“Quốc hội và Chính phủ xem xét thành lập Quỹ tiết kiệm nhà ở để huy động vốn đầu tư nhà ở xã hội, tránh áp lực phải cấp vốn từ ngân sách như hiện nay; đồng thời giao cho Ngân hàng chính sách xã hội quản lý, vận hành quỹ này”. Trưởng ban Dân vận Tỉnh ủy Bắc Giang PHẠM VĂN THỊNH đề xuất tại Diễn đàn Kinh tế Việt Nam 2021 từ điểm cầu Bắc Giang chiều nay, 5.12.
Giải quyết linh hoạt, hiệu quả bài toán lao động
Bắc Giang từng là tâm dịch Covid-19 trong làn sóng dịch bùng phát lần thứ 4. Tại thời điểm ca mắc Covid-19 đầu tiên ghi nhận ngày 8.5.2021, toàn tỉnh có 7.218 doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh đang hoạt động, sử dụng khoảng 283 nghìn lao động, trong đó có 4 khu công nghiệp với 341 doanh nghiệp đang hoạt động, sử dụng 150 nghìn lao động. Do dịch diễn biến phức tạp, từ 0h ngày 18.5.2021, tỉnh quyết định tạm dừng hoạt động các khu công nghiệp và cách ly xã hội huyện Việt Yên, Yên Dũng. Toàn bộ số công nhân ở trọ trên địa bàn Việt Yên, Yên Dũng khoảng 70 nghìn công nhân thuộc vùng phong tỏa được yêu cầu ở lại, không về quê để bảo đảm phòng, chống dịch.
Đến ngày 31.10.2021, các khu công nghiệp đã có 385 doanh nghiệp với trên 192.600 lao động thực tế đi làm. So với trước dịch, số doanh nghiệp tăng 44; số lao động tăng 42.625, bằng 28,5%. Trong số công nhân tuyển mới tăng thêm, công nhân ngoài tỉnh chiếm trên 70%.
“Các khu công nghiệp không chỉ khôi phục hoàn tòan mà còn tăng trưởng mạnh, đóng góp quyết định vào kết quả phát triển kinh tế của tỉnh năm 2021. Giá trị sản xuất công nghiệp cả năm ước đạt 300.000 tỷ đồng, tăng 11,2% so với cùng kỳ. Tăng trưởng GRDP 2021 ước đạt 7,82%. Tổng thu ngân sách ước đạt 15.745 tỷ đồng, tăng 26,9% so với năm 2020, vượt 56,1% dự toán. Điều đó cho thấy bài toán khôi phục và phát triển sản xuất, trong đó có các vấn đề về lao động đã được tỉnh Bắc Giang giải quyết linh hoạt, sáng tạo, hiệu quả”, ông Phạm Văn Thịnh thông tin.
Các đại biểu dự Phiên chuyên đề "Bảo đảm an sinh xã hội và nguồn cung lao động trong quá trình phục hồi kinh tế" tại điểm cầu Trung tâm Hội nghị Quốc tế 11 Lê Hồng Phong
Ảnh: Lâm Hiển
Khuyến khích doanh nghiệp xây dựng ký túc xá cho công nhân
Nhìn từ bài học kinh nghiệm của địa phương, Trưởng ban Dân vận Tỉnh ủy Bắc Giang cho rằng, cùng với sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sáng suốt và hỗ trợ kịp thời về nguồn lực của Trung ương, sự sẻ chia của các tỉnh bạn và nhân dân cả nước, chính quyền cần thực sự đồng hành cùng doanh nghiệp, người lao động; mọi ý kiến của doanh nghiệp và người lao động được lắng nghe, kịp thời tháo gỡ. Bên cạnh đó, cần phát huy sức mạnh của cộng đồng doanh nghiệp, người lao động và nhân dân trong phòng chống dịch. Minh chứng là để bảo đảm hậu cần cho 70.000 lao động ngoại tỉnh ở lại Bắc Giang, tỉnh đã huy động hơn 2.000 tấn gạo, hàng triệu quả trứng từ sự đóng góp, ủng hộ của nhân dân cả nước.
Song song với đó, thông tin về các chủ trương, biện pháp phòng chống dịch, khôi phục sản xuất của tỉnh cần được thông suốt, mạch lạc, có lộ trình rõ ràng, hạn chế việc thay đổi đột ngột và luôn tính đến yếu tố chi phí của doanh nghiệp, người lao động trong việc việc chấp hành, tuân thủ các quy định do chính quyền đề ra ở mức thấp nhất.
Xác định lao động tại các khu công nghiệp là yếu tố quan trọng tạo ra sự phát triển kinh tế của đất nước song người lao động chưa có được chỗ ở tốt, đa số ở trong các nhà trọ không bảo đảm vệ sinh, môi trường, sức khỏe, ông Phạm Văn Thịnh đề nghị trong Chương trình phục hồi kinh tế -xã hội tới đây, Quốc hội và Chính phủ nên có thiết kế chính sách để hỗ trợ đầu tư xây dựng nhà ở xã hội khu vực đô thị và khu công nghiệp, khuyến khích doanh nghiệp xây dựng ký túc xá cho công nhân trong khu công nghiệp.
“Cản trở lớn nhất hiện nay là thiếu nguồn vốn cho chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội cũng như người lao động vay, hiện chỉ trông chờ vào nguồn cấp từ ngân sách nên rất khó khăn. Vì vậy, Quốc hội và Chính phủ nên xem xét 2 giải pháp.
Một là, tăng tỷ lệ diện tích sàn thương mại hoặc đất ở thương mại từ 20% lên 30 - 40% để dự án nhà xã hội có thêm nguồn cân đối giảm giá nhà cho người thu nhập thấp (sửa đổi Nghị định 100 năm 2015 và Nghị định 49 năm 2021) và nâng cao chất lượng công trình, hạ tầng, cộng đồng dân cư nơi có quỹ nhà ở xã hội.
Hai là, thành lập Quỹ tiết kiệm nhà ở để huy động nguồn vốn cho đầu tư nhà ở xã hội, tránh áp lực phải cấp vốn từ ngân sách như hiện nay và giao cho Ngân hàng Chính sách xã hội quản lý, vận hành. Nguồn tiền gửi của quỹ là từ các doanh nghiệp sử dụng lao động (với yêu cầu bắt buộc) và nguồn gửi từ người lao động (có nhu cầu mua hoặc thuê mua nhà ở xã hội - khuyến khích, không bắt buộc)”, ông Phạm Văn Thịnh đề xuất.
Một vấn đề đáng quan tâm hiện nay là có nhiều doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động, có nhu cầu thuê, mua quỹ nhà ở xã hội hoặc xây dựng ký túc xá cho công nhân mình ở nhưng pháp luật chưa cho phép. Trưởng ban Dân vận Tỉnh ủy Bắc Giang nhấn mạnh, đây là nhu cầu hết sức chính đáng và hợp lý, Quốc hội và Chính phủ cần sửa đổi Luật Nhà ở và bổ sung các chính sách để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp được thuê, mua lại hoặc tự xây ký túc xá cho công nhân.
