Từ đầu năm 2023 đến nay, tình hình kinh tế thế giới chưa ra khỏi giai đoạn khó khăn, có tính bất định cao, diễn biến phức tạp, nhanh chóng cùng nhiều yếu tố mới, bất ngờ, xuất hiện cả rủi ro trong ngắn hạn và dài hạn.
Ở trong nước, tình hình an ninh, chính trị, kinh tế, xã hội ổn định, đạt được nhiều kết quả quan trọng, toàn diện, được dư luận quốc tế và nhân dân ghi nhận; tuy nhiên, nhiều yếu tố bất lợi bên ngoài như khủng hoảng năng lượng, thiếu hụt nguyên liệu, cộng hưởng tác động từ cuộc xung đột Nga - Ukraina, Hamas - Israel đã kích hoạt lạm phát, sự bùng nổ giá cả các loại hàng hoá trên thị trường toàn cầu, ảnh hưởng trực tiếp đến Việt Nam.
Trong bối cảnh đó, cùng với nhu cầu tiêu dùng của người dân tăng cao vào các tháng cuối năm và dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024, dự báo tình hình buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hoá, gian lận thương mại và hàng giả đối với các mặt hàng cấm (như ma túy, pháo nổ, vật liệu nổ,...) và hàng hóa thiết yếu phục vụ sản xuất kinh doanh, tiêu dùng (như xăng dầu, khí hoá lỏng, khoáng sản, phân bón, đường cát, lương thực, thực phẩm, dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, hàng điện tử,...) có chiều hướng gia tăng, diễn biến phức tạp với nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi, hiện đại hơn trên tất cả các tuyến, lĩnh vực, nhất là tuyến biên giới đất liền, vùng biển, cảng hàng không quốc tế và địa bàn nội địa trọng điểm trong cả nước.
Để chủ động kiểm soát tình hình, kịp thời phát hiện, đấu tranh, ngăn chặn hiệu quả các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (Ban Chỉ đạo 389 quốc gia) ban hành Kế hoạch cao điểm chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024.
Kế hoạch với mục tiêu tăng cường công tác chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn Ban Chỉ đạo 389 các bộ, ngành, địa phương chủ động, kịp thời kiểm soát tình hình buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; thường xuyên trao đổi, chia sẻ thông tin, phối hợp kiểm tra, kiểm soát, phát hiện, đấu tranh, bắt giữ, xử lý các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả nhằm ngăn chặn, đẩy lùi các hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, cửa khẩu, vùng biển; hoạt động gian lận thương mại, trốn thuế; hành vi mua bán, vận chuyển hàng cấm, hàng nhập lậu, hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ...
Ban Chỉ đạo 389 các bộ, ngành, địa phương thực hiện nghiêm túc các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo 389 quốc gia về công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; chủ động chỉ đạo tổ chức lực lượng, phương tiện, có giải pháp phù hợp thực hiện hiệu quả nhiệm vụ chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trong lĩnh vực, địa bàn quản lý, phụ trách.
Trưởng Ban Chỉ đạo 389 quốc gia Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang cũng đã giao nhiệm vụ cụ thể cho Ban Chỉ đạo 389 các bộ, ngành, địa phương: Xây dựng kế hoạch tuần tra, kiểm soát tại các tuyến trọng điểm; Kiểm soát chặt chẽ hàng hóa xuất nhập khẩu; Kiểm soát chặt chẽ sàn giao dịch thương mại điện tử, các trang mạng xã hội mua, bán trực tuyến; Chuẩn bị nguồn cung, dự trữ hàng hoá thiết yếu phục vụ Tết Nguyên đán; Xử lý nghiêm các hành vi đầu cơ găm hàng; Khắc phục sơ hở, thiếu sót trong công tác chống buôn lậu…
Đồng thời, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang yêu cầu Ban Chỉ đạo 389 Bộ Tài chính chỉ đạo lực lượng hải quan triển khai một số nhiệm vụ.
Thứ nhất, tăng cường công tác thu thập thông tin, nắm chắc tình hình, tuần tra, kiểm soát tại khu vực cửa khẩu đường bộ, khu kinh tế cửa khẩu, khu vực tập kết hàng hóa gần biên giới, khu vực cảng sông, cảng biển quốc tế, cảng hàng không quốc tế, bưu điện, chuyển phát nhanh quốc tế, đường sắt liên vận quốc tế... thuộc địa bàn hoạt động hải quan.
Thứ hai, kiểm soát chặt chẽ hàng hóa xuất nhập khẩu, hành lý của hành khách và phương tiện xuất nhập cảnh.
Thứ ba, xây dựng, triển khai các phương án tăng cường lực lượng, phương tiện, biện pháp nghiệp vụ nhằm đấu tranh, ngăn chặn kịp thời hành vi buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới; trong đó tập trung vào các mặt hàng cấm (ma túy, vũ khí, pháo nổ, vật liệu nổ, thuốc lá điếu nhập lậu, động vật hoang dã...) và hàng hóa ảnh hưởng đến an ninh trật tự, an toàn xã hội, giả nhãn hiệu, gian lận nguồn gốc, xuất xứ, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ... (xăng dầu, khoáng sản, kim khí quý, ngoại tệ, hàng điện tử, điện thoại, hàng may mặc và thời trang cao cấp, rượu ngoại, thuốc lá điếu, thuốc lá thế hệ mới, đường cát, bánh kẹo, thực phẩm, dược phẩm, dược liệu, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, gia súc, gia cầm...).
Thứ tư, phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng tăng cường tuần tra, kiểm soát, triển khai thực hiện hiệu quả các chuyên đề, kế hoạch chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên các tuyến, địa bàn trọng điểm…