Bài viết của tác giả Laurance N’Kaoua đăng trên tờ Les Echos đã cho người đọc một hình dung cụ thể về xu hướng trên tại đất nước của tháp Effeil.
Tiếng Anh ở khắp mọi nơi
Cơ quan tuyển dụng lao động Manpower đang quảng cáo tìm ứng cử viên cho vị trí quản lý khách hàng, trong một loạt các yêu cầu có “thông thạo tiếng Anh”, Logica, một công ty tư vấn quản lý doanh nghiệp cần một kỹ thuật viên hỗ trợ, yêu cầu “tiếng Anh thông thạo”, Tổ chức dịch vụ an ninh và y tế SOS quốc tế đang tuyển một chuyên gia hỗ trợ bệnh nhân, yêu cầu “phải biết nói cả tiếng Anh”. Những quảng cáo trên do Cơ quan quản lý tuyển dụng Pháp (APEC) đăng đã chứng minh một sự thật hiển nhiên trong giới kinh doanh, nói tiếng Anh là điều kiện cần phải có.
Lý do rất đơn giản, bất cứ công ty nào muốn thiết lập chỗ đứng trong các thị trường địa phương, cộng tác với các nhà nghiên cứu quốc tế, bán sản phẩm qua biên giới nước Pháp hoặc thuê một quản lý nước ngoài, tiếng Anh là một ngôn ngữ cần phải biết. Tất nhiên, điều này không phải là cái gì đó hoàn toàn mới mẻ, nhưng xu hướng đứng ởã vị trí trung tâm của tiếng Anh trong thế giới việc làm đang đạt tới một cấp độ hoàn toàn mới. Tại SGS, một tổ chức đa quốc gia có trụ sở ở 140 quốc gia, tất cả giao tiếp từ tổng hành dinh Thụy Sỹ của nó đều bằng tiếng Anh. Tại Alcatel-Lucent, một công ty Pháp, “chúng tôi làm việc chỉ bằng tiếng Anh, khi phải viết email, tôi luôn do dự trong việc viết tiếng Pháp vì còn nhiều đồng nghiệp nước ngoài khác cũng có thể cần phải đọc mặc dù chúng tôi đang làm việc ngay tại Paris”, một trong những quản lý của công ty đa quốc gia với hơn 100 quốc tịch cùng làm việc này nói.

Thậm chí, trong các buổi tổng kết quan trọng hàng năm, biên bản cuộc họp cũng như các mục tiêu của nhân viên cũng được “bất tử hóa” bằng ngôn ngữ của Shakespeare.
Những câu truyện trên dành cho các công ty lớn, nhưng bản thân các doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng không phải ngoại lệ. Ông Pierre de Rauglaudre, Phó giám đốc của công ty Acial , một công ty công nghệ thông tin với chỉ 120 lập trình viên nói: “các chuyên gia tư vấn của chúng tôi thường xuyên phải đi công tác nước ngoài ở Ấn Độ, Trung Quốc và một số nước khác, do đó các dự án đều phải được tiến hành bằng tiếng Anh. Điều tương tự cũng diễn ra với 500 cộng tác viên của công ty môi giới bảo hiểm Verlingue, hiện đang mua lại một công ty môi giới ở Anh.
Stéphanie Guilbaud, giám đốc nhân sự của Verlingue, cho biết, “Vì dự án Anglo Saxon này, các cộng tác viên của chúng tôi phải cải thiện trình độ tiếng Anh để có khả năng theo họp, tham gia các cuộc hội nghị video và trao đổi thư điện tử, “Nếu trình độ kỹ thuật của nhân viên là ngang nhau, tiếng Anh sẽ là nhân tố quyết định tại mỗi cấp bậc”.
Và cơn sốt tiếng Anh tại Pháp đang ngày một ảnh hưởng đến nhiều người hơn. Hồi khủng hoảng rò rỉ phóng xạ tại nhà máy Fukushima, các kỹ thuật viên từ công ty năng lượng Pháp Areva đã nhanh chóng liên lạc với phía Nhật Bản. Nhưng, thực tế cho thấy, họ đã không thể kiếm đủ số manager có khả năng nói tiếng Anh với khách hàng.
Vào cuối năm 2010, một cuộc khảo sát do GoFluent thực hiện trên 120 công ty đã được niêm yết trên thị trường chứng khoán Pháp cho thấy một thực tế tiếng Anh ở các công ty cần sửa chữa như ngữ pháp sai be bét, vốn từ vựng hạn chế, ngữ điệu quá mạnh... Chính vì vậy, trong năm 2012, theo công ty tư vấn Place de la Formation, tiếng Anh vẫn giữä vị trí quan trọng trong lựa chọn đào tạo của các nhà tuyển dụng.
Nói tiếng Anh, người Pháp đau đầu
Tuy nhiên, việc trọng dụng quá tiếng Anh không phải lúc nào cũng mang đến những kết quả tích cực. Các nghiệp đoàn của Pháp đang gióng lên những hồi chuông báo động. Hồi tháng 3, nghiệp đoàn CFE-CGC đã phải tổ chức một hội nghị về chủ đề “Tất cả các vấn đề tiếng Anh trong kinh doanh”. Ông Bernard Salengroof, người đứng đầu nghiệp đoàn cho biết: “Một số người lao động cảm thấy việc áp đặt quá mức tiếng Anh khiến họ cảm thấy bị loại trừ”.
Trong năm 2009, gần 50% số nhà quản lý thừa nhận, họ cảm thấy không thoải mái với việc phải sử dụng tiếng nước ngoài tại nơi làm việc. Căng thẳng, thiếu tự tin, thiếu thời gian đào tạo, giảm hoạt động, khó khăn trong việc tập trung là những vấn đề phổ biến. Một đại diện của CFE - CGC cho biết, làm việc bằng ngôn ngữ không phải tiếng mẹ đẻ là nguyên nhân khiến mệt nhọc tại công sở tăng lên”.
Ngoài ra, còn có nỗi sợ bị chế nhạo. Bà Catherine Henaff, cựu giám đốc về nhân sự tại ASA Assistances, một tổ chức y tế phi lợi nhuận, cho biết: “Chúng tôi đã phát hiện ra những hậu quả hết sức nặng nề, chẳng hạn như một số ứng cử viên Pháp không dám nộp đơn thi vào một vài vị trí khi mà các nhà quản lý tập trung quá nhiều về vấn đề khả năng ngôn ngữ của họ”.
Tôn trọng luật
Theo một quan chức của một tập đoàn lớn của Pháp, trong thời đại hiện nay, những phương pháp cũ từng để đo năng lực của người lao động và đánh giá những đòi hỏi cho các vị trí cộng việc dường như không còn chính xác. Có những vị trí không cần phải nói giỏi tiếng Anh, họ có thể hiểu nhau nhờ công nghệ và tiếng Anh không nên trở thành yếu tố quyết định trong việc cân nhắc, đề bạt bởi nó có thể làm lệch hướng trong việc đánh giá năng lực quản lý và năng lực kỹ thuật của người lao động.
Đừng quên tiếng Pháp, luật Toubon, có hiệu lực năm 1994, được thiết kế để quy định việc sử dụng tiếng Pháp tại nước Pháp bằng các điều, khoản rất nghiêm ngặt. Mọi văn bản chính thức trong nước (hợp đồng lao động, các quy định và luật lệ công ty... phải được viết bằng tiếng Pháp), cũng như tất cả những tài liệu cần thiết để người lao động đảm nhiệm công việc mà họ được phân công. Luật là đảm bảo để người Pháp làm việc hiệu quả và bảo vệ tiếng Pháp trước sự tấn công của tiếng Anh.
Quả thực, được nói bằng tiếng mẹ đẻ thực sự giúp người lao động Pháp làm việc tốt nhất. Minh chứng cho điều đó là câu chuyện của một công ty máy tính xảy ra vào mùa hè trước: tức giận vì bị sa thải do không đạt được các mục tiêu mà công ty giao, một cựu quản lý cấp cao tuyên bố ông không thể trông mong việc đạt được những mục tiêu đó bởi chúng được viết bằng tiếng Anh.
Trước đây tiếng Pháp từng được coi là ngôn ngữ của ngoại giao từ những thế kỷ thứ XVI, XVII, XVIII, XIX nhưng nay phải nhường chỗ cho tiếng Anh là ngôn ngữ thương mại. Tiếng Anh được phát triển mạnh từ giữa thế kỷ XIX cho tới nay, nhất là những năm cuối thế kỷ XX, đầu thế kỷ XXI. Ngay tại LHQ hay Liên minh châu Âu (EU), tiếng Pháp tuy được quy định là một trong những ngôn ngữ được dùng chính thức, nhưng tỷ lệ sử dụng ngày càng ít đi, chỉ còn chiếm khoảng 10 - 20% số văn bản bằng tiếng Pháp. Thống kê cho thấy, tiếng Pháp hiện nay là ngôn ngữ được khoảng 80 triệu người sử dụng làm ngôn ngữ thứ nhất và 190 triệu người sử dụng làm ngôn ngữ thứ hai, và khoảng 200 triệu người sử dụng như ngoại ngữ, với số lượng người sử dụng ở 57 quốc gia. |