Chất lượng nước không đảm bảo, không còn lưu giữ hồ sơ, tài liệu liên quan
Ngày 20.11.2001, Chủ tịch UBND tỉnh có quyết định về việc phê duyệt tiểu dự án, với các nội dung: Tiểu dự án Cấp nước sinh hoạt nông thôn cho 4 cụm dân cư (gồm: Thị trấn Kép, huyện Lạng Giang; thị trấn Lục Nam, huyện Lục Nam, thị trấn Bích Động, huyện Việt Yên; thị trấn Thắng, huyện Hiệp Hòa); nhiệm vụ công trình cấp nước sạch phục vụ sinh hoạt cho khoảng 29.000 người thuộc 4 cụm dân cư trên; chủ đầu tư là Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Tổng dự toán của tiểu dự án là 8,11 tỷ đồng.
Công trình hoàn thành và đưa vào sử dụng từ năm 2003, đến ngày 27.4.2015 UBND tỉnh có quyết định giao công trình cho Công ty CP Đầu tư kinh doanh nước Đồng Tâm. Tiếp đó, ngày 2.11.2015, UBND tỉnh Bắc Giang có quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư dự án nâng cấp, với nội dung: “Nâng cấp, xây dựng hệ thống cung cấp nước sinh hoạt nông thôn từ nguồn nước mặt thị trấn Kép, huyện Lạng Giang”. Tổng vốn đầu tư: 3.8 tỷ đồng (bằng 100% vốn tự có của nhà đầu tư là Công ty CP Đầu tư kinh doanh nước Đồng Tâm; mã số doanh nghiệp 2400742828).
Ngày 28.8.2023, Thanh tra tỉnh đã đề nghị Công ty CP Đầu tư kinh doanh nước Đồng Tâm cung cấp hồ sơ, tài liệu liên quan đến việc triển khai dự án đầu tư. Tuy nhiên, qua làm việc bà Nguyễn Thị Vân Yến - Giám đốc Công ty trình bày hiện đơn vị không còn lưu giữ bất kỳ hồ sơ, tài liệu liên quan đến công trình Hệ thống cấp nước sinh hoạt trên. Do đó, Thanh tra tỉnh đã phải tổng hợp kết quả kiểm tra của một số sở, ngành liên quan.
Tại thời điểm kiểm tra, Công ty chưa cung cấp hồ sơ thiết kế Trạm bơm nước thô, các tuyến ống nước thô, quản lý chất lượng công trình, nghiệm thu hoàn thành công trình xây dựng; bàn giao công trình đưa vào sử dụng và các công việc cần thiết khác theo quy định.
Theo báo cáo của Sở Xây dựng, hiện nay, Công ty đang mua nước sạch của Nhà máy nước sạch DNP- Bắc Giang, đấu trực tiếp vào đường ống chính dẫn vào bể chứa và bơm đến hệ thống ống cung cấp cho các hộ dân.
Tuy nhiên, qua làm việc với UBND thị trấn Kép và khảo sát một số hộ dân tại tổ dân phố Kép 2 cho biết trong quá trình sử dụng nước nhiều lúc có hiện tượng đục, vàng; áp lực của nguồn nước còn chưa đảm bảo; đề nghị Công ty cần minh bạch trong việc cung cấp các thông tin về nguồn nước, chất lượng nước sạch đến người dân.
Theo các công văn của Sở Y tế Công ty Đồng Tâm thực hiện không đầy đủ về tần suất thưc hiện chế độ nội kiểm; không thực hiện chế độ công khai thông tin chất lượng nước sạch và chế độ báo cáo chất lượng nước định kỳ.
Bên cạnh đó, về kết quả xét nghiệm chất lượng nước sạch: Ngày 23.6.2023, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã lấy 1 mẫu nước sạch sau xử lý tại bể chứa nước thành phẩm của đơn vị, thực hiện thử nghiệm mẫu nước đối với 28 thông số chất lượng nước (bao gồm 8 thông số nhóm A và 20 thông số nhóm B). Kết quả chất lượng nước không đạt theo quy định tại Quy chuẩn QCĐP 01:2021/BG; Ngày 28.7.2023, Công ty đã thực hiện lấy mẫu nước, thử nghiệm 2 thông số nhóm (Ecoli, Coliform) nhưng kết quả cả 2 thông số đều không đạt.
Ngày 5.7.2022, Công ty Đồng Tâm có văn bản gửi UBND tỉnh với nội dung: Trong suốt thời gian 4 năm qua Công ty đã ngừng sản xuất nước để chuyển sang mua nước của Công ty CP Đầu tư hạ tầng nước DNP Bắc Giang. Tiếp đó, cuối năm 2019 và đầu năm 2021, việc cải tạo toàn bộ vỉa hè khu vực cấp nước đã làm thiệt hại bị vỡ nhiều tuyến ống dẫn đến thất thoát nước. Vì vậy, Công ty đã phải ngưng cấp nước trong một thời gian khá dài, làm cho các hộ dân có nhiều bức xúc. Vì những lý do trên khiến Công ty rơi vào khó khăn, khó có thể duy trì hoạt động tiếp và đề nghị được hoàn trả lại công trình.
Còn theo công văn của Sở Tài chính, Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh nhiều lần có văn bản đôn đốc Công ty Đồng Tâm nộp NSNN tiền trích khấu hao TSCĐ từ nguồn vốn hỗ trợ đầu tư của Nhà nước đối với công trình Hệ thống cấp nước sinh hoạt nông thôn thị trấn Kép do Công ty quản lý, khai thác; tuy nhiên đến thời điểm hiện tại, Công ty chưa nộp vào NSNN số tiền trích khấu hao TSCĐ phải nộp từ năm 2018 đến năm 2022 là 313 triệu đồng.
Chưa nghiêm túc thực hiện ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh
Theo cơ quan thanh tra, trách nhiệm trực tiếp đối với các thiếu sót, sai phạm trong quá trình đầu tư xây dựng, quản lý và khai thác vận hành đối với Hệ thống cấp nước sinh hoạt xã Yên Mỹ - thị trấn Vôi nêu trên trước hết thuộc về chủ đầu tư là Công ty TNHH Xây dựng 767; Công trình Hệ thống cấp nước sinh hoạt nông thôn thị trấn Kép thuộc về Công ty CP Nước sạch Đồng Tâm.
Bên cạnh đó, có trách nhiệm của các sở, ngành theo chức năng, nhiệm vụ được UBND tỉnh giao liên quan đến các quy định hỗ trợ đầu tư và quản lý, khai thác công trình cấp nước sạch tập trung trên địa bàn nông thôn; cụ thể:
Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chưa chủ trì phối hợp với UBND huyện Lạng Giang tổ chức rà soát, đánh giá toàn bộ các công trình cấp nước sạch tập trung nông thôn vận hành chưa hiệu quả trên địa bàn huyện nói chung và đối với 2 dự án nêu trên nói riêng, làm cơ sở để tham mưu đề xuất UBND tỉnh giao cho đơn vị quản lý có đủ năng lực quản lý, vận hành công trình;
Chưa nghiêm túc thực hiện ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh liên quan đến việc đôn đốc Công ty TNHH xây dựng 767 khẩn trương hoàn thiện hồ sơ trình thẩm định và phê duyệt quyết toán công trình; không kịp thời tham mưu UBND tỉnh phương án giao và khai thác tài sản kết cấu hạ tầng cấp nước sạch của công trình Hệ thống cấp nước sinh hoạt nông thôn thị trấn Kép, huyện Lạng Giang trình UBND tỉnh xem xét, quyết định (mặc dù Công ty đã có nguyện vọng trả lại công trình, được Chủ tịch UBND tỉnh chấp thuận và nhiều lần có văn bản đôn đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tham mưu phương án xử lý).
Sở Kế hoạch và Đầu tư chưa quyết liệt yêu cầu các chủ đầu tư khắc phục những tồn tại trong quá trình thực hiện dự án thông qua công tác giám sát, đánh giá đầu tư.
Sở Tài chính chưa quyết liệt yêu cầu chủ đầu tư là Công ty TNHH xây dựng 767 quyết toán vốn đầu tư dự án hoàn thành, trong khi thời hạn quyết toán quá chậm theo quy định; không thực hiện việc kiểm tra, giám sát, quản lý phần vốn của Nhà nước đầu tư vào dự án Hệ thống cấp nước sinh hoạt Yên Mỹ - thị trấn Vôi từ khi đầu tư xây dựng và trong quá trình vận hành khai thác.
Sở Xây dựng chưa làm hết trách nhiệm trong việc xử lý vi phạm hành chính đã phát hiện trong quá trình kiểm tra công tác quản lý đầu tư xây dựng đối với các vi phạm của các chủ đầu tư liên quan đến 2 dự án, công trình trên.
Sở Tài nguyên và Môi trường chưa hướng dẫn nhà đầu tư là Công ty CP Nước sạch Đồng Tâm thực hiện các thủ tục giao đất, cho thuê đất, cấp giấy CNQSD đất đối với diện tích đất thực hiện dự án là 330m2
Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn chưa làm hết trách nhiệm được giao liên quan đến việc theo dõi, kiểm tra, giám sát việc thực hiện 2 dự án, công trình trên của chủ đầu tư; không tham gia nghiệm thu trong các giai đoạn xây dựng làm cơ sở giải ngân nguồn vốn ngân sách Nhà nước hỗ trợ đối với dự án Hệ thống cấp nước sinh hoạt Yên Mỹ - thị trấn Vôi; đồng thời, không kịp thời báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh những tồn tại trong quá trình thực hiện dự án để có biện pháp xử lý, khắc phục kịp thời.
UBND huyện Lạng Giang không thực hiện nghiêm túc việc lưu trữ hồ sơ dẫn đến việc hiện nay không còn lưu trữ được hồ sơ liên quan đến việc ký kết thỏa thuận đầu tư và hợp đồng dự án đã ký với Công ty TNHH Xây dựng 767 và Công ty CP nước sạch Đồng Tâm; chưa quyết liệt chỉ đạo các cơ quan chuyên môn theo dõi, giám sát việc thực hiện đầu tư, quản lý vận hành đối với công trình Hệ thống cấp nước sinh hoạt nông thôn thị trấn Kép đã bàn giao cho đơn vị quản lý, kịp thời báo cáo đề xuất Chủ tịch UBND tỉnh.
Căn cứ vào các thiếu sót, sai phạm được phát hiện qua thanh tra, Chánh Thanh tra tỉnh kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh ban hành văn bản phê bình Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn do chưa nghiêm túc thực hiện ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh liên quan đến việc đôn đốc Công ty 767 khẩn trương hoàn thiện hồ sơ trình thẩm định và phê duyệt quyết toán công trình; không kịp thời tham mưu UBND tỉnh phương án giao và khai thác tài sản kết cấu hạ tầng cấp nước sạch của công trình Hệ thống cấp nước sinh hoạt nông thôn thị trấn Kép; đồng thời, chưa nghiêm túc thực hiện các ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh liên quan đến 2 dự án trên.
Đồng thời, yêu cầu Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính, Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên và Môi trường, Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh, UBND huyện Lạng Giang nghiêm túc rút kinh nghiệm, tổ chức kiểm điểm trách nhiệm đối với các tập thể, cá nhân có liên quan đến những thiếu sót, sai phạm đã nêu.
Báo Đại biểu Nhân dân sẽ tiếp tục thông tin vụ việc đến cử tri và bạn đọc cả nước.
