Theo BS Nguyễn Trung Việt – TS Nguyễn Tài Dũng, Bệnh viện TWQĐ 108, ù tai chủ quan hay gặp nhất, xảy ra khi không có âm thanh vật lý nào đến tai và chỉ có bệnh nhân mới nghe thấy.
Ù tai khách quan chiếm tỉ lệ nhỏ (1%), loại ù tai này được phát sinh bên trong cơ thể và đến tai thông qua dẫn truyền của các mô và có thể cả bệnh nhân và bác sĩ nghe thấy
Đa số mọi người chỉ bị ù tai tạm thời lúc này hay lúc khác, đặc biệt sau khi tiếp xúc với âm thanh lớn. Khoảng 10% dân số bị ù tai kéo dài và khoảng 1 % bị ù tai nặng đến mức ảnh hưởng đến chất lượng sống của họ. Tỉ lệ ù tai sẽ gia tăng theo tuổi, mặc dù ù tai cũng thường gặp ở trẻ em.
Ù tai có thể một bên, hai bên hoặc sâu trong đầu, đa số cảm thấy tăng lên khi trong không gian yên tĩnh. Cảm giác ù tai có thể biểu hiện dưới nhiều hình thức khác nhau, có thể là tiếng róc rách liên tục hoặc từng cơn, tiếng chuông, tiếng huýt gió, tiếng vo ve.
Các nguyên nhân ù tai:
Ù tai có thể do nguyên nhân chủ quan hoặc khách quan.
- Ù tai chủ quan có thể do tai hoặc do các bệnh lý nội khoa khác. Với các nguyên nhân do tai thì ù tai thường đi cùng với nghe kém, tuy nhiên cũng có thể gặp ở các bệnh nhân có sức nghe bình thường.
Các nguyên nhân do tai có liên quan đến ù tai như: tiếp xúc với tiếng ồn lâu ngày, nghe kém tuổi già, chấn thương tai, thủng màng nhĩ, viêm tai giữa, viêm tai ngoài, bệnh lý Meniere, các thuốc gây độc tai, các khối u tại tai hoặc u não…
Ngoài ra ù tai chủ quan có do liên quan đến các bệnh lý nội khoa khác, bao gồm thiếu vitamin, thiếu kẽm, các bệnh lý như đột quỵ, đái tháo đường, tuyến giáp, tăng lipid máu và các rối loạn hệ thần kinh như bệnh xơ cứng rải rác, chấn thương vùng đầu hoặc viêm màng não. Ù tai cũng có thể là biến chứng của một số loại thuốc điều trị gây độc đến tai như các thuốc nhóm NSAIDs, quinine, aminoglycosides, thuốc lợi tiểu quai, các thuốc điều trị ung thư như Cisplatin.
- Ù tai khách quan, bệnh nhân thường xuyên than phiền ù tai theo nhịp mạch đập. Có nhiều nguyên nhân mạch máu có thể gây ù tai, thường gặp nhất là dị dạng động tĩnh mạch. Các bất thường hệ mạch cảnh như xơ vữa động mạch, túi phình động mạch, u cuộn cảnh cũng gây ù tai theo nhịp mạch đập.
Tăng huyết áp nội sọ lành tính được xem là nguyên nhân lớn gây ù tai ở các phụ nữ trẻ, có thể phát hiện tình trạng này khi soi đáy mắt và thấy phù gai thị. Các nguyên nhân khác của ù tai khách quan không theo nhịp mạch đập bao gồm giật cơ tai giữa.
Điều trị ù tai
Theo các bác sĩ Bệnh viện TWQĐ 108, hiện tại chúng ta chưa có xét nghiệm khách quan nào giúp đánh giá mức độ của ù tai chủ quan, điều quan trọng nhất là hỏi bệnh chi tiết để đánh giá và phân loại ù tai. Ngoài ra chúng ta cần khám lâm sàng và các thực hiện các xét nghiệm cận lâm sàng như:
Soi tai, đo thính lực, nhĩ lượng; Nghe vùng ống tai ngoài trước tai và sau tai, ổ mắt và cổ xem có âm thổi động mạch cảnh; Sờ khớp thái dương- hàm (TMJ) và khám cách nhai và khớp cắn của bệnh nhân; Quan sát vòm khẩu cái để xác định rối loạn rung cơ khẩu cái; Soi đáy mắt phát hiện phù gai thị do tăng huyết áp nội sọ lành tính; OAE, ABR, các xét nghiệm máu, MRI, CT mạch…
Đa số người bệnh thường nghĩ ù tai không thể điều trị được, vì thế chỉ có một phần nhỏ bệnh nhân bị ù tai tìm đến bác sĩ, mặc dù tỉ lệ ù tai khá cao.
Tuy nhiên, hiện tại có khá nhiều các phương pháp giúp kiểm soát ù tai và làm giảm sự khó chịu liên quan đến triệu chứng này. Nên có một đội ngũ gồm nhiều lĩnh vực khác nhau đề điều trị cho bệnh nhân, bao gồm 1 bác sĩ chuyên về thính học, 1 bác sĩ Tai Mũi Họng, 1 nhà tâm lý học, 1 bác sĩ nha khoa điều trị bệnh lý răng, khớp cắn nếu ù tai do bệnh lý khớp thái dương- hàm.
Tùy thuộc vào các nguyên nhân ù tai mà ta có thể sử dụng các phương pháp tâm lý như liệu pháp thay đổi hành vi nhận thức, liệu pháp âm thanh hoặc sử dụng máy trợ thính, các loại máy phát âm thanh dễ chịu đối với người bệnh. Điều trị nội khoa bằng thuốc hoặc phẫu thuật khi cần thiết.
