Thuế quan sẽ tăng từ tháng 3
"Ma túy bất hợp pháp vẫn đang tràn vào đất nước chúng ta từ Mexico và Canada ở mức rất cao và không thể chấp nhận được. Chúng ta không thể để tai họa này tiếp tục gây hại cho Mỹ. Thuế quan đối với (Mexico và Canada) sẽ có hiệu lực vào ngày 4.3 như kế hoạch" - Tổng thống Donald Trump viết.
Viễn cảnh tăng thuế quan đã khiến nền kinh tế toàn cầu rơi vào tình trạng hỗn loạn, với người tiêu dùng bày tỏ lo ngại về lạm phát sẽ xấu đi và ngành ô tô cùng các nhà sản xuất trong nước khác sẽ chịu thiệt hại nếu ông Donald Trump tăng thuế nhập khẩu. Nhưng đôi khi ông Trump cũng gây sức ép và có thể hoãn lại vào phút chót. Trước đó, ông đã đồng ý hoãn thuế quan đối với Canada và Mexico trong 30 ngày, ban đầu được cho là sẽ bắt đầu vào ngày 3.2.
Ông Trump có ý định áp thuế 25% đối với hàng nhập khẩu từ Mexico và Canada, với mức thuế thấp hơn 10% đối với các sản phẩm năng lượng của Canada như dầu và điện. Động thái này, với lý do là nhằm đáp lại tình trạng buôn bán ma túy và nhập cư bất hợp pháp của hai nước này vào Mỹ, đã khiến Mexico và Canada phản ứng bằng cách chứng tỏ những nỗ lực hiện tại của họ để giải quyết những vấn đề này. Canada đã thành lập một đội quân chống ma túy, và Mexico đã cử 10.000 thành viên của Lực lượng Vệ binh Quốc gia đến biên giới với Mỹ.
Phản ứng của các nước
Trong một phản ứng hôm 27.2, Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum cho biết bà hy vọng có thể nói chuyện với người đồng cấp Mỹ sau các cuộc họp cấp Bộ trưởng diễn ra tại Washington vào tuần này. Bộ trưởng Ngoại giao Mexico Juan Ramón de la Fuente đã có lịch gặp Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio.
“Tổng thống Trump có cách giao tiếp của riêng mình", bà Sheinbaum nói. Nhưng bà cho biết chính phủ của bà sẽ giữ "bình tĩnh" và lạc quan về một thỏa thuận tránh thuế quan. “Tôi hy vọng chúng ta có thể đạt được thỏa thuận vào ngày 4.3", bà nói.
Bà cho biết các cơ quan an ninh của Mexico đang thảo luận về việc chia sẻ thông tin tình báo với các đối tác Hoa Kỳ nhằm tăng cường kiểm soát nhập cư và ma túy. Về mặt kinh tế, bà cho biết mục tiêu của Mexico là bảo vệ hiệp định thương mại tự do đã được đàm phán trong chính quyền Trump đầu tiên giữa Mexico và Hoa Kỳ.
Về phần mình, Thủ tướng Canada Justin Trudeau cho biết đất nước ông đã đầu tư hơn 1 tỷ đô la Canada để cải thiện an ninh biên giới, đồng thời cho biết các bộ trưởng và quan chức chính phủ của ông cũng có mặt tại Washington trong tuần này.
“Không có tình trạng khẩn cấp nào về ma túy đối với Hoa Kỳ tại biên giới với Canada và đó chính xác là những gì chúng tôi đang chứng minh vào thời điểm này”, ông Trudeau phát biểu tại Montreal. “Nếu Hoa Kỳ tiếp tục áp thuế, chúng tôi đã chia sẻ chi tiết về kế hoạch của mình. Có 30 tỷ đô la giá trị sản phẩm của Hoa Kỳ sẽ phải chịu thuế. Và 125 tỷ đô la thuế quan sẽ được áp dụng sau ba tuần. Nhưng chúng tôi hy vọng không phải đi đến bước đó”.
Trung Quốc hiện đã chịu mức thuế bổ sung 10% cho các sản phẩm nhập khẩu vào Mỹ. Một quan chức Nhà Trắng đã xác nhận với đài CNBC vào sáng 27.2 rằng mức thuế mới đối với Bắc Kinh có nghĩa là hàng nhập khẩu của Trung Quốc vào Mỹ sẽ chịu thuế 20%.
Hôm 27.2, Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Vương Văn Đào đã viết thư cho đại diện thương mại Hoa Kỳ Jamieson Greer rằng những khác biệt về thương mại nên được giải quyết thông qua đối thoại và đàm phán.
Trong khi đó, trong một cuộc phỏng vấn với News Nation, Kevin Hassett, giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia Nhà Trắng, cho biết những tiến bộ của Mexico và Canada trong cuộc chiến chống ma túy "không ấn tượng như Tổng thống hy vọng". Các nhân viên hải quan Hoa Kỳ đã thu giữ 43 pound (19,5 kg) fentanyl tại biên giới Canada trong năm ngân sách gần đây nhất, so với 21.100 pound (9.570 kg) tại biên giới Mexico.
Ông Hassett nhấn mạnh rằng mức thuế quan có đi có lại sẽ được áp dụng bổ sung cho mức thuế áp dụng đối với Canada và Mexico.
Ông Donald Trump cũng tuyên bố sẽ áp dụng thuế quan có đi có lại đối với tất cả các quốc gia, dự định có hiệu lực từ ngày 2.4 để phù hợp với mức thuế mà các quốc gia khác áp dụng đối với hàng hóa của Mỹ. “Ngày áp dụng thuế quan qua lại vào ngày 2.4 vẫn sẽ có hiệu lực đầy đủ”, Trump cho biết trong bài đăng mới trên mạng xã hội của mình.
Ông Trump cũng lưu ý rằng, các nước châu Âu cũng sẽ phải đối mặt với mức thuế 25% như một phần của mức thuế quan có đi có lại của ông. Ông cũng muốn áp dụng mức thuế riêng đối với ô tô, chip máy tính và thuốc dược phẩm sẽ được đánh thuế ngoài mức thuế quan có đi có lại.
Tổng thống đã tuyên bố rằng ông sẽ xóa bỏ các miễn trừ đối với thuế thép và nhôm năm 2018, bên cạnh việc lên kế hoạch đánh thuế đối với hàng nhập khẩu đồng.
Phản ứng của thị trường
Viễn cảnh về một cuộc xung đột thương mại lớn hơn nếu các quốc gia khác thực hiện các mức thuế trả đũa của riêng họ đang khiến người tiêu dùng Hoa Kỳ lo sợ, có khả năng làm suy yếu lời hứa của ông Donald Trump về việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ hơn.
Mối đe dọa về thuế quan đã làm thị trường chứng khoán hoảng sợ khi chỉ số S&P 500 giảm 1,6% vào 27.2. S&P 500 hiện chỉ cao hơn 1,4% so với thời điểm sau khi ông Trump thắng cử vào tháng 11 năm ngoái, từ bỏ hầu hết các khoản tăng mà tổng thống từng trích dẫn là bằng chứng về sự phục hồi kinh tế.
Theo Jacob Jensen, một nhà phân tích chính sách thương mại tại American Action Forum, mức thuế 25% đối với Mexico và Canada sẽ tương đương với tổng mức tăng thuế đối với công chúng Hoa Kỳ trong khoảng từ 120 tỷ đến 225 tỷ USD hàng năm. Mức thuế bổ sung đối với Trung Quốc có thể khiến người tiêu dùng phải trả tới 25 tỷ USD,
Khả năng giá cả tăng cao và tăng trưởng chậm lại có thể tạo ra phản ứng chính trị đối với Tổng thống Donald Trump, người đã hứa với cử tri trong cuộc bầu cử tổng thống năm ngoái rằng ông có thể nhanh chóng hạ thấp tỷ lệ lạm phát, vốn đã tăng vọt trong nhiệm kỳ của Tổng thống Dân chủ Joe Biden.
Tổ chức The Conference Board đã báo cáo rằng chỉ số niềm tin của người tiêu dùng đã giảm 7 điểm xuống mức 98,3. Đây là mức giảm hàng tháng lớn nhất kể từ tháng 8.2021, khi áp lực lạm phát bắt đầu lan rộng khắp Hoa Kỳ khi nền kinh tế phục hồi sau đại dịch Covid-19. The Conference Board lưu ý rằng kỳ vọng lạm phát trung bình trong 12 tháng đã tăng từ 5,2% lên 6% vào tháng 2.
