Ban Cán sự Đảng BHXH Việt Nam đánh giá, trong những năm qua, Ban Thường vụ các tỉnh, thành ủy các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã luôn quan tâm đến việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT, BHTN.

Điều đó được thể hiện qua việc ban hành nhiều Nghị quyết, Chỉ thị, văn bản, đặc biệt đã thống nhất chủ trương ban hành chính sách hỗ trợ từ nguồn ngân sách địa phương với người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT; lãnh đạo, chỉ đạo cấp ủy, chính quyền, các ngành liên quan phối hợp với cơ quan BHXH triển khai đồng bộ giải pháp phát triển người tham gia BHXH, BHYT, BHTN và hạn chế số tiền chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN tại các đơn vị sản xuất kinh doanh.

Chính vì vậy, mặc dù kinh tế - xã hội còn khó khăn, nhất là trong thời kỳ dịch bệnh Covid-19, số người tham gia BHXH, BHYT vẫn có bước tăng trưởng. Đến hết năm 2022, số người tham gia BHXH đạt khoảng 38,08% lực lượng lao động trong độ tuổi; số người tham gia BH thất nghiệp đạt 31,18% lực lượng lao động trong độ tuổi; số người tham gia BHYT đạt khoảng 92,04% dân số. Số tiền chậm đóng BHXH, BHYT giảm mạnh trong những năm gần đây (năm 2022 chỉ còn chiếm 2,91% số phải thu; là năm có tỷ lệ chậm đóng thấp nhất từ trước đến nay); quyền lợi của người tham gia BHXH, BHYT được bảo đảm.

Bước vào năm 2023, trong bối cảnh tình hình kinh tế - xã hội thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, xung đột quân sự giữa Nga - Ucraina chưa chấm dứt; lạm phát tuy đã hạ nhiệt nhưng còn ở mức cao, tiềm ẩn nhiều rủi ro; nhu cầu tiêu dùng và các hoạt động kinh tế tiếp tục suy giảm, kinh tế thế giới dự báo tăng trưởng thấp. Ở trong nước, nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn do thiếu đơn hàng, nhiều lao động nghỉ việc, giãn việc, gây áp lực lớn tới hệ thống an sinh xã hội.

Tình trạng doanh nghiệp, hộ kinh doanh cá thể chưa tham gia hoặc tham gia chưa đầy đủ BHXH, BHYT cho người lao động, trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN vẫn diễn ra; người hưởng BHXH một lần ngày một gia tăng, gây áp lực lớn cho việc phát triển người tham gia BHXH, BHYT.

Tính đến 31.7.2023, số người tham gia BHXH đạt khoảng 36,8% lực lượng lao động trong độ tuổi; số người tham gia BHTN đạt 30,1% lực lượng lao động; số người tham gia BHYT đạt khoảng 92,3% dân số.

Để hoàn thành mục tiêu vào năm 2025, cả nước có khoảng 45% lực lượng lao động trong độ tuổi tham gia BHXH, khoảng 35% lực lượng lao động trong độ tuổi tham gia BHTN theo Nghị quyết số 28-NQ/TW, trên 95% dân số tham gia BHYT theo Nghị quyết số 20-NQ/TW; thực hiện tốt Nghị quyết 69/NQ-CP, Quyết định số 546/QĐ-TTg và Nghị quyết số 100/2023/QH15 trong đó có việc khắc phục hiệu quả tình trạng chậm đóng, trốn đóng BHXH và các hành vi trục lợi khác, hạn chế tình trạng hưởng BHXH một lần, Ban Cán sự Đảng BHXH Việt Nam đề nghị Ban Thường vụ tỉnh, thành ủy các thành phố trực thuộc Trung ương tiếp tục quan tâm, chỉ đạo một số nội dung.

Cụ thể, đưa chỉ tiêu phát triển người tham gia BHXH, BHYT vào Nghị quyết của từng cấp ủy các cấp và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hàng năm của địa phương theo Nghị quyết số 69/NQ-CP và Quyết định số 546/QĐ-TTg để lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát các cơ quan, đơn vị, cấp ủy, chính quyền các cấp trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện chính sách BHXH, BHYT. Coi việc hoàn thành chỉ tiêu phát triển người tham gia là tiêu chí để xem xét khen thưởng, đánh giá việc hoàn thành nhiệm vụ chính trị của các cấp ủy đảng và chính quyền các cấp.

Kiện toàn Ban Chỉ đạo thực hiện BHXH, BHYT tại cấp tỉnh, cấp huyện và cấp xã do đồng chí Chủ tịch UBND làm trưởng ban. Rà soát, bổ sung cán bộ, công chức văn hóa - xã hội cấp xã làm thành viên Ban chỉ đạo cấp xã. Quy định rõ trách nhiệm, mối quan hệ công tác của từng thành viên trong việc chỉ đạo, triển khai các giải pháp phát triển người tham gia, các giải pháp ngăn chặn việc lạm dụng, trục lợi chính sách BHXH, BHYT.

Tiếp tục đổi mới, đa dạng hóa các phương thức, hình thức tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật để cán bộ, đảng viên, chủ sử dụng lao động, người lao động và nhân dân hiểu rõ ý nghĩa tính nhân văn, ưu việt của chính sách, từ đó nâng cao ý thức tự giác, ý thức chấp hành pháp luật về BHXH, BHYT. Tích cực tham gia BHXH, BHYT, hạn chế hưởng BHXH một lần để bảo đảm an sinh xã hội lâu dài.

Thực hiện tốt việc chia sẻ, cung cấp thông tin về khai trình lao động của doanh nghiệp, kê khai, quyết toán thuế thu nhập cá nhân của các cơ quan quản lý về lao động, thuế, kế hoạch đầu tư… với cơ quan BHXH; thường xuyên theo dõi, nắm bắt tình hình sử dụng lao động, việc làm, thực hiện chính sách BHXH, BHYT tại các đơn vị sử dụng lao động, nhất là đơn vị sử dụng nhiều lao động nhằm kịp thời hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn, phát triển, ngăn chặn gian lận, trục lợi, chậm đóng, trốn đóng BHXH, BHYT.

Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra đối với đơn vị sử dụng lao động chậm đóng, trốn đóng BHXH, BHYT từ 3 tháng trở lên; xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo quy định của pháp luật. Chỉ đạo các cơ quan liên quan tập hợp hồ sơ, tài liệu chuyển cơ quan điều tra xem xét, xử lý đối với các hành vi gian lận, trốn đóng, trục lợi BHXH, BHYT theo quy định.

Tiếp tục nâng cao chất lượng hoạt động các cơ sở khám chữa bệnh, cải cách hành chính trong khâu đón tiếp bệnh nhân, đẩy mạnh việc sử dụng Căn cước công dân gắn chip, sử dụng hình ảnh thẻ BHYT trên ứng dụng BHXH số (VssID) thay cho thẻ BHYT; thực hiện đúng quy trình, quy định việc cấp giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH; sử dụng hiệu quả nguồn kinh phí khám chữa bệnh BHYT tại các cơ sở y tế; củng cố niềm tin của nhân dân vào chính sách an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước.

Không khen thưởng, vinh danh, không xem xét hồ sơ tham gia đấu thầu các dự án đầu tư công đối với đơn vị sử dụng lao động trốn đóng BHXH, BHYT. Công khai rộng rãi các đơn vị trốn đóng trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Xem xét, bố trí ngân sách địa phương hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình cho người dân, nhất là số người mới thoát nghèo, vùng dân tộc thiểu số, vùng bãi ngang, ven biển và hải đảo… có hoàn cảnh khó khăn nhằm mở rộng và duy trì người tham gia.

Đề nghị Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể tăng cường chức năng giám sát, tuyên truyền vận động các đơn vị sử dụng lao động, người lao động và nhân dân thực hiện tốt chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn.