Cơ sở lưu trú tích cực giảm nhựa
Khách sạn The Secret Côn Đảo đi vào hoạt động từ cuối năm 2020. Đại diện khách sạn cho biết, ngay từ đầu, khách sạn đã triển khai các hoạt động nhằm giảm thiểu rác thải nhựa và bảo vệ môi trường, thông qua việc sử dụng vật liệu thân thiện với môi trường cho kem đánh răng, xà phòng, bàn chải đánh răng; hạn chế tối đa túi nilon từ nhà cung cấp; sử dụng túi giấy để phục vụ khách hàng; nước sử dụng hệ thống RO đạt tiêu chuẩn, được đóng chai tiệt trùng thay hoàn toàn cho nước đóng chai chai nhựa dùng một lần…
Tương tự, khách sạn Hoàng Gia Côn Đảo trang bị máy nước nóng lạnh tại các tầng cho du khách sử dụng thay chai nước suối trong mỗi phòng. Còn tại khách sạn Nicobar Côn Đảo, The Mystery Con Dao hotel… thay thế các chai nước suối bằng cốc, chai thủy tinh và vỏ bọc chai thân thiện môi trường…
Sự tích cực vào cuộc của các cơ sở lưu trú du lịch tại Côn Đảo nhằm hưởng ứng phong trào giảm thiểu rác thải nhựa, phấn đấu không sử dụng đồ nhựa dùng một lần. Điều này càng có ý nghĩa trong bối cảnh rác thải nhựa là thách thức lớn với huyện đảo.
Kết quả khảo sát của Viện nghiên cứu Biển và Hải đảo cho thấy, năm 2020, tổng khối lượng chất thải rắn sinh hoạt phát sinh tại Côn Đảo khoảng gần 4.000 tấn, trong đó có 634 tấn rác thải nhựa, chiếm 15,86%. Trung bình mỗi người dân Côn Đảo phát thải gần 65kg rác thải nhựa mỗi năm.
Còn theo kết quả Chương trình giám sát và đánh giá rác thải nhựa trên bãi biển và rạn san hô do Liên minh Bảo tồn thiên nhiên quốc tế (IUCN) phối hợp Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn thiên nhiên (WWF-Việt Nam), GreenHub và 11 khu bảo tồn biển/vườn quốc gia có biển trên toàn quốc triển khai từ 2019 - 2023 cho thấy, các bãi biển tại Côn Đảo có khối lượng rác thải nhựa cao nhất trong 11 khu vực. Lượng rác thải nhựa trung bình năm trên mỗi mét chiều dài bãi biển ở Côn Đảo là 1,3kg.
Nhận thức rõ thách thức đó cũng như yêu cầu về phát triển xanh, bền vững, từ tháng 3.2022, Côn Đảo trở thành địa phương thứ 9 tại Việt Nam tham gia vào mạng lưới “Đô thị giảm nhựa” - một sáng kiến toàn cầu của Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên (WWF) nhằm kêu gọi các thành phố, khu vực ven biển và các điểm đến du lịch cam kết thực hiện mục tiêu giảm thiểu ô nhiễm rác thải nhựa tại địa phương, cùng hướng đến một tầm nhìn chung “Không còn rác nhựa trong thiên nhiên”.
UBND huyện Côn Đảo đã ban hành Kế hoạch hành động về quản lý rác thải nhựa trên địa bàn huyện đến năm 2025, tầm nhìn 2030, mục tiêu cắt giảm 30% lượng rác thải nhựa thất thoát ra môi trường vào năm 2025, đến năm 2030 trở thành điểm đến không rác thải nhựa đầu tiên của tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu.
Hưởng ứng chiến dịch này, tính đến tháng 5.2024, có 90% trong tổng số 142 cơ sở lưu trú trên địa bàn huyện đã áp dụng các giải pháp giảm nhựa. Trong số này, 42 cơ sở kinh doanh dịch vụ lưu trú áp dụng 50% giảm sử dụng nhựa một lần trong hoạt động kinh doanh du lịch như thay thế các chai nước nhựa bằng chai thủy tinh; sử dụng ống hút, hộp, túi đựng bằng giấy; dầu gội đầu, sữa tắm đựng trong chai lớn thủy tinh dùng lâu dài, hoặc cho du khách mượn sử dụng túi vải trong thời gian lưu trú nhằm hạn chế bao nilon…
Ứng dụng sổ tay hướng dẫn giảm nhựa để phát triển du lịch xanh
Không chỉ các cơ sở lưu trú, chính quyền cùng nhân dân huyện Côn Đảo đã và đang rất nỗ lực cho mục tiêu giảm nhựa.
Cụ thể, huyện đã xây dựng quy định hạn chế sản phẩm nhựa dùng một lần và túi nilon khó phân hủy sinh học tại các điểm tham quan, di tích trên địa bàn. Định kỳ, UBND huyện Côn Đảo và Ban quản lý Vườn quốc gia Côn Đảo đều tổ chức các hoạt động thu gom rác thải trên các bãi biển và rạn san hô; tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho ngư dân về tác hại của ô nhiễm nhựa và khuyến khích họ không vứt rác ra biển; quản lý rác thải từ tàu cá bằng cách lắp đặt điểm tập kết rác thải tại cảng Bến Đầm, xây dựng quy chế về phân loại rác thải tại nguồn cho tàu thuyền, khuyến khích ngư dân mang rác về bờ và bỏ rác đúng nơi quy định.
UBND huyện cũng phối hợp với WWF - Việt Nam tổ chức các chương trình đào tạo, tập huấn về phân loại rác tại nguồn cho người dân trên địa bàn huyện, tạo bước đệm để tổ chức triển khai thí điểm hoạt động phân loại rác tại nguồn trên địa bàn.
Ngoài ra, huyện cũng thực hiện gom tái chế và giảm thiểu rác thải nhựa dùng một lần trong trường học; tổ chức các buổi tập huấn, các cuộc thi để trang bị kiến thức và kỹ năng cho giáo viên, học sinh…
Nhờ áp dụng khung tiếp cận của chương trình “Đô thị giảm nhựa”, cùng với sự hỗ trợ tư vấn kỹ thuật và tài chính của WWF - Việt Nam, Côn Đảo đã thực hiện thành công Kế hoạch hành động về quản lý rác thải nhựa giai đoạn 2022 – 2023, kết quả đã giảm được 52,8% lượng rác thải nhựa thất thoát ra môi trường, trở thành “Điểm đến giảm nhựa” đầu tiên của tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu nói riêng và cả nước nói chung.
Dù vậy, để đạt được mục tiêu 100% khách sạn, khu nghỉ dưỡng không sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần vào cuối năm 2025, Côn Đảo còn nhiều việc phải làm.
Tại hội thảo chia sẻ Sổ tay hướng dẫn giảm nhựa và quản lý rác thải tại nguồn, hướng đến kinh tế tuần hoàn dành cho các cơ sở kinh doanh dịch vụ du lịch tại huyện Côn Đảo (Sổ tay) diễn ra mới đây, bà Nguyễn Thị Mỹ Quỳnh, Quản lý dự án Hợp phần thủy sản và Khu bảo tồn biển WWF - Việt Nam cho biết, với bước đầu xây dựng và thí điểm thực hiện Sổ tay, xu hướng du lịch xanh, du lịch sinh thái bền vững ngày càng phát triển và phổ biến.
Muốn đạt được mô hình kinh tế tuần hoàn, ngành du lịch Côn Đảo cần sự đồng lòng từ cơ quan quản lý, doanh nghiệp và cộng đồng địa phương để xây dựng du lịch xanh, qua đó tạo thương hiệu riêng cho Côn Đảo, bà Quỳnh lưu ý.
Phó Chủ tịch UBND huyện Côn Đảo Nguyễn Thụy Nga cho biết, lượng chất thải từ các cơ sở kinh doanh dịch vụ du lịch (nhà hàng và khách sạn) chiếm 41,5% tổng lượng rác nhựa phát sinh trên đảo. Nhằm phát triển bền vững, việc quản lý và xử lý rác thải, đặc biệt là rác thải nhựa trong hoạt động du lịch là vấn đề quan trọng, cấp bách; điều này phụ thuộc rất nhiều vào sự quyết tâm của các cơ sở kinh doanh du lịch trong việc thực hành giảm nhựa và quản lý rác tại nguồn.
Bà Nga đề nghị các doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh du lịch tích cực ứng dụng Sổ tay, áp dụng các giải pháp cụ thể, thay thế sản phẩm nhựa dùng một lần bằng các sản phẩm thân thiện với môi trường, sản phẩm tái sử dụng được nhiều lần, qua đó góp phần phát triển du lịch xanh, bền vững.
