Cùng đó, tổ chức đào tạo, tập huấn, hỗ trợ nâng cao năng lực quản trị cho đội ngũ cán bộ HTX; tăng cường hỗ trợ các HTX tham gia xúc tiến thương mại, quảng bá, tiêu thụ sản phẩm và thực hiện chuyển đổi số để nâng cao hiệu quả sản xuất.
Hiệu quả từ những mô hình HTX kiểu mới
Theo số liệu thống kê, trên địa bàn tỉnh Hà Nam hiện có 305 HTX, quỹ tín dụng nhân dân đang hoạt động. Tổng số lao động làm việc thường xuyên trong HTX là hơn 5.560 người. Doanh thu bình quân của mỗi HTX khoảng 590 triệu đồng/HTX.
Từ đầu năm 2023, đến nay toàn tỉnh đã có 15 HTX mới được thành lập, trong đó có 13 HTX thuộc lĩnh vực nông nghiệp, hai HTX phi nông nghiệp. Những HTX thành viên mới tạo việc làm cho 200 lao động, thu hút tổng nguồn vốn góp 20 tỷ đồng đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh.
HTX ít thành viên Hoàng Trà (xã Phù Vân, TP. Phủ Lý) mới thành lập năm 2022 nhưng đã sớm ổn định tổ chức và đi vào sản xuất kinh doanh có hiệu quả. Theo Giám đốc HTX Trần Đăng Nhàn, các sản phẩm nông sản sạch chế biến, đóng hộp đã của HTX đã có được nhiều khách trong, ngoài tỉnh và khách du lịch biết đến.
HTX cũng có rất nhiều cơ hội được tham gia các buổi hội chợ, các chương trình xúc tiến thương mại do Liên minh HTX tỉnh tổ chức giúp cho HTX có thể xây dựng, quảng bá hình ảnh của mình đến với khách hàng. Từ đó, HTX cũng mạnh dạn đầu tư cơ sở hạ tầng, mở rộng quy mô sản xuất kinh doanh, đẩy mạnh giới thiệu sản phẩm trên các kênh bán hàng nhằm đưa các sản phẩm nông sản nông nghiệp sạch, tốt cho sức khỏe người dùng đến với thị trường trong và ngoài tỉnh.
Cũng là một trong những mô hình HTX ít thành viên hoạt động hiệu quả, ông Lê Văn Luân, Giám đốc HTX dịch vụ nông nghiệp Tân Phong, (thị trấn Tân Thanh, huyện Thanh Liêm) chia sẻ, HTX có 6 tổ sản xuất phục vụ cho thị trấn Tân Thanh, lĩnh vực chủ yếu là mô hình mạ khay máy cấy. Trong thời gian qua, dịch vụ mạ khay, máy cấy của HTX hoạt động rất hiệu quả, góp phần giảm được chi phí giá thành và thời gian cho người dân. Đặc biệt, chỉ với 40 phút, một máy cấy đã hoàn thành được một mẫu ruộng, đã giảm đáng kể ngày công cho người lao động nên rất phù hợp với tình trạng thiếu lao động làm nông nghiệp như hiện nay, hạn chế tình trạng người dân bỏ ruộng hoang.
Bà Trần Thị Thanh Hà, Giám đốc HTX Sống để yêu thương (xã Thanh Sơn, huyện Kim Bảng) cho biết, HTX sản xuất, kinh doanh các sản phẩm trà thảo mộc, thuốc nam, điều trị các bệnh về xương khớp nên cần nguồn vốn khá lớn để đầu tư mua sắm máy móc, trang thiết bị, mở rộng nhà xưởng phục vụ sản xuất, trưng bày sản phẩm.
Được sự quan tâm của Liên minh HTX tỉnh, mới đây, HTX đã được vay gần 300 triệu đồng từ nguồn vốn Quỹ phát triển HTX của tỉnh. Với số tiền này, HTX đã đầu tư mua máy sấy lạnh để nâng cao năng suất, bảo đảm tính dược liệu của sản phẩm. HTX cũng đã được hỗ trợ tham gia các hội nghị kết nối cung – cầu, quảng bá, bán hàng tại các hội chợ trong và ngoài tỉnh. Nhờ đó, sản phẩm của HTX ngày càng được người tiêu dùng cả nước biết đến và tin tưởng sử dụng. Được Liên minh HTX tỉnh và các sở, ngành hướng dẫn, hỗ trợ, HTX hiện đang hoàn thiện thủ tục đăng ký đạt tiêu chuẩn OCOP với sản phẩm trà bát vị hồng đào và 4 dược liệu dùng để hỗ trợ điều trị bệnh ung thư.
Bố trí nguồn vốn để nhân rộng HTX kiểu mới
Thời gian qua, Liên minh HTX tỉnh Hà Nam đã tư vấn, hỗ trợ thành lập mới HTX kiểu mới; tư vấn, hỗ trợ các HTX xây dựng mô hình ứng dụng công nghệ cao, gắn sản xuất với chuỗi giá trị và hướng dẫn các HTX này hoàn thiện quy trình đăng ký sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP.
Đặc biệt, Liên minh HTX tỉnh hỗ trợ các HTX tham gia hội chợ xúc tiến thương mại tại các tỉnh, thành phố trên cả nước; tổ chức nhiều lớp bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên môn cho hơn 800 lượt cán bộ quản lý của các HTX. Bên cạnh đó, đã triển khai nhiều hoạt động, lồng ghép các chương trình hỗ trợ cụ thể hóa các chính sách của Trung ương, của tỉnh xây dựng các mô hình HTX sản xuất theo chuỗi giá trị, trong đó tập trung tư vấn định hướng mô hình sản xuất, hỗ trợ cơ sở vật chất, máy móc, trang thiết bị; cùng với đó là kết nối vùng nguyên liệu, tiêu thụ sản phẩm như: tư vấn, hỗ trợ thành lập mới các HTX, tổ chức các lớp đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý các HTX, hỗ trợ các HTX có nhu cầu tiếp cận các nguồn vốn ưu đãi.
Vừa qua, Liên minh HTX tỉnh Hà Nam đã phối hợp Liên minh HTX Việt Nam xây dựng sàn thương mại điện tử; phối hợp Bưu điện tỉnh Hà Nam xây dựng sàn giao dịch điện tử của tỉnh với tất cả các HTX trên địa bàn nhằm thúc đẩy, hỗ trợ HTX tiêu thụ sản phẩm. Ngoài ra, cũng xây dựng các chương trình tuyên truyền có tính kết nối vùng để thông tin rộng rãi sản phẩm, hàng hóa của địa phương này tới địa phương khác trong vùng.
Tuy nhiên, thực tế hoạt động của kinh tế tập thể, HTX tại Hà Nam đang gặp phải một số khó khăn, vướng mắc do nguồn vốn hỗ trợ phát triển còn ít hơn so với nhu cầu. Thủ tục thanh quyết toán các chương trình hỗ trợ HTX còn rườm rà, phức tạp; chưa bố trí đủ cán bộ chuyên trách quản lý nhà nước về HTX cấp xã; một số cán bộ, người dân chưa nhận thức đúng về vai trò, vị trí, tầm quan trọng của kinh tế tập thể đối với sự phát triển kinh tế - xã hội nên chưa tích cực tham gia, xây dựng HTX…
Từ thực tế đó, tỉnh Hà Nam đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thống nhất ban hành Thông tư hướng dẫn về đánh giá phân loại HTX để cơ quan quản lý nhà nước và HTX dễ thực hiện, đảm bảo tính thống nhất. Tỉnh cũng đề nghị Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương sớm bố trí nguồn vốn để các địa phương triển khai thực hiện, hoàn thiện, nhân rộng mô hình HTX nông nghiệp kiểu mới tham gia triển khai thực hiện Quyết định số 167/QĐ-TTg phê duyệt Đề án lựa chọn, hoàn thiện, nhân rộng mô HTX kiểu mới hiệu quả tại các địa phương giai đoạn 2021-2025.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư cần sớm ban hành văn bản hướng dẫn thực hiện đối với nội dung hỗ trợ cơ sở hạ tầng hợp tác xã theo Quyết định số 1804/QĐ-TTg Phê duyệt Chương trình hỗ trợ phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã giai đoạn 2021 - 2025.
Cục Phát triển HTX (Bộ Kế Hoạch và Đầu tư) nhấn mạnh, Hà Nam cần phát huy, hoàn thiện và nhân rộng các mô hình điển hình kinh tế tập thể, HTX tiên tiến, thành công, hiệu quả tại địa phương; khẩn trương triển khai đề án mô hình thí điểm HTX hoạt động hiệu quả giai đoạn 2 theo Quyết định 167. Tỉnh tập trung huy động nguồn lực, cân đối, bố trí vốn ngân sách nhà nước, vốn các Chương trình mục tiêu quốc gia trong dự án ngân sách nhà nước năm 2023 và nguồn vốn hợp pháp khác theo thẩm quyền để triển khai thực hiện chương trình hỗ trợ phát triển kinh tế tập thể, HTX.
Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Đỗ Xuân Trường khẳng định, thời gian tới, Liên minh HTX tỉnh sẽ tiếp tục thực hiện có hiệu quả vai trò nòng cốt trong việc vận động, tuyên truyền thành lập mới các HTX. Tổ chức đào tạo, tập huấn, hỗ trợ nâng cao năng lực quản trị cho đội ngũ cán bộ HTX; tăng cường hỗ trợ các HTX tham gia xúc tiến thương mại, quảng bá, tiêu thụ sản phẩm và thực hiện chuyển đổi số để nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh, phù hợp với xu hướng phát triển.
