Khắc phục tập huấn kiểu “điểm danh, ghi tên rồi về”

Hiệu quả từ mô hình tập huấn mới

Ba năm qua, nhằm chuẩn bị cho việc triển khai Chương trình giáo dục phổ thông mới, Bộ Giáo dục và Đào tạo thông qua Chương trình ETEP triển khai mô hình bồi dưỡng giáo viên và cán bộ quản lý cơ sở giáo dục phổ thông. Theo Phó giám đốc Ban quản lý Chương trình ETEP Đặng Văn Huấn, bên cạnh nội dung mới, điểm đáng lưu ý của chương trình là mô hình bồi dưỡng thường xuyên, liên tục, tại chỗ; kết hợp trực tiếp với trực tuyến; biến quá trình bồi dưỡng thành tự bồi dưỡng có hỗ trợ của đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục cốt cán và giảng viên sư phạm chủ chốt. Từ đó xây dựng cộng đồng học tập tại nhà trường phổ thông, nâng cao vai trò của các trường sư phạm nói chung và của giảng viên sư phạm trong bồi dưỡng thường xuyên, gắn kết các trường đại học sư phạm với các cơ sở giáo dục phổ thông.

Cụ thể, đối với giáo viên, cán bộ quản lý cốt cán sẽ tự học các tài liệu được tải trên Hệ thống bồi dưỡng trực tuyến (LMS) trong khoảng 5-7 ngày, hoàn thành các bài kiểm tra, chuẩn bị các nội dung, sau đó sẽ được các giảng viên sư phạm chủ chốt bồi dưỡng trực tiếp 2-3 ngày. Giảng viên sư phạm sẽ giải đáp các thắc mắc của giáo viên, hướng dẫn giáo viên cốt cán xây dựng kế hoạch hỗ trợ giáo viên đại trà. Giáo viên cốt cán sẽ tiếp tục tự học học 7 ngày để hoàn thành các bài tập, hoàn thành kế hoạch hỗ trợ đồng nghiệp với sự hỗ trợ của giảng viên sư phạm. Đối với giáo viên đại trà cũng trải qua quá trình tương tự: tự học trực tuyến trên LMS, học trực tiếp với giáo viên cốt cán và tự học trực tuyến để hoàn thành các bài kiểm tra, khảo sát… với sự hỗ trợ của giáo viên cốt cán. Tuy nhiên, thời gian học sẽ kéo dài khoảng 30-40 ngày do giáo viên phải kết hợp học bồi dưỡng và giảng dạy.

Đánh giá về mô hình tập huấn mới, PGS.TS Nguyễn Văn Hiền, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội cho biết, mô hình bồi dưỡng thường xuyên, liên tục, tại chỗ có đã khắc phục được cách bồi dưỡng tập trung ngắn ngày trước đây. Giáo viên là những người đã có kinh nghiệm nên thay đổi thói quen tư duy cho họ là một thách thức. Nếu bồi dưỡng ngắn ngày sau đó dừng lại thì sự thay đổi thói quen rất hạn chế, vì thế, với thời gian học kéo dài, hình thức tập huấn chuyển từ bồi dưỡng sang tự bồi dưỡng hiện nay thực sự đã khắc phục triệt để tình trạng “ghi danh, điểm tên, bồi dưỡng xong xuôi, tất cả lại về”, ông Hiền nói.

Cùng với đó, nhiều chuyên gia cũng nhận định, với việc đổi mới hình thức bồi dưỡng, nội dung tài liệu bồi dưỡng sát thực tế, việc tham gia bồi dưỡng của giáo viên thuận lợi và hiệu quả hơn. Các nội dung bồi dưỡng cũng đã được giáo viên áp dụng vào thực tế giảng dạy và nhận được sự phản hồi tích cực của học sinh.

Hình thành cộng đồng giáo viên học tập

PGS.TS Nguyễn Văn Hiền cũng chỉ ra rằng, điều khó khăn của phương thức bồi dưỡng thường xuyên, liên tục, tại chỗ là phải đưa học liệu đến tận nơi cho học viên với sự hỗ trợ của công nghệ thông tin. Bên cạnh đó, phải khắc phục được việc người học cảm thấy mất động lực học tập khi học trực tuyến không đồng bộ (học theo bài giảng đã được ghi lại từ trước). Điều này sẽ càng khó khăn hơn với các giáo viên lớn tuổi.

Cùng chung quan điểm, cô giáo Nguyễn Thị Phương Thảo, giáo viên trường Tiểu học Vụ Cần, huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ cho hay, khi mới bắt đầu học bồi dưỡng, nhiều giáo viên lớn tuổi thậm chí không thể tự đăng ký vào học. Các giáo viên này cũng tỏ ra lo lắng khi trong quá trình học, các bài kiểm tra chưa đạt yêu cầu. Tương tự, cô Dương Thị Hồng Minh, giáo viên Trường Tiểu học và Trung học cơ sở Văn Minh, huyện Na Rì, tỉnh Bắc Kạn nhận định, nhiều giáo viên lớn tuổi gặp nhiều khó khăn trong quá trình bồi dưỡng trực tuyến, đơn giản như không biết cách phải nộp bài như thế nào.

Để khắc phục khó khăn, cô Phương Thảo cho hay cô đã tổ chức các chuyên đề chuyên môn tại trường, hướng dẫn cụ thể các thao tác cho giáo viên, trong khi cô Dương Thị Hồng Minh lại thành lập các nhóm riêng để hỗ trợ giáo viên gặp khó khăn. Cùng với sự hỗ trợ trực tiếp và trực tuyến của đội ngũ giáo viên cốt cán cũng như các hội, nhóm cộng đồng giáo viên học tập trên nhiều nền tảng xã hội như Face book, Zalo… nhiều giáo viên ít am hiểu về công nghệ đã dần làm quen với phương thức tập huấn mới. Cũng từ các khóa bồi dưỡng trực tuyến đã hình thành các hội, nhóm, cộng đồng giáo viên học tập gồm các giáo viên cốt cán và cán bộ sư phạm chủ chốt, giữa các giáo viên cốt cán với nhau, giữa giáo viên cốt cán với giáo viên đại trà, giáo viên đại trà, giáo viên cốt cán và giảng viên sư phạm.