Với tư cách là người phát ngôn của Quốc hội, tôi trân trọng cảm ơn các cơ quan thông tấn, báo chí, trong đó có Truyền hình Quốc hội, Báo Đại biểu Nhân dân, đã khắc phục những khó khăn do phải thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch Covid - 19 rất nghiêm ngặt nhưng đã tác nghiệp nhanh chóng, chính xác, truyền tải kịp thời diễn biến của Kỳ họp đến với đồng bào cử tri và Nhân dân cả nước. Có thể nói, cử tri và Nhân dân rất quan tâm, theo dõi, mong chờ các quyết sách của Quốc hội. Các phóng viên đã làm việc tận tụy, xuyên đêm cùng với Quốc hội. Tôi mong rằng, các cơ quan thông tấn báo chí tiếp tục đồng hành chặt chẽ với Quốc hội thông tin kịp thời các hoạt động của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, tạo sự đồng thuận và đoàn kết, đồng lòng để thực hiện thành công các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng an ninh, xây dựng hệ thống chính trị cũng như nhiệm vụ phòng, chống dịch hiện nay.
Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường
Thực hiện trọn vẹn phương châm “3 nhất”
- Ông đánh giá như thế nào về Kỳ họp đầu tiên của Quốc hội Khóa XV?
- Kỳ họp thứ Nhất, Quốc hội Khóa XV diễn ra trong bối cảnh rất đặc biệt khi đợt bùng phát lần thứ 4 của đại dịch Covid - 19 đã lây lan ra hầu hết các tỉnh, thành phố trong cả nước. Trong bối cảnh đó, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Ủy ban Thường vụ Quốc hội Khóa XIV đã quán triệt đến tất cả các cơ quan phương châm chuẩn bị và tổ chức Kỳ họp thứ Nhất, Quốc hội Khóa XV phải: “nhanh nhất, ngắn nhất và chất lượng nhất”.
Với tinh thần tích cực, khẩn trương, tâm huyết, phát huy tối đa trách nhiệm, trí tuệ của các cơ quan của Quốc hội và các cơ quan Chính phủ, cơ quan tham mưu, giúp việc cho Quốc hội, Quốc hội đã làm việc cả ngày nghỉ, làm việc ngoài giờ hành chính; các cơ quan của Quốc hội làm việc xuyên đêm. Công tác điều hành của Đoàn Chủ tịch chủ động, linh hoạt, sáng tạo, duy trì không khí nghị trường sôi nổi trong tất cả các ngày làm việc. Các đại biểu Quốc hội đã phát huy tinh thần trách nhiệm, trí tuệ, thảo luận, tranh luận dân chủ, thẳng thắn, đóng góp nhiều ý kiến sâu sắc, có chất lượng, góp phần tạo nên thành công của Kỳ họp. Vì thế, sau 9 ngày làm việc hiệu quả, rút ngắn 8 ngày so với dự kiến ban đầu, Quốc hội đã thông qua 29 nghị quyết, trong đó có 17 nghị quyết về nhân sự, 1 nghị quyết về cơ cấu Chính phủ, 11 nghị quyết chuyên đề và nghị quyết chung của kỳ họp. Đánh giá ngắn gọn thì Kỳ họp thứ Nhất, Quốc hội Khóa XV đã thành công rất tốt đẹp, thực hiện đúng, trọn vẹn phương châm “3 nhất” - nhanh nhất, ngắn nhất và chất lượng nhất - mà lãnh đạo Quốc hội đề ra.
Nhân dịp này, tôi trân trọng gửi lời cảm ơn cử tri và Nhân dân cả nước đã theo dõi, đồng hành với Quốc hội trong suốt thời gian vừa qua. Nhiều cử tri đã gửi những thông tin rất kịp thời để trên cơ sở đó, đại biểu Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội phản ánh, tiếp thu thể hiện ngay trong các báo cáo giải trình, dự thảo nghị quyết trình Quốc hội thông qua. Quốc hội luôn trân trọng và cảm ơn những đề xuất kịp thời như vậy.
- Cụ thể, những kết quả nổi bật của Kỳ họp như thế nào, thưa ông?
- Kết quả nổi bật của Kỳ họp thể hiện ở các phương diện sau:
Thứ nhất, Quốc hội đã xem xét thảo luận, quyết định các giải pháp vĩ mô trong phòng, chống đại dịch Covid - 19, nhất là tháo gỡ về thể chế, pháp lý để Chính phủ, cấp ủy chính quyền địa phương có căn cứ pháp lý, nguồn lực, chỉ đạo phòng chống dịch hiệu quả nhằm đẩy lùi đại dịch.
Thứ hai, Quốc hội đã bầu và phê chuẩn nhân sự 50 chức danh lãnh đạo cấp cao, lãnh đạo chủ chốt của các cơ quan nhà nước nhiệm kỳ 2021 - 2026 để lãnh đạo, chỉ đạo bộ máy nhà nước và cả hệ thống chính trị tiếp tục nỗ lực, phấn đấu đưa đất nước vượt qua giai đoạn khó khăn hiện nay, tạo nền tảng để có thể bứt phá trong giai đoạn tới.
Thứ ba, Quốc hội đã xem xét cho ý kiến về kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước 6 tháng đầu năm 2021 và các nhiệm vụ trọng tâm 6 tháng cuối năm 2021; phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước năm 2019. Đồng thời, xem xét quyết định các kế hoạch 5 năm giai đoạn 2021 - 2025 về: Phát triển kinh tế xã hội, tài chính quốc gia, đầu tư công trung hạn nhằm thể chế hóa Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và tạo khuôn khổ pháp lý quan trọng để Chính phủ điều hành phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng an ninh và đối ngoại của đất nước 5 năm tới.
Thứ tư, Quốc hội đã xem xét thông qua 2 chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025; nghe ý kiến, kiến nghị của cử tri cả nước gửi tới Quốc hội Khóa XV, Kỳ họp thứ Nhất; xem xét báo cáo của Chính phủ về thực hành tiết kiệm chống lãng phí năm 2020…
Thứ năm, Quốc hội quyết định chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2022 và điều chỉnh chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2021; quyết định chương trình giám sát của Quốc hội năm 2022 và thành lập 2 đoàn giám sát chuyên đề của Quốc hội.
Đặc biệt, trong bối cảnh dịch bệnh Covid - 19 diễn biến phức tạp nhưng chúng ta đã bảo đảm an toàn phòng, chống dịch, không có đại biểu Quốc hội, cán bộ phục vụ hay phóng viên nào tham gia đưa tin về Kỳ họp bị nhiễm Covid - 19. Đây là thành công hết sức lớn. Văn phòng Quốc hội đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Y tế trong việc triển khai các biện pháp phòng, chống dịch. Trong thời gian trước và trong Kỳ họp, đã tiến hành xét nghiệm Covid - 19 cho đại biểu Quốc hội, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động tham gia phục vụ kỳ họp và phóng viên các cơ quan thông tấn báo chí đưa tin về kỳ họp tổng cộng 6 lần, trước kỳ họp 3 lần, trong kỳ họp 2 lần, riêng các địa bàn có dịch Covid -19 thực hiện giãn cách thì xét nghiệm thêm 2 lần nữa và ngày cuối cùng, bế mạc kỳ họp lại xét nghiệm thêm một lần nữa. Tất cả các đợt xét nghiệm đều cho kết quả âm tính. Đây là kết quả từ sự cố gắng của tất cả các đại biểu Quốc hội, cán bộ, phóng viên, nhân viên phục vụ Kỳ họp.
Về phương án tiếp xúc cử tri sau Kỳ họp thứ Nhất, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã thống nhất có văn bản chỉ đạo rất cụ thể. Tinh thần chung là tùy theo tình hình dịch bệnh ở từng địa phương để có hình thức tiếp xúc phù hợp, kể cả các hình thức trực tuyến hoặc thông báo trên các phương tiện thông tin đại chúng về kết quả kỳ họp. Cách làm này vừa bảo đảm quy định của pháp luật về việc báo cáo với cử tri về kết quả kỳ họp nhưng vẫn bảo đảm công tác phòng, chống dịch. Quốc hội khuyến khích việc tiếp xúc cử tri thông qua hình thức trực tuyến và báo cáo kết quả kỳ họp thông qua các phương tiện thông tin đại chúng. Các kiến nghị của cử tri nếu có gửi đến Quốc hội thì tiếp tục bằng các kênh thông tin, gửi thư đến đại biểu Quốc hội, đến các Đoàn Đại biểu Quốc hội, trên cơ sở đó các Đoàn tiếp thu và phản ánh về Quốc hội.
Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường
Quyết liệt hành động để phúc đáp yêu cầu của cuộc sống
- Cử tri bày tỏ đồng thuận rất cao với quyết đáp đặc biệt của Quốc hội tại Kỳ họp này khi trao thêm quyền hạn, tạo thêm dư địa cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ chủ động hơn nữa trong công tác phòng, chống dịch Covid - 19. Cá nhân ông đánh giá như thế nào về quyết định này?
- Đây là sáng kiến của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ để đồng hành với Chính phủ chống dịch; tháo gỡ các vướng mắc về pháp luật và tăng cường nguồn lực cho công tác phòng chống dịch. Trong quá trình chuẩn bị và tiến hành Kỳ họp thứ Nhất, mặc dù Chính phủ chưa trình nhưng với tinh thần đổi mới và Quốc hội hành động, đồng hành với Chính phủ, nên Chủ tịch Quốc hội đã yêu cầu Chính phủ báo cáo về vấn đề này. Trên cơ sở đó, các cơ quan của Quốc hội và Chính phủ đã phối hợp chặt chẽ để có hồ sơ chính thức trình Quốc hội xem xét, thảo luận, quyết nghị tại Nghị quyết chung của Kỳ họp.
Với 100% đại biểu có mặt tán thành, Quốc hội đã quyết định trao thêm quyền cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội, cho Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ, kể cả những thẩm quyền, những yêu cầu về mặt pháp lý liên quan đến việc áp dụng các biện pháp đặc biệt như hạn chế người dân đi khỏi nơi cư trú hay những biện pháp khác trong tình trạng khẩn cấp để phòng, chống dịch. Đồng thời, bổ sung nguồn lực về tài chính để Chính phủ và các địa phương thực hiện nhiệm vụ chống dịch, quyết định việc chuyển nguồn để mua vaccine, đẩy mạnh việc sản xuất vaccine trong nước… Cùng với đó là các chính sách miễn, giảm thuế, hỗ trợ người dân và doanh nghiệp vượt qua giai đoạn khó khăn hiện nay, các chính sách chăm lo cho người yếu thế để không ai bị bỏ lại phía sau. Quốc hội cũng kêu gọi đồng bào, cử tri cả nước chung sức, đồng lòng, quyết tâm đẩy lùi đại dịch Covid - 19, bảo vệ an toàn sức khỏe Nhân dân và thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội.
Tôi cho rằng, đây là quyết định hết sức đúng đắn của Quốc hội, đáp ứng kịp thời đòi hỏi của thực tế, thể hiện tinh thần trách nhiệm rất cao của Quốc hội trước Nhân dân, sự đồng hành với Chính phủ, với hệ thống chính trị và người dân cả nước trong cuộc chiến cam go nhằm đẩy lùi “kẻ thù vô hình”. Trên cơ sở Nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ luôn đồng hành với Chính phủ, trao đổi thường xuyên để Chính phủ có đủ căn cứ pháp lý trong việc chỉ đạo, điều hành công tác phòng, chống dịch hiệu quả hơn trong thời gian tới.
- Quyết đáp về phòng, chống dịch Covid - 19 cũng được nhiều cử tri đánh giá là minh chứng sinh động cho thấy tinh thần đổi mới, sự linh hoạt trong điều hành chương trình Kỳ họp và sự quyết liệt trong hành động của Quốc hội để phúc đáp các yêu cầu của cuộc sống. Từ sự khởi đầu này, theo ông tới đây, Quốc hội sẽ tiếp tục đổi mới và hành động như thế nào?
- Từ sau Đại hội lần thứ XIII của Đảng và nhất là từ sau Kỳ họp thứ Mười một, Quốc hội Khóa XIV, Đảng đoàn Quốc hội đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo việc xây dựng các Đề án tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Quốc hội trong từng lĩnh vực. Như Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã nhiều lần nhấn mạnh, đổi mới của Quốc hội phải tiến hành đồng bộ, căn cơ ở tất cả các lĩnh vực, thẩm quyền và các chủ thể.
Về lĩnh vực hoạt động và thẩm quyền của Quốc hội thì tập trung vào lập pháp, giám sát tối cao, quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, xây dựng Quốc hội điện tử… để Quốc hội làm thật tốt các chức năng của mình, thực sự là cơ quan đại biểu cao nhất của Nhân dân cả nước, cơ quan quyền lực Nhà nước cao nhất. Trong đó, đổi mới trong lĩnh vực lập pháp phải hướng đến xây dựng các đạo luật có “tuổi thọ” dài hơn, khắc phục tình trạng chồng chéo, mâu thuẫn và đặc biệt phải bám sát thực tiễn cuộc sống, phản ánh được tâm tư nguyện vọng của người dân, đối tượng chịu sự điều chỉnh của luật và giải quyết được những vấn đề thực tiễn đặt ra. Với giám sát tối cao thì phải theo đến cùng để những vấn đề tồn tại, những vi phạm phải được khắc phục, sửa chữa, tạo chuyển biến trong thực tế và không tái diễn các vi phạm cũ. Về quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước thì phải trên cơ sở xem xét thật kỹ lưỡng, đặt lợi ích quốc gia dân tộc lên trên hết và trước hết, tránh câu chuyện lợi ích nhóm hay đề xuất chính sách mang tính chất cục bộ…
Hiện nay, các Đề án về đổi mới và nâng cao chất lượng hoạt động của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội và đại biểu Quốc hội cũng đều đang được các cơ quan của Quốc hội khẩn trương hoàn thiện. Những vấn đề thuộc thẩm quyền, có thể làm ngay được thì Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội sẽ áp dụng ngay. Những vấn đề nào có thể vượt thẩm quyền của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội thì sẽ báo cáo xin ý kiến Trung ương.
Với tinh thần phải trách nhiệm hơn, sáng tạo hơn và hiệu quả hơn nữa, tôi tin tưởng Quốc hội Khóa XV sẽ thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ, trọng trách của mình trong bối cảnh các khó khăn, thách thức đối với đất nước được dự báo sẽ gay gắt hơn trong thời gian tới khi đại dịch Covid - 19 vẫn diễn biến phức tạp.
- Xin trân trọng cảm ơn ông!
