Phát huy sức trẻ, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc

Luôn giữ vai trò nòng cốt

- Ông đánh giá thế nào về vai trò của thanh niên trong bối cảnh Việt Nam phát triển mạnh mẽ, hội nhập quốc tế sâu rộng hiện nay?

- Việt Nam đang trong thời kỳ “cơ cấu dân số vàng” với tỷ lệ thanh thiếu niên cao nhất trong lịch sử và dự kiến thời kỳ này sẽ kéo dài cho đến năm 2040. Thanh niên Việt Nam là lực lượng xã hội to lớn, một trong những nhân tố quan trọng quyết định tương lai, vận mệnh dân tộc; là lực lượng chủ yếu trên nhiều lĩnh vực, đảm nhiệm nhiều công việc đòi hỏi hy sinh, gian khổ, sức khỏe và sáng tạo. Những năm qua, đại bộ phận thanh niên luôn có ý chí vươn lên trong học tập, lao động; có trách nhiệm với gia đình, bản thân và xã hội; luôn là lực lượng xung kích tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng; có ý thức giữ gìn, phát huy truyền thống yêu nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

- Thế còn vai trò của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, đã khơi dậy, phát huy được sức mạnh, tinh thần xung kích, tình nguyện, sáng tạo của thanh niên hay chưa, thưa ông?

- Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là tổ chức chính trị - xã hội của thanh niên Việt Nam, giữ vai trò nòng cốt trong phong trào thanh niên... Cùng với Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, Hội Sinh viên Việt Nam và các tổ chức khác của thanh niên, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh có vai trò đoàn kết, tập hợp thanh niên, đại diện chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của thanh niên; phát huy vai trò của thanh niên trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc...

Có thể thấy, thời gian qua, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và các tổ chức thanh niên do Đoàn làm nòng cốt ngày càng lớn mạnh. Cả nước hiện có 63 tỉnh, thành đoàn và 4 đoàn trực thuộc, được tổ chức thống nhất từ trung ương đến địa phương. Chất lượng hoạt động của tổ chức Đoàn ngày càng được nâng cao. Đoàn Thanh niên đã phát động nhiều phong trào, tổ chức các hoạt động hỗ trợ cho thanh niên có cơ hội học tập, nghiên cứu khoa học, như chương trình “Tiếp sức mùa thi”, “Tiếp sức đến trường”, “Khi tôi 18”, phong trào “Sáng tạo trẻ”… Quỹ quốc gia về việc làm do Trung ương Đoàn quản lý đang được triển khai thực hiện có hiệu quả tại các tỉnh, thành phố, hoạt động vay vốn giải quyết việc làm không ngừng được đẩy mạnh, chất lượng tín dụng được nâng cao, góp phần mở ra cơ hội lập nghiệp cho thanh niên...

Qua những hoạt động tích cực của tổ chức Đoàn, thanh niên hiểu rõ hơn quyền và nghĩa vụ của mình, từ đó phát huy sức trẻ, tính xung kích, tình nguyện, sáng tạo, tham gia tích cực vào công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước. Đặc biệt, Đoàn là đội dự bị tin cậy của Đảng, nguồn cung cấp cán bộ theo yêu cầu nhiệm vụ chính trị của Đảng.

Củng cố niềm tin, khơi dậy khát vọng

- Tuy vậy, giám sát của Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng từng chỉ ra rằng, hoạt động của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh chưa theo kịp thực tiễn, dẫn đến hạn chế trong thu hút thanh niên tham gia tổ chức Đoàn...?

- Đúng vậy. Qua giám sát của Ủy ban cho thấy, công tác xây dựng Đoàn, phụ trách Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh và chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng chậm đổi mới so với những thay đổi nhanh chóng của thực tiễn đặt ra. Việc phát triển Đoàn, Hội tập hợp thanh niên ở khu vực ngoài nhà nước còn hạn chế. Các giải pháp nâng cao chất lượng đoàn viên thời gian qua chưa được quan tâm đúng mức, hiệu quả chưa cao.

Mặc dù các cấp bộ Đoàn, Hội đã nỗ lực thực hiện nhiều biện pháp để thu hút thanh niên, nhưng nhiều nơi vẫn còn tình trạng khó khăn trong việc tập hợp thanh niên, do thanh niên chủ yếu đi làm xa hoặc tập trung làm kinh tế, ít quan tâm tới các vấn đề xã hội... Điều này đã ảnh hưởng nhiều đến việc triển khai các hoạt động, phong trào thanh niên tại địa phương.

- Luật Thanh niên 2020 dành một chương quy định về tổ chức thanh niên, trong đó có vị trí, vai trò của tổ chức thanh niên, mà chủ đạo là Đoàn TNCS Hồ Chí Minh; quy định trách nhiệm của tổ chức thanh niên đối với thanh niên. Ông kỳ vọng những quy định mới này sẽ tác động tới hoạt động của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh thời gian tới như thế nào?

- Luật Thanh niên 2020 được thông qua tại Kỳ họp thứ Chín, Quốc hội Khóa XIV, có hiệu lực thi hành từ ngày 1.1.2021. Trong chương “Trách nhiệm của tổ chức thanh niên”, ngoài các quy định về các tổ chức thanh niên, trong đó có Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Luật còn có một điều quy định chính sách của Nhà nước đối với tổ chức thanh niên để tạo điều kiện, hỗ trợ cho các tổ chức thanh niên hoạt động. Những quy định trong chương này này cụ thể hóa tinh thần Kết luận số 80/KL-TW ngày 25.12.2013 của Bộ Chính trị về việc đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương lần thứ 7, Khóa X “về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa” để khẳng định vị thế và nâng cao vai trò, trách nhiệm của tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và các tổ chức thanh niên đối với thanh niên.

Chúng tôi mong muốn Đoàn TNCS Hồ Chí Minh sẽ thực hiện tốt vai trò đại diện và chăm lo lợi ích thiết thực, chính đáng và hợp pháp của thanh niên; phát huy vai trò tư vấn, giám sát và phản biện xã hội đối với việc thực hiện Luật Thanh niên và các chính sách, pháp luật liên quan đến thanh niên. Đặc biệt, trong bối cảnh đất nước bước vào kỷ nguyên mới, thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phải củng cố niềm tin của thanh niên vào tổ chức Đoàn, khơi dậy khát vọng lập thân, lập nghiệp, quan tâm chăm lo, bồi dưỡng để có lớp thanh niên Việt Nam có kiến thức, kỹ năng, có sức khỏe, có văn hóa, đóng góp tích cực vào sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước.

- Xin cảm ơn ông!