Vụ tố giác lừa đảo hàng trăm tỷ tại Bà Rịa – Vũng Tàu: Có cần định giá tài sản?

Cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT) Công an tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã có Thông báo kết quả giải quyết nguồn tin tố giác về tội phạm (số 962A/TB-VP CQCSĐT) và Quyết định tạm đình chỉ việc giải quyết nguồn tin về tội phạm (số 389A/QĐ-VP CQCSĐT) vụ bà Nguyễn Thị Như Loan (ngụ TP. Hồ Chí Minh) tố giác nhóm bà Ngô Thị Minh Phượng cùng bà Nguyễn Thị Kim Liên (ngụ phường 9, TP. Vũng Tàu), bà Lê Thị Huyền Trang (ngụ phường 10, TP. Vũng Tàu), ông Phạm Văn Dũng (ngụ phường Thắng Nhất, TP. Vũng Tàu) về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản và trốn thuế.

Theo kết quả giải quyết tố giác về tội phạm của Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu về nội dung thỏa thuận chuyển nhượng 125ha đất phường Kim Dinh và phường Long Hương (TP. Bà Rịa), việc bà Phượng, bà Liên cam kết chuyển nhượng cho bà Loan 125ha đất tại TP. Bà Rịa là không có cơ sở vì thực tế diện tích đất mà bà Phượng và bà Liên có thể chuyển nhượng được chỉ khoảng 16,3ha.

Bà Loan đã chuyển cho bà Phượng, bà Liên hơn 130 tỷ đồng (trong đó 20 tỷ đồng đặt cọc; 5,05 tỷ đồng chuyển công nợ và 115 tỷ đồng chuyển theo yêu cầu của phía bà Liên, bà Phượng) để nhận chuyển nhượng đất, đồng thời đã nhận 4 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) từ bà Phượng, bà Liên nhưng chưa làm thủ tục chuyển nhượng. Đến nay hợp đồng thỏa thuận không thực hiện được.

“Để có cơ sở xác định hành vi lừa đảo chiếm đoạt số tiền trong vụ việc này Cơ quan CSĐT đã tiến hành trưng cầu định giá tài sản là các thửa đất thuộc quyền sử dụng của nhóm bà Phượng nêu trên nhưng đến nay chưa có kết quả”, thông báo kết quả giải quyết nguồn tin về tội phạm của Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu nêu rõ.

Nhìn nhận về vụ việc này, Luật sư Đào Quang Diệu, Đoàn Luật sư TP. Hồ Chí Minh, cho rằng, do nhóm bà Ngô Thị Minh Phượng ký cam kết là đang sở hữu trực tiếp là 110ha đã gây lòng tin cho phía bà Loan; đồng thời yêu cầu bà Loan chuyển tiền thêm 40 tỷ đồng để ra công chứng, nhưng khi nhận tiền xong thì nhóm bà Phượng không thực hiện như cam kết đã ký.

Đồng thời, Cơ quan CSĐT cũng đã xác định bà Loan đã chuyển cho bà Phượng, bà Liên số tiền trên 130 tỷ đồng để nhận chuyển nhượng số đất trên nhưng đến nay bà Loan chỉ mới nhận được 4 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ, khoảng 10ha) từ bà Phượng, bà Liên; trong khi bà Loan đã thanh toán 80% theo hợp đồng nhưng chưa làm thủ tục chuyển nhượng và hợp đồng cũng không tiếp tục thực hiện trong thời hạn 60 ngày (chậm nhất ngày 4.6.2021).

“Trong trường hợp bà Loan hay Cơ quan CSĐT chứng minh được nhóm bà Ngô Thị Minh Phượng sử dụng thủ đoạn gian dối như lời nói, hình ảnh, giấy tờ giả mạo hay bằng chữ viết (thư)… thể hiện bên chuyển nhượng đã có sẵn 110ha đất như thỏa thuận, đủ điều kiện chuyển nhượng khiến bà Loan tin là có thật để giao tài sản cho nhóm bà Ngô Thị Minh Phượng chiếm đoạt, thì nhóm bà Ngô Thị Minh Phượng đã hoàn thành tội phạm và có thể bị khởi tố theo quy định pháp luật”, Luật sư Đào Quang Diệu phân tích.

Luật sư Đào Quang Diệu còn cho rằng, trong trường hợp này, tài sản mà nhóm bà Ngô Thị Minh Phượng chiếm đoạt nếu có là số tiền bà Loan đã giao, không phải là đất. Giá trị tiền bị chiếm đoạt được xem là hậu quả của hành vi phạm tội và phải được tính tại thời điểm tội phạm thực hiện hành vi chiếm đoạt.

"Do vậy, việc cần thẩm định giá trị đất của nhóm bà Phượng, bà Liên mà Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu yêu cầu là không cần thiết. Bởi, giá trị đất sẽ được tính và xác định từ đơn giá 636.600 đồng/m2 tại hợp đồng do 2 bên đã ký tại thời điểm giao dịch; đất trong trường này không phải là tài sản mà tội phạm nhắm tới để chiếm đoạt, cũng không phải đất công sản nên không tính thất thoát tài sản của nhà nước, thì việc định giá là không cần thiết", Luật sư Đào Quang Diệu khẳng định.

Cần xem xét hành vi từ chối cung cấp tài liệu

Đối với nội dung tố cáo của bà Loan về việc Công ty Hoa Anh Đào có hành vi trốn thuế liên quan đến việc bán các sản phẩm (QSDĐ) thuộc dự án Oceanami, theo nội dung văn bản thông báo kết quả giải quyết nguồn tin tội phạm kể trên thì Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu có nhiều văn bản yêu cầu Công ty Hoa Anh Đào cung cấp các tài liệu liên quan (danh sách các QSDĐ đã bán cho khách hàng, hợp đồng mua bán, hóa đơn, chứng từ, phiếu thu, tổng số tiền đã thu từ việc bán các sản phẩm là QSDĐ cho khách hàng) làm cơ sở kết luận. 

Tuy nhiên đến nay đã hơn 4 tháng nhưng Công ty Hoa Anh Đào chưa cung cấp đủ tài liệu. Hiện, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đang tiếp tục làm rõ.

Về vấn đề này, luật sư Đào Quang Diệu nhận định, căn cứ tại Điều 383 BLHS năm 2015 được sửa đổi bổ sung bởi điểm i, khoản 3, Điều 2 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự quy định tội từ chối khai báo, từ chối kết luận giám định, định giá tài sản hoặc tội từ chối cung cấp tài liệu, vậy khi Cơ quan CSĐT nhiều lần có yêu cầu Công ty Hoa Anh Đào hoặc người đại diện pháp luật Công ty cung cấp tài liệu, chứng từ liên quan nhưng cá nhân có trách nhiệm hay Công ty Hoa Anh Đào cố tình không cung cấp như yêu cầu và nếu có căn cứ thì Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bà Rịa -Vũng Tàu có quyền xem xét khởi tố thêm tội từ chối cung cấp tài liệu.

*Báo Đại biểu Nhân dân tiếp tục giám sát, thông tin kết quả thực thi pháp luật trong vụ việc trên đến bạn đọc và cử tri cả nước