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất
Luật trong cuộc sống

Quy định chuyển tiếp bảo vệ lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất

Luật Đất đai (sửa đổi) được Quốc hội Khóa XV thông qua tại Kỳ họp bất thường lần thứ Năm được xem là bước tiến lớn trong việc hoàn thiện thể chế, chính sách về quản lý và sử dụng đất đồng bộ; đồng thời, khắc phục tình trạng lãng phí, hoang hóa, ô nhiễm, suy thoái và những tồn tại, vướng mắc về quản lý và sử dụng đất do lịch sử để lại. Đặc biệt, khi Luật có hiệu lực, những quy định chuyển tiếp vẫn bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp cho người sử dụng đất theo hướng có lợi nhất.

Bảo đảm quyền lợi hơn cho người dân có đất bị thu hồi
Luật trong cuộc sống

Bảo đảm quyền lợi hơn cho người dân có đất bị thu hồi

Luật Đất đai (sửa đổi) được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp bất thường lần thứ Năm, Quốc hội Khóa XV được xem là đạo luật quan trọng, bởi với nhiều điểm mới, Luật sẽ tác động và ảnh hưởng đến hầu hết mọi mặt của đời sống xã hội, nhất là việc bảo đảm quyền lợi hơn cho người dân có đất bị thu hồi. Theo đó, kỳ vọng khi Luật chính thức có hiệu lực và đi vào cuộc sống, cả người dân, doanh nghiệp, các tổ chức khác và Nhà nước đều được hưởng lợi.

Giảm tỷ lệ cổ phần của cổ đông lớn có giảm tỷ lệ sở hữu chéo ngân hàng không?
Luật trong cuộc sống

Giảm tỷ lệ cổ phần của cổ đông lớn có giảm tỷ lệ sở hữu chéo ngân hàng không?

Để ngăn chặn tình trạng sở hữu chéo, gây nhiều hệ lụy cho hệ thống ngân hàng, dự thảo Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) cần tiếp tục hoàn thiện nhiều nội dung. Trong đó, có các quy định về những cá nhân, tổ chức là cổ đông của ngân hàng; công bố thông tin; quản trị ngân hàng; cơ chế thanh tra, giám sát…