Cắt giảm lao động do doanh nghiệp thiếu đơn hàng
Ngày 5.6, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội thông tin về tình hình việc làm cho người lao động và giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong việc tạo việc làm cho người lao động trong giai đoạn hiện nay.
Theo đó, trong bối cảnh kinh tế - xã hội những tháng đầu năm 2023 có chỉ số phát triển kinh tế không được thuận lợi nhưng thị trường lao động vẫn phát triển nhẹ là nhờ sự tăng trưởng ở ngành thương mại – dịch vụ. Tuy nhiên, diễn biến cuối tháng 4 và tháng 5 về sản xuất kinh doanh kéo theo vấn đề lao động, việc làm có khó khăn hơn. Cụ thể, có 8.644 doanh nghiệp gặp khó khăn phải cắt giảm lao động, thuộc ngành dệt may, da giày, chế biến gỗ, sản xuất, lắp ráp linh kiện điện tử,…
Do tình hình sản xuất kinh doanh gặp khó khăn nên đã có 509.903 người lao động trong doanh nghiệp bị ảnh hưởng việc làm, trong đó 279.409 lao động bị thôi việc, mất việc làm. Trong đó, lao động ngành dệt may là 68.782 người, da giày 31.653 người, sản xuất linh kiện và sản phẩm điện tử là 45.075 người.
Số lao động bị thôi việc, mất việc tập trung ở các tỉnh có khu công nghiệp, khu kinh tế lớn như: Bình Dương 71.590 người, Đồng Nai 32.450 người, TP Hồ Chí Minh 44.890 người, Bắc Giang 27.500 người, Bắc Ninh 13.900 người, Hải Dương 16.020 người, Hà Nội 46.860 người. Đã có 195.039 lao động bị giảm giờ làm (chiếm 38,25% lao động bị ảnh hưởng); 17.003 lao động bị ngừng việc, nghỉ việc không lương (chiếm 3,33% lao động bị ảnh hưởng); 8.346 lao động tạm hoãn hợp đồng lao động (chiếm 1,64% lao động bị ảnh hưởng), trong đó nhiều nhất là lao động ngành dệt may 3.826 người. Theo thống kê, số lao động chưa qua đào tạo bị thôi việc, mất việc nhiều nhất với tỷ lệ 68%; chủ yếu là thợ may, thợ lắp ráp làm việc tại các khu công nghiệp, khu chế xuất.
Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung chỉ rõ nguyên nhân của việc cắt giảm lao động hiện nay là do các doanh nghiệp thiếu đơn hàng bởi kinh tế các nước gặp khó khăn, lạm phát cao, chính sách tiền tệ thắt chặt nên sức mua sụt giảm… Điều này làm cho nhiều doanh nghiệp trong nước gặp tình trạng hàng tồn kho không xuất được, không có đơn hàng mới.
Bên cạnh đó, chi phí sản xuất tăng cao khiến nhiều doanh nghiệp Việt không thể cạnh tranh. Một số thị trường lớn của Việt Nam đặt ra yêu cầu mới về tiêu chuẩn hàng hóa và có sự thay đổi quan điểm thị hiếu của người tiêu dùng nên các doanh nghiệp khó khăn trong sắp xếp lại hoạt động sản xuất. Trong khi, sau đại dịch Covid-19 nguồn lực tài chính của các doanh nghiệp không còn đủ để thực hiện.
Nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn
Từ thực tế trên, Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung nêu ra các giải pháp tháo gỡ khó khăn về tạo việc làm cho người lao động hiện nay. Đó là, tiếp tục hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật để phát triển đồng bộ các yếu tố của thị trường lao động, nâng cao hiệu quả hoạt động của các định chế trung gian của thị trường, phát triển hệ thống thông tin thị trường lao động. Cùng với đó, thúc đẩy tạo việc làm bền vững, sử dụng lao động hiệu quả thông qua các chương trình, đề án, chính sách tín dụng hỗ trợ tạo việc làm, tham gia thị trường lao động.
Cùng với đó, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội triển khai các giải pháp đẩy mạnh công tác dự báo nhu cầu sử dụng lao động, nhu cầu đào tạo nghề nghiệp của doanh nghiệp về số lượng, chất lượng, cơ cấu ngành nghề, trình độ của lao động trong các doanh nghiệp.
Đồng thời, thực hiện các giải pháp để thu hút đầu tư, hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi và phát triển sản xuất, kinh doanh. “Các giải pháp cần tập trung vào hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận thị trường, tìm kiếm đơn hàng mới, giảm chi phí sản xuất, kinh doanh thông qua việc giảm lãi suất cho vay, hỗ trợ giảm thuế, giảm các khoản phí, lệ phí phải đóng…. Thực hiện các giải pháp để hỗ trợ tạo việc làm, kết nối cung - cầu lao động và đảm bảo quyền lợi cho người lao động”, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nhấn mạnh.
