Phát biểu tại triển lãm, Giám đốc Sở NN và PTNT tỉnh Hậu Giang Ngô Minh Long cho biết: Triển lãm con đường lúa gạo là một trong những điểm nhấn độc đáo của festival quốc tế ngành lúa gạo. Theo đó, những tiểu cảnh được dựng lên, đưa con người đến trí tượng tượng phong phú về cách canh tác lúa nước qua từng thời kỳ tái hiện sống động nền lúa gạo Việt Nam qua các giai đoạn phát triển từ sơ khai đến hiện đại, đánh dấu giai đoạn lúa gạo Việt Nam phát triển không ngừng, định vị thương hiệu top đầu thế giới.
Điều gây xúc động lớn nhất đối với nhiều người khi đến tham quan triển lãm tại kênh Xáng Xà No - điểm tái hiện con đường lúa gạo. Đây được cho là nơi vận chuyển, lưu trữ, lúa gạo lớn nhất xứ Nam Kỳ. Theo địa chí Hậu Giang, Kênh Xáng Xà No là nơi ghi dấu ấn lịch sử về khai khẩn vùng đất nông nghiệp rộng lớn miệt Hậu Giang. Dòng kênh dẫn nguồn nước ngọt, phù sa từ Sông Hậu về bồi đắp, tưới tiêu cho những đồng lúa bạt ngàn. Cũng từ đây, ghe, xuồng lại tấp nập chở lúa từ Hậu Giang về Cần Thơ, Sài Gòn... tỏa đi muôn nơi.
Kênh xáng Xà No mặc nhiên được xem là "Con đường lúa gạo" sầm uất của miền Tây. Qua gần 120 năm hình thành và phát triển, đến nay dòng Xà No vẫn giữ vị trí rất quan trọng đối với sản xuất nông nghiệp của đồng bằng sông Cửu Long nói chung và lúa gạo nói riêng.
Tại sự kiện này, con đường lúa gạo được sắp đặt, tái hiện trong không gian rộng lớn, sử dụng hàng vạn chậu lúa để phối cảnh, từ lúc lúa gieo mầm xanh cho đến khi hạt vàng bội thu. Gắn với hạt lúa, đời sống của nông dân đã đổi thay từng ngày, từ nhà lá, nhà tôn vách đất, nhà ngói, dần đã được thay bằng những ngôi nhà kiên cố sang trọng hơn như nhà gỗ, nhà lầu; Những ruộng đồng của những xóm nhỏ cư dân theo thời gian cũng lớn rộng thành những cánh đồng mênh mông và theo sự phát triển đó, những xuồng ba lá, ghe tam bản, sà lan... đã được sử dụng để vận chuyển lúa gạo đến những những miền đất xa xôi của đất nước và các quốc gia.
Trong bối cảnh vào tháng 10.2023, cả nước đã xuất khẩu được 7,1 triệu tấn gạo, đạt kim ngạch gần 4,7 tỷ USD, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam đang tiếp tục tăng và lần thứ 2 được xướng tên là gạo ngon nhất thế giới, Festival Lúa gạo quốc tế được tổ chức tại Hậu Giang đã góp phần đưa vị thế ngành lúa gạo Việt Nam trên trường quốc tế.
Con đường lúa gạo còn giới thiệu mô hình tích hợp “lúa - tôm”, “lúa - cá”, “lúa - màu”, đã đạt được mục tiêu tối thiểu về chi phí, tối đa hoá lợi nhuận và cải thiện thu nhập, nâng cao năng lực, vị thế cho người nông dân trồng lúa ở Hậu Giang nói riêng và các địa phương trong vùng đồng bằng sông Cửu Long nói chung.
Tại triển lãm, hình ảnh làng quê Việt Nam được tái hiện qua ụ rơm, nhà lá, cây cỏ, cánh đồng cho đến các thành tựu khoa học công nghệ ngày càng được phát triển, các phương pháp trồng lúa nước, lúa cạn đã không ngừng được cải tiến. Để tôn vinh những giống lúa quý đã làm nên nền văn minh lúa nước, ban tổ chức đã ghép các giống lúa đặc trưng, đại diện của 63 tỉnh, thành phố thành bản đồ Việt Nam, đây cũng là cách quảng bá "độc đáo nhất" thương hiệu Gạo Việt Nam đến với thế giới.
+ Tại sự kiện cũng đã diễn ra lễ đón nhận 2 kỷ lục Việt Nam: Không gian triển lãm, sắp đặt con đường lúa gạo chủ đề "Hành trình ngàn năm lúa gạo Việt" dài nhất và Mô hình Bản đồ Việt Nam ghép từ các giống lúa đặc sản của các tỉnh, thành nhiều nhất.
