Con phố thơm nồng hương thuốc
Phố Lãn Ông, kéo dài khoảng 180m, nằm trên khu vực từng là đất thôn Hậu Đông, tổng Hậu Túc của huyện Thọ Xương cũ, hiện thuộc phường Hàng Bồ, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội. Cách Hồ Gươm hơn 200m về phía Bắc, phố này giáp với ngã tư Hàng Ngang - Hàng Đường ở phía Đông và kết nối với Hàng Buồm, trong khi phía Tây giáp ngã tư phố Thuốc Bắc - Hàng Vải và cắt ngang ngã tư phố Chả Cá - Hàng Cân ở đoạn giữa.
Cuối thế kỷ XIX, khi thực dân Pháp chiếm đóng Hà Nội, họ đặt tên cho con phố này là "Rue de Fou-Kien” (tức phố Phúc Kiến), do có nhiều người Hoa kiều từ tỉnh Phúc Kiến đến sinh sống. Vào năm 1946, con phố này đã được đổi tên thành Lãn Ông, theo tên của một danh y lừng danh của Đất Việt.
Khu phố cổ Hà Nội, với kiến trúc độc đáo và bản sắc văn hóa rõ rệt, chủ yếu là khu dân cư với các nghề thủ công truyền thống. Phố Lãn Ông nổi tiếng là nơi tập trung của nghề đông y, buôn bán thuốc nam, thuốc bắc - loại thuốc y học cổ truyền. Phố này chuyên doanh đông nam dược, với các biển hiệu bằng gỗ, bằng đồng cổ kính ghi tên các nhà thuốc đã tồn tại hàng trăm năm.
Những người đầu tiên làm nghề thuốc ở phố Lãn Ông là một số Hoa Kiều, trong đó nổi tiếng nhất phải kể đến dòng họ “Phó” đến từ tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc. Sau đó còn có hàng chục lương y người Việt thành danh trên phố, họ có gốc gác phần lớn là từ những làng nghề làm thuốc có truyền thống như Đa Ngưu, Nghĩa Trai, Ninh Hiệp, Đồng Tâm, hay từ những vùng đất học giỏi như Nhân Chính, Đông Ngạc (Hà Nội), Hành Thiện (Nam Định)...
Nghề thuốc ở con phố này vốn dĩ cha truyền con nối từ bao đời. Ngày nay, phố Lãn Ông vẫn sôi động với gần 50 cơ sở kinh doanh thuốc Nam và các phòng chẩn trị y học cổ truyền, giữ vững nghề truyền thống giữa lòng Hà Thành. Đi qua con phố này, thoang thoảng một hương vị nồng nàn đặc trưng của các loại thảo dược như đương quy, đại hồi, sa nhân...
Bảo tồn di sản gắn với du lịch
Di sản văn hóa Việt Nam bao gồm di sản văn hóa vật thể và di sản văn hóa phi vật thể, là tài sản vô cùng quý giá của cộng đồng các dân tộc Việt Nam trong suốt bề dày lịch sử hàng ngàn năm của dân tộc. Trong đó, y học cổ truyền là tinh hoa dân tộc, phát triển nền đông y Việt Nam vì mục tiêu bảo vệ, chăm sóc sức khỏe của nhân dân là góp phần bảo tồn bản sắc, phát huy và phát triển một bộ phận văn hóa của dân tộc Việt Nam.
Tại tọa đàm “Nghề đông y Hoàn Kiếm gắn với phát triển phố nghề Lãn Ông”, do Hội Đông y quận phối hợp Ban quản lý hồ Hoàn Kiếm và Phố cổ Hà Nội tổ chức sáng 20.4, bà Trần Thị Thúy Lan, Phó trưởng Ban phụ trách Ban quản lý Hồ Hoàn Kiếm và Phố cổ Hà Nội cho biết: Năm 2014 - 2015, UBND quận Hoàn Kiếm đã triển khai dự án trùng tu và chỉnh trang phố Lãn Ông để bảo tồn và phát huy giá trị của phố nghề truyền thống trong khu Phố cổ.
Phố Lãn Ông không chỉ là nơi chuyên doanh thuốc đông nam dược mà còn là điểm giới thiệu y học cổ truyền và các sản phẩm đông nam dược truyền thống. Điều này không chỉ góp phần vào việc chăm sóc sức khỏe của nhân dân mà còn kế thừa và phát huy tinh hoa y học của cha ông. Phố Lãn Ông hiện là điểm đến hấp dẫn cho người dân Thủ đô và du khách trong và ngoài nước, góp phần vào sự phát triển của du lịch và dịch vụ kinh tế tại quận Hoàn Kiếm và thành phố Hà Nội.
Các đại biểu tham dự tọa đàm cũng cho rằng, y học cổ truyền Việt Nam có lịch sử lâu đời, qua thăng trầm, di sản văn hóa đông y vẫn được gìn giữ cho đến ngày nay. Bởi vậy, ngoài gìn giữ và phát huy di sản của dân tộc, chuẩn hóa, nâng cao chất lượng sản phẩm, cần tăng cường quảng bá tuyến phố Lãn Ông và y học cổ truyền; xây dựng sản phẩm phục vụ khách du lịch, có các tour tuyến đến phố Lãn Ông…
Hoàn Kiếm là quận du lịch của Thủ đô, mỗi năm thu hút khoảng 2 triệu lượt khách. Theo TS. Nguyễn Mạnh Thản, Phó Chủ tịch Hội Nam y Việt Nam, Phó Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam, có thể phát triển du lịch chăm sóc sức khỏe, du lịch kết hợp với điều dưỡng, dưỡng sinh. Tuy nhiên, cần nghiên cứu để chuẩn hóa sản phẩm, cũng như hoàn thiện các khâu đón khách du lịch, tạo ấn tượng tốt về điểm đến...
Việc gắn phát triển phố nghề Lãn Ông với hoạt động du lịch góp phần mang lại hình ảnh đẹp cho đông y và hình ảnh Hà Nội. Đây là hoạt động rất có ý nghĩa trong việc gìn giữ và phát triển các nghề truyền thống trong khu phố cổ.
