Chưa thể về nhà do nhiều vật dụng vẫn “ngậm" bùn đất
Ngay sau sự cố bục cống xả hồ thải nhà máy tuyển quặng đồng Tả Phời (xã Tả Phời, TP. Lào Cai), phóng viên đã có mặt tại thôn Phời 3- nơi sinh sống của nhiều hộ dân vừa phải hứng chịu sự cố. Quan sát cho thấy, nhiều diện tích hoa màu, ruộng vườn, nhà dân đến đã bị bao phủ một lượng lớn bùn thải. Đến nay sau 6 ngày xảy ra sự cố, hàng ngàn m3 bùn thải của Nhà máy tuyển quặng đồng Tả Phời đổ xuống thôn vẫn chưa được thu dọn hết, nhiều khu vực bùn bám đông đặc như bê tông, nồng mùi hôi thối. Đây là lý do khiến nhiều hộ dân chưa thể về nhà.
Trao đổi với phóng viên, chị Phạm Thị Dung cho biết: “sự cố bỗng nhiên ập đến, tất cả đồ dùng, vật dụng như tủ lạnh, gia súc, gia cầm trong nhà đều bị cuốn trôi mất, cái không trôi thì cũng “ngậm bùn” hết… Gia đình tôi không có tiền, sức yếu, đi làm thuê không ai nhận nên đã phải vay tiền anh em, bạn bè, mỗi người một ít để chăn nuôi. Nhưng giờ đây, mấy chục con lợn, gà “đi tong” cả rồi, còn mỗi cái nhà trống!
Thẫn thờ một hồi sau những mất mát do sự cố, chị Dung nhớ và kể lại: hôm đó, khi nghe tiếng “ùm ùm”, tôi chỉ kịp dắt tay 2 đứa cháu chạy, quay lại thì thấy nước đã theo sau, chỉ mang được cái áo phông và cái quần, còn các cháu chẳng mang được gì! Nhà có 1 cái Tivi, 2 cái tủ lạnh và 1 cái máy giặt, sau khi sự cố xảy ra, được mọi người hỗ trợ xúc bùn tới 2 ngày mới lấy ra được. Đồ đạc, quần áo, bát đũa cũng phải vứt do ngấm bùn, sợ sinh bệnh nên không dám dùng lại, đồ điện hỏng hết, giờ đến con dao chặt củi cũng không có. "Gia đình tôi phải dọn dẹp 5 hôm mới xong, nhưng hiện vẫn phải ở nhà văn hoá xã chưa dám về nhà ở vì mùi hôi thối chưa hết. Quần áo thì cũng phải nhờ đến sự ủng hộ, chia sẻ của bà con để dùng tạm"- chị Dung cho biết thêm.
Tương tự, nhà anh Phạm Văn Hạnh ở thôn Phời 3 sau 6 ngày xảy ra sự cố, gia đình anh mỗi người phải di tản một nơi. Bố mẹ anh phải sang nhà anh trai ở tạm, bản thân anh giờ đây vẫn phải "tá túc" tại nhà văn hóa xã chưa dám về nhà vì môi trường xung quanh nhà anh vẫn còn mùi hôi thối và nồng nặc mùi hoá chất, đồ dùng trong nhà thì hư hỏng hết. "Hôm xảy ra sự cố, tôi chỉ cầm được mỗi chiếc điện thoại, chứ không kịp cầm theo gì cả. Có 2 chiếc xe máy thì 1 chiếc để ngoài đường không bị sao, 1 chiếc bị ngập sâu trong bùn đất", anh Phạm Văn Hạnh nói.
Không chỉ riêng gia đình chị Dung, anh Hạnh, còn nhiều hộ gia đình người dân tộc Giáy, bản Phời 3 cũng đang trong tình cảnh tương tự. Đến nay, công tác khắc phục sự cố đã và đang được lực lượng chức năng và nhân dân địa phương tiến hành khẩn trương, một số hộ gia đình bùn, hoá chất tuy đã được rửa sạch sẽ nhưng chưa dám về nhà với nỗi lo ngại về nguồn nước không bảo đảm, mùi hôi thối, hóa chất còn nồng nặc... Theo đó, trao đổi với phóng viên Báo Đại biểu Nhân dân, hầu hết các hộ dân đều bày tỏ nguyện vọng: Mong Công ty đồng Tả Phời có biện pháp giải quyết thoả đáng, cũng như cho các hộ được di dời đến nơi ở mới an toàn.
Xây dựng phương án di dời các hộ dân
Trao đổi với phóng viên Báo Đại biểu Nhân dân, Chủ tịch UBND xã Tả Phời Trần Văn Hưng cho biết, sự cố bục cống xả tràn hồ chứa bùn đuôi quặng của nhà máy tuyển quặng đồng Tả Phời đã gây ra thiệt hại nặng nề, làm đảo lộn cuộc sống của hơn 40 hộ dân sinh sống tại xã Tả Phời, vùi lấp khoảng 49hadiện tích lúa, hoa màu, nuôi trồng thủy sản của người dân.
Sau khi xảy ra sự cố, lãnh đạo UBND tỉnh Lào Cai đã chỉ đạo các cơ quan chức năng vào cuộc. Đoàn công tác của Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường) đã đến hiện trường lấy mẫu bùn thải mang đi kiểm tra. Cùng đó, hàng trăm chiến sĩ công an, công nhân nhà máy tuyển quặng đồng, cán bộ UBND xã Tả Phời đã được huy động để dọn bùn thải, giúp người dân ổn định lại cuộc sống.
Ông Hưng cũng cho biết: Mấy năm trước do nước mặt ở hồ thoát xuống cống qua khu dân cư bị tắc, dâng lên thôi. Còn lần này là sự cố vỡ cống xả tràn, một lượng bùn thải tương đối chảy ra ngoài khiến nhiều hộ dân bị ảnh hưởng, thiệt hại nặng nề.
Ngay sau sự cố, tỉnh đã yêu cầu tạm dừng hoạt động Nhà máy tuyển đồng Tả Phời, để tập trung khắc phục sự cố, bảo đảm an toàn môi trường và ổn định đời sống dân cư. Đến nay, lực lượng chức năng, cán bộ UBND xã, Công ty vẫn đang khẩn trương tiến hành công tác dọn dẹp để trong thời gian ngắn nhất người dân có thể ổn định cuộc sống.
"Cũng trong những ngày qua, UBND xã và Công ty đã bảo đảm cung cấp thực phẩm, nước uống, nước sinh hoạt đầy đủ cho người dân. Về lâu dài,lãnh đạo UBND tỉnh Lào Cai đã giao các sở, ngành tham mưu, đề xuất lên phương án di dời khoảng 8 hộ ở chân đập, có nguy cơ mất an toàn cao" - Chủ tịch UBND xã Tả Phời Trần Văn Hưng cho biết.
