Qua vụ tấn công khủng bố ở Iran, tổ chức IS nhăm nhe trỗi dậy

Liên tiếp trong vòng một tuần, Tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) đã nhận trách nhiệm về hai vụ nổ gây chết người ở Iran, với đối tượng chủ yếu là người Hồi giáo dòng Shiite. Điều này cho thấy, lực lượng tưởng chừng đã bị lực lượng liên quân do Mỹ dẫn đầu loại bỏ vào năm 2019 đang tìm cách quay trở lại và gây dựng ảnh hưởng sau thời gian hoạt động trong bóng tối.

Tổ chức Nhà nước Hồi giáo đang tìm cách trở lại -0
Người dân Iran tụ tập tưởng niệm những nạn nhân trong hai vụ nổ hôm 5.1. Ảnh: Reuters

Ít nhất 84 người thiệt mạng và 284 người bị thương trong hai vụ nổ ở miền Nam Iran hôm 3.1, hãng thông tấn nhà nước Iran đưa tin. Đây là vụ tấn công nguy hiểm nhất ở Iran kể từ cuộc cách mạng năm 1979. Bộ Nội vụ Iran cho biết hai vụ nổ xảy ra liên tiếp trong thời gian ngắn, vụ thứ hai gây ra thương vong lớn hơn khi những người khác lao tới giúp đỡ những người bị thương của vụ nổ thứ nhất.

Ngay 24 giờ sau đó, cánh truyền thông Al-Furqan của IS đã đưa ra một tuyên bố nhận trách nhiệm hai vụ nổ nhằm vào những người Hồi giáo Shiite tụ tập để kỷ niệm 4 năm vụ ám sát Chỉ huy quân sự Soleimani gần mộ của ông ở quê hương Kerman, miền Nam Iran.

Thời kỳ đỉnh cao quyền lực

Ở đỉnh cao quyền lực, Tổ chức Nhà nước Hồi giáo đã tuyên bố kiểm soát các vùng lãnh thổ kết hợp của Iraq và Syria, đồng thời áp đặt một triều đại khủng bố lên hàng triệu người.

Với mạng lưới thành viên rộng lớn, IS đã liên tục đánh bại quân đội của cả Syria và Iraq; trực tiếp thực hiện hoặc truyền cảm hứng cho các cuộc tấn công vào hàng chục thành phố trên thế giới.

Thủ lĩnh của IS, Abu Bakr al-Baghdadi, đã tuyên bố thành lập vương quốc xuyên biên giới có tên là Caliphate (Vương quốc Hồi giáo) từ bục giảng của nhà thờ Hồi giáo al-Nuri lịch sử của Iraq vào năm 2014. Tuy nhiên, 5 năm sau, nhân vật này bị tiêu diệt trong một cuộc đột kích của lực lượng đặc nhiệm của Mỹ ở Tây Bắc Syria.

Caliphate sụp đổ ở Iraq, nơi IS từng có căn cứ chỉ cách Baghdad 30 phút lái xe và ở tan rã ở Syria sau một chiến dịch quân sự kéo dài của liên minh do Mỹ dẫn đầu.

Aymenn Jawad al-Tamimi, một nhà nghiên cứu của Diễn đàn Trung Đông, nói với Reuters rằng, cuộc tấn công tuần qua ở Iran là dấu hiệu cho thấy nhóm này đang tìm cách xây dựng lại sức mạnh và ảnh hưởng của mình. Ông nói: “Các mục tiêu của nhóm vẫn như cũ: tiến hành cuộc thánh chiến chống lại tất cả kẻ thù nhằm thiết lập lãnh thổ Caliphate với mục tiêu bành trướng ra toàn thế giới”.

Chiến thuật mới ở Trung Đông

IS đã thay đổi chiến thuật kể từ khi vương quốc của chúng sụp đổ cùng một loạt thất bại khác ở Trung Đông.

Từng có trụ sở tại thành phố Raqqa của Syria và thành phố Mosul của Iraq, nơi chúng tìm cách cai trị như một chính phủ tập trung, lực lượng này sau đó đã ẩn náu ở những khu vực rộng lớn của hai quốc gia còn bất ổn về chính trị này.

Máy bay chiến đấu của IS nằm rải rác trong các đơn vị tự trị, hoạt động lãnh đạo hoàn toàn bí mật và quy mô tổng thể khó có thể định lượng được, mặc dù Liên Hợp Quốc ước tính nó có khoảng 10.000 máy bay chiến đấu ở trung tâm.

Theo một cố vấn an ninh của chính phủ Iraq, thuộc một đơn vị an ninh cấp cao chuyên theo dõi các hoạt động của IS ở Iraq và các vùng đất lân cận, phong trào này hoạt động ngầm và hình thành các nhóm ngầm chịu trách nhiệm tiến hành các cuộc tấn công.

Các chiến binh chủ chốt trốn khỏi Iraq để đến các nước như Afghanistan, Syria và Pakistan. Hầu hết gia nhập chi nhánh Khorasan của IS, hoạt động dọc biên giới Iran với Afghanistan và Pakistan.

Một báo cáo của Liên Hợp Quốc năm ngoái ước tính rằng tại tỉnh Sinai của Ai Cập có thể có từ 800 đến 1.200 chiến binh trung thành với IS.

Tại Libya, nơi nhóm này từng nắm giữ một dải lãnh thổ trên bờ biển Địa Trung Hải, nhóm này hoạt động yếu hơn nhưng vẫn có thể lợi dụng cuộc xung đột đang diễn ra để tăng cường sự hiện diện.

Chân rết ở châu Phi

IS vẫn để lại dấu ấn ở nhiều vùng ở Châu Phi bằng cách liên kết với các nhóm nội dậy địa phương.

Tại Uganda, các chiến binh nổi dậy thuộc Lực lượng Dân chủ Đồng minh (ADF) đã liên kết với IS tổ chức một loạt vụ tấn công trong những tháng gần đây, bao gồm vụ thảm sát tại một trường nội trú, một cuộc đột kích vào một ngôi làng, giết chết ít nhất ba người.

Nhóm này bắt đầu bằng một cuộc nổi dậy ở Uganda, sau đó chuyển hoạt động sang nước láng giềng là CHDC Congo, nơi nhóm này đã tổ chức nhiều cuộc tấn công.

Một số nhóm vũ trang khác đã cam kết trung thành với IS ở Tây Phi và trên khắp sa mạc Sahara. Nhiều chi nhánh đã kiểm soát những khu vực rộng lớn ở vùng nông thôn Mali, Niger và phía bắc Burkina Faso cũng như Bắc Phi.

Vào tháng 1.2023, quân đội Hoa Kỳ đã thực hiện chiến dịch tiêu diệt một thủ lĩnh cấp cao của Nhà nước Hồi giáo ở miền bắc Somalia. Một báo cáo của Liên Hợp Quốc nêu lên mối lo ngại rằng các nhóm như IS có thể lợi dụng sự bất ổn chính trị và bạo lực ở Sudan hiện nay để tăng cường sự hiện diện.

Thế giới vẫn nên cảnh giác

Trung tâm Chống khủng bố Quốc gia Hoa Kỳ, trong một báo cáo công bố vào tháng 8.2023, cho biết mối đe dọa do Nhà nước Hồi giáo và Al Qaeda gây ra "đang ở mức thấp nhất do các phần tử nguy hiểm nhất đã bị trấn áp". Cơ quan này cho biết nhóm đã mất 3 thủ lĩnh và ít nhất 13 đặc vụ cấp cao ở Iraq và Syria kể từ đầu năm 2022. Điều này đã góp phần làm mất đi kiến ​​thức chuyên môn và làm giảm quy mô các cuộc tấn công của IS ở Trung Đông.

Tuy nhiên, cơ quan này tiếp tục cảnh báo rằng một nửa số chi nhánh của IS "hiện đang hoạt động trong các cuộc nổi dậy trên khắp châu Phi" và "có thể sẵn sàng mở rộng hơn nữa". Diễn biến của những vụ tấn công gần đây cho thấy các chính phủ,d đặc biệt là các quốc gia đang bất ổn, không thể mất cảnh giác trước chiến thuật mới của tổ chức nguy hiểm này.

Thế giới 24h

Báo chí Uzbekistan đưa tin đậm nét chuyến thăm chính thức và tham dự Đại hội đồng IPU-150 của Chủ tịch Quốc hội
Theo dòng sự kiện

Báo chí Uzbekistan đưa tin đậm nét chuyến thăm chính thức và tham dự Đại hội đồng IPU-150 của Chủ tịch Quốc hội

Các hãng thông tấn, báo chí của Uzbekistan đã đưa tin đậm nét về chuyến thăm chính thức của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, đặc biệt là cuộc hội đàm giữa hai nhà lập pháp cao nhất, trong đó, nhấn mạnh rằng, Thỏa thuận hợp tác đầu tiên được ký kết giữa Quốc hội Việt Nam và Quốc hội Uzbekistan sẽ là cơ sở vững chắc thúc đẩy quan hệ liên nghị viện nói riêng và giữa hai quốc gia nói chung.

Báo chí Uzbekistan: Tổng thống ủng hộ mối quan hệ đối tác thực chất với Việt Nam
Theo dòng sự kiện

Báo chí Uzbekistan: Tổng thống ủng hộ mối quan hệ đối tác thực chất với Việt Nam

Những ngày qua, các hãng thông tấn, báo chí đã đưa tin đậm nét về chuyến thăm chính thức Uzbekistan và tham dự Đại hội đồng IPU-150 của Chủ tịch Quốc hội Việt Nam Trần Thanh Mẫn. Trong đó, các cơ quan thông tấn báo chí đặc biệt nhấn mạnh phát biểu của Tổng thống Uzbekistan trong cuộc tiếp Chủ tịch Quốc hội, rằng Tashkent ủng hộ thúc đẩy mối quan hệ thực chất với Việt Nam.

Cảnh giác với ô nhiễm môi trường từ các ứng dụng AI
Thế giới 24h

Cảnh giác với ô nhiễm môi trường từ các ứng dụng AI

Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) mang lại nhiều lợi ích nhưng cũng gây ra những hậu quả nghiêm trọng về môi trường, từ việc tiêu thụ năng lượng lớn, phát thải khí nhà kính cho đến rác thải điện tử và ảnh hưởng tới đa dạng sinh học. Để giảm thiểu tác động tiêu cực này, cần có sự kết hợp giữa thiết kế sản phẩm AI bền vững, chính sách quản lý hiệu quả và nâng cao nhận thức cộng đồng.

Trung Quốc đối mặt với khủng hoảng hôn nhân
Quốc tế

Trung Quốc đối mặt với khủng hoảng hôn nhân

Trước tình trạng dân số suy giảm nghiêm trọng, Chính phủ Trung Quốc đã “mạnh tay” triển khai hàng loạt biện pháp khuyến khích sinh con, trong đó nổi bật là chính sách trợ cấp tiền mặt, hỗ trợ chăm sóc trẻ em và ưu đãi cho các bà mẹ mới sinh. Tuy nhiên, số lượng các cuộc hôn nhân mới ở Trung Quốc đã giảm một phần năm, xuống mức thấp nhất từng được ghi nhận vào năm ngoái, đánh dấu một sự thụt lùi đối với những nỗ lực của chính phủ nhằm đảo ngược cuộc khủng hoảng nhân khẩu học đang đe dọa nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Những hành động đầu tiên của các nước trước thuế quan mới của Mỹ
Thế giới 24h

Những hành động đầu tiên của các nước trước thuế quan mới của Mỹ

Ngày 4.4, Trung Quốc đã công bố mức thuế bổ sung 34% đối với hàng hóa của Hoa Kỳ để đáp trả thuế đối ứng mà Tổng thống Donald Trump vừa công bố. Đây là động thái leo thang nghiêm trọng nhất trong cuộc chiến thương mại mới nhất của nước này với Mỹ, làm dấy lên lo ngại về suy thoái kinh tế và nguy cơ sụp đổ của thị trường chứng khoán toàn cầu. Trong khi đó, một số nước tỏ ra thận trọng và muốn tiếp tục đàm phán.

Singapore ban hành luật giám sát chặt chẽ doanh nghiệp vận tải quan trọng
Thế giới 24h

Singapore ban hành luật giám sát chặt chẽ doanh nghiệp vận tải quan trọng

Singapore đã thắt chặt giám sát theo quy định đối với lĩnh vực vận tải của mình bằng cách chỉ định 17 doanh nghiệp là các doanh nghiệp quan trọng phải chịu sự giám sát chặt chẽ hơn của Chính phủ. Luật Các doanh nghiệp vận tải quan trọng, có hiệu lực từ đầu tháng 4, nhằm mục đích bảo vệ các dịch vụ vận tải thiết yếu khỏi các mối đe dọa tiềm ẩn do "các tác nhân độc hại" gây ra.

Mỹ áp thuế đối ứng với tất cả các nước, mức thuế của Việt Nam cao thứ hai
Thế giới 24h

Mỹ áp thuế đối ứng với tất cả các nước, mức thuế của Việt Nam cao thứ hai

Tổng thống Donald Trump hôm 2.4 tuyên bố áp dụng mức thuế cơ bản 10% đối với tất cả hàng nhập khẩu vào Mỹ, trong đó ông sẽ áp mức thuế đối ứng 46% đối với 90% tổng lượng hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam, cao thứ 2 trong số các nước xuất khẩu vào thị trường Mỹ, chỉ sau Campuchia (mức thuế 49% đối với 97% tổng lượng hàng hóa xuất khẩu vào Mỹ).

Những điều thắc mắc về thuế đối ứng của Mỹ
Thế giới 24h

Những điều thắc mắc về thuế đối ứng của Mỹ

Sau nhiều tuần dự đoán, cuối cùng Tổng thống Donald Trump đã chính thức hiện thực hóa lời đe dọa áp thuế quan đối ứng vào ngày 2.4 (giờ Mỹ) với mức thuế cơ bản 10% đối với hàng nhập khẩu từ tất cả các quốc gia và mức thuế cao hơn đối với hàng chục quốc gia có thặng dư thương mại với Mỹ.

Phản ứng của các nước trước thông báo áp thuế đối ứng của Mỹ
Thế giới 24h

Phản ứng của các nước trước thông báo áp thuế đối ứng của Mỹ

Trong thông báo tại Vườn Hồng, Trump cho biết ông sẽ áp dụng mức thuế quan cao đối với hàng chục quốc gia có thặng dư thương mại đáng kể với Hoa Kỳ trong khi áp dụng mức thuế cơ bản 10% đối với hàng nhập khẩu từ tất cả các quốc gia để ứng phó với tình trạng ông gọi là trường hợp khẩn cấp về kinh tế. Một số nước phản ứng gay gắt và đe dọa trả đũa trong khi phần lớn các nước phản ứng thận trọng trước tuyên bố này.

Trung Quốc - Ấn Độ nhảy “vũ điệu Rồng - Voi”
Thế giới 24h

Trung Quốc - Ấn Độ nhảy “vũ điệu Rồng - Voi”

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã kêu gọi Trung Quốc và Ấn Độ tăng cường hợp tác, so sánh mối quan hệ của họ với "vũ điệu giữa Rồng và Voi”. Tuyên bố trên được đưa ra khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trao đổi điện mừng với người đồng cấp Ấn Độ, Tổng thống Drupadi Murmu, nhân dịp hai nước kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao.

Nhật Bản: Luật Khẩn cấp về cung cấp lương thực có hiệu lực
Thế giới 24h

Nhật Bản: Luật Khẩn cấp về cung cấp lương thực có hiệu lực

Luật Các biện pháp khẩn cấp về cung cấp lương thực của Nhật Bản đã chính thức có hiệu lực từ ngày 1.4 nhằm ổn định thị trường lương thực trong nước. Có hiệu lực từ ngày 1.4, Luật yêu cầu nông dân phải nộp kế hoạch chi tiết để tăng sản lượng các loại thực phẩm thiết yếu như gạo nếu nguồn cung trong nước giảm và giá cả tăng vọt. Phản ứng này được đưa ra vào thời điểm giá lương thực, thực phẩm trong nước tăng mạnh do nhiều yếu tố toàn cầu và môi trường.

Israel xóa bỏ mọi mức thuế đối với hàng Mỹ để tránh thuế đối ứng
Thế giới 24h

Israel xóa bỏ mọi mức thuế đối với hàng Mỹ để tránh thuế đối ứng

Ngày 1.4, Bộ trưởng Tài chính Israel Bezalel Smotrich đã ký một chỉ thị bãi bỏ toàn bộ thuế quan còn lại đối với hàng nhập khẩu từ Hoa Kỳ có hiệu lực ngay lập tức. Biện pháp này được công bố một ngày khi chính quyền Tổng thống Donald Trump áp dụng thuế đối ứng đối với các đối tác thương mại trên thế giới.

Vụ sập tòa nhà ở Thái Lan: Sẽ điều tra nhà thầu Trung Quốc và công ty sản xuất vật liệu
Thế giới 24h

Vụ sập tòa nhà ở Thái Lan: Sẽ điều tra nhà thầu Trung Quốc và công ty sản xuất vật liệu

Chính phủ Thái Lan đã ra lệnh điều tra mở rộng đối với nhà thầu xây dựng Trung Quốc chịu trách nhiệm xây dựng tòa nhà Văn phòng Kiểm toán Nhà nước (SAO), tòa nhà duy nhất bị sập ở Bangkok trong vụ động đất hôm 28.3 ảnh hưởng từ Myanmar cũng như nhà máy sản xuất vật liệu cho tòa nhà này sau khi phát hiện thép sử dụng trong xây dựng tòa nhà không đạt chất lượng.

Cơ hội bảo đảm tương lai tài chính của châu Âu
Quốc tế

Cơ hội bảo đảm tương lai tài chính của châu Âu

Ủy ban châu Âu (EC) công bố kế hoạch tham vọng mang tên Liên minh Tiết kiệm và Đầu tư (SIU) - một sáng kiến ​​quan trọng nhằm cải thiện cách hệ thống tài chính EU chuyển hướng tiết kiệm sang đầu tư hiệu quả. Thông qua kế hoạch này, EU kỳ vọng thúc đẩy tăng trưởng, khắc phục tình trạng trì trệ và giảm phụ thuộc vào nguồn tài chính bên ngoài.

Pháp: Lãnh đạo đảng cực hữu phản đối phán quyết cấm bà tranh cử
Thế giới 24h

Pháp: Lãnh đạo đảng cực hữu phản đối phán quyết cấm bà tranh cử

Chủ tịch Đảng Tập hợp dân tộc (RN) cực hữu Marine Le Pen cho rằng phán quyết của tòa cấm bà tranh cử là mang động cơ chính trị. Tuyên bố trên được đưa ra sau khi một tòa án kết tội bà 4 năm tù treo vì tội biển thủ công quỹ và cấm bà tranh cử trong vòng 5 năm. Điều này đồng nghĩa với việc bà sẽ không thể tham gia tranh cử tổng thống vào năm 2027.

Ngân hàng châu Âu ứng phó thế nào trước kế hoạch thuế quan của Mỹ?
Thế giới 24h

Ngân hàng châu Âu ứng phó thế nào trước kế hoạch thuế quan của Mỹ?

Thuế quan của Donald Trump có thể ảnh hưởng đến tăng trưởng của EU và đẩy lạm phát lên cao, đặt ra tình thế tiến thoái lưỡng nan cho Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB). Trong khi thương mại chậm lại và giá cả tăng, một số nhà kinh tế cho rằng việc cắt giảm lãi suất có thể là lựa chọn phù hợp, miễn là kỳ vọng lạm phát vẫn được duy trì.