Bộ luật Dân sự, Bộ luật Tố tụng dân sự và Luật Tố tụng hành chính là những đạo luật quan trọng, góp phần bảo vệ lợi ích của Nhà nước, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo đảm tính ổn định, thông suốt và hiệu quả của nền hành chính quốc gia. Tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Đinh Trung Tụng và các báo cáo viên đã trình bày sự cần thiết, mục tiêu, quan điểm chỉ đạo xây dựng Bộ luật Dân sự và những nội dung mới của Bộ luật Dân sự 2015, Bộ luật Tố tụng Dân sự, Quyết định số 243/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch triển khai thi hành Bộ luật Dân sự; Quyết định số 235/QĐ- TTg của Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch triển khai Bộ luật Tố tụng Dân sự.
Bộ luật Dân sự 2015 có 6 phần, 27 chương với 689 điều được QH Khóa XIII thông qua tại Kỳ họp thứ 10, với nhiều đổi mới về nhận thức, tư duy pháp lý trong việc hoàn thiện cơ chế điều chỉnh quan hệ dân sự, xây dựng nền tảng pháp lý thống nhất, đồng bộ, ổn định cho hệ thống pháp luật dân sự Việt Nam, thực hiện, bảo vệ quyền dân sự về nhân thân, tài sản của cá nhân, pháp nhân, góp phần hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và phục vụ hội nhập quốc tế.
Hội nghị trực tuyến toàn quốc |
Để kịp thời phục vụ công tác triển khai thi hành Bộ luật Dân sự, Bộ Tư pháp xây dựng tài liệu “Nội dung cơ bản của Bộ luật Dân sự năm 2015” để giới thiệu đến các cơ quan, tổ chức, cá nhân. Ngoài việc, thể chế hóa đầy đủ, tăng cường các biện pháp để công nhận, tôn trọng, bảo vệ và bảo đảm tốt hơn quyền con người, quyền công dân trong các lĩnh vực của đời sống dân sự, cũng như những tư tưởng, nguyên tắc cơ bản của nền kinh tế thị trường định hướng XHCN về quyền sở hữu, quyền tự do kinh doanh, quyền bình đẳng giữa các chủ thể thuộc mọi hình thức sở hữu và thành phần kinh tế, Bộ luật này đã sửa đổi, bổ sung các quy định còn bất cập, hạn chế trong thực tiễn thi hành để bảo đảm Bộ luật Dân sự thực sự phát huy được vai trò cơ bản trong việc tạo cơ chế pháp lý hữu hiệu để công nhận, tôn trọng, bảo vệ và bảo đảm quyền dân sự của các các cá nhân, pháp nhân; Tạo điều kiện thuận lợi để thúc đẩy sản xuất kinh doanh, sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực xã hội, bảo đảm sự thông thoáng, ổn định trong giao lưu dân sự…
Đại diện các bộ, ngành đã tới dự tại điểm cầu Hà Nội |
Giới thiệu những điểm mới của Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015, Phó chánh án TANTC Bùi Ngọc Hòa cho biết, Bộ luật Tố tụng Dân sự có 517 điều, được bố cục thành 10 phần, 42 chương. So với Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2011, Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 giữ nguyên 63 điều; sửa đổi, bổ sung 350 điều; bổ sung mới 104 điều; bãi bỏ 7 điều. Trong đó, bỏ chương về tương trợ tư pháp trong tố tụng dân sự; bổ sung các chương: thủ tục rút gọn; yêu cầu công nhận thuận tình ly hôn, thỏa thuận nuôi con, chia tài sản khi ly hôn…; yêu cầu công nhận kết quả hòa giải thành ngoài Tòa án; yêu cầu Tòa án bắt giữ tàu bay, tàu biển.
Tại Hội nghị, Phó chánh án TANDTC Bùi Ngọc Hòa cũng đã trình bày các điểm mới hoàn toàn của Luật Tố tụng Hành chính cũng như Kế hoạch tổ chức triển khai luật này. Trong đó, có những quy định mới hoàn toàn như xem xét, xử lý văn bản quy phạm pháp luật, văn bản hành chính, hành vi hành chính có liên quan trong vụ án hành chính; yêu cầu đối với phiên tòa sơ thẩm; xét xử vắng mặt tất cả những người tham gia tố tụng; giải quyết vụ án hành chính theo thủ tục rút gọn; thủ tục giải quyết vụ án hành chính có yếu tố nước ngoài...
Hội nghị cũng đã nghe Phó chánh án TANDTC Bùi Ngọc Hòa giới thiệu nội dung chính của Nghị quyết số 104/2015/QH13 về việc thi hành Luật Tố tụng Hành chính; Kế hoạch triển khai thi hành Luật Tố tụng Hành chính. Theo đó, Luật Tố tụng Hành chính năm 2015 có hiệu lực thi hành từ ngày 1.7.2016 và còn được áp dụng cả đối với các vụ án đã thụ lý, bị kháng nghị giám đốc thẩm, tái thẩm trước ngày 1.7.2016, nhưng kể từ ngày 1.7.2016 mới xét xử sơ thẩm, phúc thẩm, giám đốc thẩm hoặc tái thẩm. Luật này, còn được áp dụng để thi hành án đối với bản án, quyết định của Toà án đã có hiệu lực pháp luật trước ngày 1.7.2016, nhưng đến ngày 1.7.2016 vẫn chưa được thi hành hoặc chưa thi hành xong.
Từ các Kế hoạch tổ chức triển khai các Bộ luật, luật trên cho thấy, bên cạnh việc phổ biến, tuyên truyền sâu rộng đến các đối tượng liên quan, đông đảo tầng lớp nhân dân thì một cuộc tổng rà soát hệ thống pháp luật liên quan sẽ được các bộ, ngành, địa phương tổ chức thực hiện. Kết quả rà soát này sẽ là một trong những cơ sở pháp lý, thực tiễn để xây dựng các văn bản hướng dẫn liên quan: đối với Luật Tố tụng Hành chính cần xây dựng Nghị định của Chính phủ quy định về thời hạn, trình tự, thủ tục thi hành án hành chính và xử lý trách nhiệm đối với người không thi hành bản án, quyết định của Tòa án; Bộ Tư pháp phối hợp với TANDTC, VKSNDTC ban hành các Thông tư liên tịch hướng dẫn một số quy định của Bộ luật Tố tụng Dân sự; Nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn một số quy định của Bộ luật Tố tụng Dân sự; Bộ Kế hoạch và Đầu tư nghiên cứu, xây dựng văn bản quy phạm pháp luật về hợp đồng hợp tác; Bộ Y tế xây dựng văn bản quy phạm về chuyển đổi giới tính…/.