Nguy cơ “bảo hộ ngược” khi đánh thuế tiêu thụ đặc biệt game online

Lý do đánh thuế “không thỏa đáng”

Bộ Tài chính đang lấy ý kiến góp ý đối với Hồ sơ đề nghị xây dựng dự án Luật thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), trong đó đề nghị bổ sung dịch vụ trò chơi điện tử trực tuyến vào diện đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.

Giải thích lý do, Bộ Tài chính cho rằng “loại hình kinh doanh trò chơi điện tử hiện nay là mặt hàng có doanh thu lớn, mức lợi nhuận cao so với các loại hình kinh doanh khác, thu hút mọi độ tuổi tầng lớp dân cư, đặc biệt là giới trẻ tham gia”.

Tuy nhiên, theo Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), việc sử dụng căn cứ là doanh thu, lợi nhuận, nhóm khách hàng để đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với một loại hàng hoá, dịch vụ là “không thoả đáng”.

Phân tích rõ hơn, VCCI cho rằng, trò chơi điện tử trực tuyến có cả tác động tích cực lẫn tiêu cực đến sức khoẻ con người và xã hội. Có nhiều nghi ngại về tác động tiêu cực của trò chơi điện tử, đặc biệt là đối với trẻ em như mất thời gian, sao nhãng học hành, hại mắt, ít vận động… Tuy nhiên, cũng không ít ý kiến cho rằng chơi game giúp trẻ em phát triển trí tưởng tượng, tư duy logic và kỹ năng sử dụng thiết bị điện tử, tạo các nhóm sở thích giao tiếp xã hội.

“Trò chơi điện tử cũng giống như các hình thức giải trí khác, tác động tích cực hay tiêu cực phụ thuộc rất nhiều vào nội dung của từng trò chơi cụ thể. Trong khi đó, chính sách thuế rất khó có thể phân loại được nội dung trò chơi. Điều này dễ dẫn đến việc đánh thuế cả vào những trò chơi có nội dung giáo dục, thể thao, nghệ thuật”, VCCI nhìn nhận.

Cần thống nhất với Bộ Thông tin và Truyền thông

Cũng theo cơ quan này, việc đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với game online không thực sự khả thi do sẽ gặp khó khăn khi xác định đối tượng chịu thuế, người nộp thuế và doanh thu chịu thuế. Bởi lẽ, đối tượng chịu thuế trò chơi điện tử trực tuyến sẽ rất khó để phân biệt với các phần mềm, ứng dụng máy tính khác.

Về phía người nộp thuế sẽ bao gồm nhiều nhà cung cấp dịch vụ xuyên biên giới khiến cho việc kê khai và nộp thuế gặp nhiều khó khăn. “Nếu không có biện pháp hữu hiệu thì việc đánh thuế này sẽ mang tính “bảo hộ ngược”, chỉ tác động đến các trò chơi điện tử được phát hành trong nước mà bỏ qua các trò chơi điện tử nước ngoài có nội dung không được kiểm soát”, VCCI lo ngại.

Bên cạnh đó, doanh thu của ngành trò chơi điện tử đến từ người dùng và từ quảng cáo. Nếu chỉ đánh thuế đối với doanh thu từ người dùng sẽ khiến các doanh nghiệp chuyển hướng sản xuất trò chơi điện tử miễn phí, vốn được trẻ em chơi nhiều hơn người trưởng thành. Nếu đánh thuế cả với doanh thu quảng cáo thì sẽ ảnh hưởng đến thị trường quảng cáo và đặc biệt khó khăn khi phân biệt quảng cáo trong nước và nước ngoài.

Theo đánh giá, công nghiệp sản xuất trò chơi điện tử hiện đang là lĩnh vực có tiềm năng phát triển của các doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các trò chơi trên thiết bị di động. Theo thống kê của Bộ Thông tin và Truyền thông, hiện nay 50% trò chơi điện tử phổ biến nhất trên các kho ứng dụng Google Play, Appstore đến từ các nhà cung cấp của Việt Nam. Đây là cơ hội rất tốt để Việt Nam có thể phát triển nội dung số và xuất khẩu ra toàn cầu.

Hiện, Bộ Thông tin và Truyền thông đang có kế hoạch xây dựng Chiến lược phát triển lĩnh vực trò chơi điện tử trên mạng của Việt Nam với tầm nhìn trở thành công nghiệp nội dung số mũi nhọn và quảng bá văn hóa Việt Nam ra thế giới. Do vậy, “sẽ rất khó để đạt được tầm nhìn đó nếu chúng ta đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với game online ”.

Do đó, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo chưa bổ sung trò chơi điện tử trực tuyến vào diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt và tiếp tục trao đổi với Bộ Thông tin và Truyền thông để có chính sách thống nhất đối với lĩnh vực này.