Nghiên cứu sâu 3 lĩnh vực cơ bản
Theo các nhà nghiên cứu, có 3 lĩnh vực cơ bản cần được nghiên cứu sâu hơn để góp phần bảo đảm trao quyền phụ nữ.
Thứ nhất, về chính trị - xã hội, tỷ lệ nữ giới làm công việc lãnh đạo, quản lý đã được cải thiện nhưng vẫn còn thấp so với các vị trí lãnh đạo, quản lý nói chung, so với sự gia tăng của lực lượng lao động nữ nói riêng.
Thứ hai, về kinh tế, mức lương thấp đang tác động đến cuộc sống gia đình. Theo các cuộc thăm dò những gia đình thu nhập dưới mức lương đủ sống, gần 32% nữ giới cảm thấy mức lương thu nhập thấp ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng mối quan hệ của họ với bạn đời. Điều này thậm chí dẫn đến gia đình tan vỡ, trong đó phụ nữ là người thiệt thòi nhất và cuối cùng là nguồn lực xã hội không ổn định.
Thứ ba, về lĩnh vực chuyển đổi số, phụ nữ lo ngại việc bị AI thay thế hơn đồng nghiệp nam. Theo các nhà nghiên cứu, 46% phụ nữ và 37% nam giới lo lắng về việc tự động hóa do AI điều khiển thay thế họ trong công việc hiện tại của họ.
Hiện nay, ở Việt Nam, phụ nữ chiếm 51% lực lượng lao động và đóng vai trò chính trong công việc gia đình cũng như nuôi dạy con cái. Tỷ lệ nữ giới làm công việc lãnh đạo, quản lý đã được cải thiện nhưng vẫn thấp. Nhà nước đang tập trung các chính sách tinh giản bộ máy và đặc biệt là điều chỉnh mức lương tối thiểu. Tuy nhiên, mức lương tối thiểu vẫn không theo kịp mức sống tối thiểu và đến nay kém xa lương đủ sống, đáp ứng chưa đến 95% mức sống thấp nhất và chỉ bằng 59% lương đủ sống, theo khảo sát của Trung tâm Nghiên cứu quan hệ lao động.
Xác định và phát triển 3 nguồn lực
Để trao quyền phụ nữ phát triển bền vững, có một sự đồng thuận rằng cần xác định và phát triển 3 nguồn lực để góp phần thúc đẩy quyền của phụ nữ.
Một là nguồn lực chính trị - xã hội: nghiên cứu và ban hành kịp thời các văn bản pháp luật, chính sách có liên quan đến phụ nữ. Nhà nước cần có nhiều chính sách thiết thực hơn để bảo đảm quyền lợi chính đáng cho phụ nữ. Trong quá trình đó, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam cần phát huy vai trò của mình, tiếp tục đổi mới tổ chức và phương thức hoạt động. Chú trọng xây dựng đội ngũ nữ trí thức, nữ doanh nhân gắn với cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ Tư, với quá trình cấu trúc lại nền kinh tế và hội nhập quốc tế.
Hai là nguồn lực tài chính: triển khai tốt việc tinh giản bộ máy hành chính từ Trung ương đến địa phương kết hợp với đào tạo, tuyển dụng cán bộ và ứng dụng khoa học - công nghệ để nâng cao năng suất, tạo hiệu ứng cộng hưởng để kinh tế - xã hội phát triển và nâng cao sức cạnh tranh. Trên cơ sở đó xây dựng hệ thống lương tối thiểu và chính sách an sinh xã hội tiến bộ để bảo đảm nguồn lực tài chính cho các hộ gia đình cũng như quyền phụ nữ - các tế bào của xã hội phát triển bền vững.
Phát triển dịch vụ tài chính vi mô giúp bộ phận người nghèo trong xã hội bảo vệ mình khỏi những rủi ro khác nhau và đa dạng hóa hoạt động kinh doanh, tăng nguồn thu nhập. Các tổ chức tài chính vi mô hướng đến trao quyền cho phụ nữ trong cộng đồng bằng cách cho họ tiếp cận các khoản vay có lãi suất thấp mà không cần thế chấp. Cụ thể hơn, cung cấp tín dụng vi mô cho những phụ nữ muốn trở thành doanh nhân.
Ba là chuyển đổi số: nhìn về tương lai phát triển mạnh mẽ của khoa học - công nghệ, đặc biệt là AI, 77% nhân viên mới vào nghề sẽ thấy công việc của họ thay đổi vào năm 2025 và những năm sắp tới. Trong bối cảnh mới này, phụ nữ cần chủ động nâng cao kỹ năng và sức cạnh tranh của chính mình, như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: “Chị em phụ nữ không nên ngồi chờ Chính phủ, chờ Đảng ra chỉ thị giải phóng cho mình mà tự mình phải tự cường, phải đấu tranh”…
Cơ hội thúc đẩy năng suất và chuyển đổi các ngành công nghiệp bằng AI tạo sinh đang tăng theo cấp số nhân. Phụ nữ đang ở vị trí hàng đầu để xác định các trường hợp sử dụng mới. Kết hợp kỹ năng phân tích sắc bén với giao tiếp tuyệt vời có thể mang lại cho phụ nữ siêu năng lực trong thời đại AI tạo sinh.
Tóm lại, cùng với hàng loạt chính sách đổi mới mạnh mẽ trong kỷ nguyên chuyển mình của đất nước, đây là thời điểm thích hợp để bắt đầu những nguồn lực bền vững và giúp phụ nữ hạnh phúc hơn tại gia đình, thăng tiến hơn trên con đường sự nghiệp, bảo đảm trao quyền phụ nữ một cách bền vững.
Đã đến lúc phụ nữ nắm quyền chủ động trên các diễn đàn, đổi mới có trách nhiệm và tăng cường vai trò lãnh đạo trong tương lai.
