Vào 14 giờ 9 phút giờ địa phương (13 giờ 9 phút giờ Việt Nam) ngày 8.5, tại Kỳ họp thứ 10 của Ủy ban Chương trình ký ức thế giới khu vực châu Á - Thái Bình Dương diễn ra ở TP. Ulan Bator (Mông Cổ), “Những bản đúc nổi trên chín đỉnh đồng ở Hoàng cung Huế” chính thức được đưa vào danh mục Di sản tư liệu khu vực châu Á - Thái Bình Dương của UNESCO.
Kỳ họp được tổ chức dưới hình thức trực tuyến và trực tiếp, gồm 131 đại biểu đến từ 23/46 quốc gia thành viên đại diện khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Đoàn Việt Nam tham dự có đại diện Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Ngoại giao, Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam, Ủy ban Quốc gia Chương trình Ký ức thế giới của Việt Nam và tỉnh Thừa Thiên Huế.
"Những bản đúc nổi trên chín đỉnh đồng ở Hoàng cung Huế" là dương bản duy nhất, hiện đặt trước sân Thế Tổ Miếu trong Hoàng cung Huế, gồm 162 hình ảnh và chữ Hán được vua Minh Mạng cho đúc tại Huế vào năm 1835 và hoàn thành năm 1837.
Đây là nguồn tư liệu độc đáo, quý hiếm được giới nghiên cứu Việt Nam và nước ngoài rất quan tâm bởi nó mang giá trị nội dung về lịch sử, văn hóa - giáo dục, địa lý, phong thủy, y dược, nghệ thuật thư pháp.
Đặc biệt, nhằm đề cao thân phận của người phụ nữ dưới chế độ phong kiến, vua Minh Mạng đã dùng hình thức đặt tên người phụ nữ lên dòng kênh để ghi dấu công lao, điều mà rất hiếm thấy dưới chế độ phong kiến. Đáng lưu ý nhất là nghệ thuật đúc đồng và kỹ thuật của người thợ để tạo nên tác phẩm đặc sắc, độc đáo.
Do ảnh hưởng sâu đậm nền văn hóa phương Đông về quan niệm con số 9 và đúc chín đỉnh là bao hàm ý nghĩa tính thống nhất và trường tồn của triều đại. Các bản đúc nổi trên chín đỉnh đồng bảo đảm tính nguyên vẹn, là “nhân chứng” lịch sử chứng kiến sự thăng trầm của triều đại, và quan trọng nhất là di sản tư liệu này được thể hiện dưới dạng hình ảnh và chữ Hán vẫn còn nguyên vẹn và ngay cả vị trí đặt chín chiếc đỉnh cũng chưa từng bị dịch chuyển.
"Những bản đúc nổi trên chín đỉnh đồng ở Hoàng cung Huế" còn lưu trữ các giá trị về mối quan hệ giao thoa và tiếp xúc văn hóa xã hội của đất nước Việt Nam với các quốc gia trong khu vực Đông Á. Di sản tư liệu đã được nhất trí ghi danh với sự đồng thuận đánh giá cao của Ủy ban Chương trình Ký ức thế giới và 23/23 quốc gia khu vực châu Á - Thái Bình Dương tham dự Hội nghị này.
Việc “Những bản đúc nổi trên chín đỉnh đồng ở Hoàng cung Huế” được ghi danh Di sản tư liệu khu vực châu Á - Thái Bình Dương, đã nâng tổng số di sản tư liệu của Việt Nam được UNESCO ghi danh lên 10 di sản, gồm 3 di sản tư liệu thế giới và 7 di sản tư liệu khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Cửu đỉnh bao gồm: cao đỉnh, nhân đỉnh, chương đỉnh, anh đỉnh, nghị đỉnh, thuần đỉnh, tuyên đỉnh, dụ đỉnh và huyền đỉnh. Đỉnh hình bầu tròn, hai quai hình vuông, và hình tròn, 3 chân. Trên miệng mỗi đỉnh khắc 2 dòng chữ Hán, ghi niên đại đúc và trọng lượng của đỉnh.
Mỗi đỉnh có kiểu thức và chủ đề trang trí riêng, thể hiện các hình ảnh của vũ trụ, sinh vật, thực vật, địa danh sông núi.
Cơ quan chủ quản: Văn phòng Quốc hội
