Trong báo cáo phục vụ phiên chất vấn tại Ủy ban Thường vụ Quốc hội vào đầu tuần tới, Bộ Tài chính cho biết, cả nước hiện có 64 doanh nghiệp nhà nước đang kinh doanh xổ số.
Trong đó có 63 công ty xổ số kiến thiết tại 63 tỉnh, thành phố kinh doanh xổ số truyền thống và 1 Công ty TNHH MTV Xổ số điện toán Việt Nam (Vietlott) kinh doanh xổ số điện toán từ năm 2017 trên địa bàn toàn quốc.
Năm 2023, doanh thu đạt 153.037 tỷ đồng, tăng 11% so với năm 2022 (trong đó dùng để trả thưởng là khoảng 50%), nộp ngân sách là 45.016 tỷ đồng, tăng 10,3% so với năm 2022, trong đó xổ số điện toán chiếm 3,4%.
Toàn bộ nguồn thu từ xổ số được nộp vào ngân sách địa phương và hàng năm được Quốc hội phê duyệt để chi cho đầu tư phát triển; trong đó ưu tiên để đầu tư cho lĩnh vực giáo dục - đào tạo, dạy nghề và lĩnh vực y tế.
Phần còn lại ưu tiên chi thực hiện các công trình, dự án đầu tư chống thiên tai, chống biến đổi khí hậu, nông thôn mới và các nhiệm vụ đầu tư quan trọng khác thuộc đối tượng đầu tư của ngân sách địa phương.
"Đây là nguồn thu quan trọng của địa phương, đặc biệt là các tỉnh miền Nam để thực hiện các mục tiêu đầu tư phát triển của tỉnh. Bên cạnh đó, hoạt động kinh doanh xổ số cũng tạo công ăn việc làm cho hệ thống đại lý và người bán vé số", theo Bộ Tài chính.
Về công tác quản lý, giám sát và thanh, kiểm tra, Bộ Tài chính thường xuyên kiểm tra trực tiếp hoạt động kinh doanh xổ số (5 - 11 doanh nghiệp/năm) và giám sát từ xa thông qua cơ chế báo cáo.
Trên cơ sở đó thường xuyên có công văn yêu cầu các Công ty Xổ số kiến thiết hoạt động kinh doanh theo đúng quy định của pháp luật.
Đồng thời, Bộ Tài chính đã quyết liệt, chỉ đạo các Công ty Xổ số kiến thiết xử lý nghiêm các đại lý không cho phép người bán dạo trả lại vé, cắt giảm hoa hồng đại lý để đảm bảo quyền lợi của người bán vé dạo.
Theo đánh giá của Bộ Tài chính, mặc dù thị trường xổ số tăng trưởng ổn định, đáp ứng nhu cầu giải trí của người dân, góp phần tăng thu ngân sách và tạo công ăn việc làm tại địa phương, tuy nhiên, vẫn còn có một số hạn chế.
Đó là sản phẩm xổ số thủ công vẫn chiếm tỷ trọng lớn: xổ số truyền thống chiếm 95,86% doanh thu.
Phát triển không đồng đều giữa các khu vực: thị phần xổ số truyền thống tại miền Nam chiếm đến 93,3% thị trường xổ số cả nước.
Ngoài ra, gần đây có tình trạng một số tổ chức, cá nhân lợi dụng pháp luật dân sự để kinh doanh, phân phối vé xổ số qua ứng dụng điện tử, internet, các trung gian thanh toán...; một số đại lý xổ số ép không cho người bán vé dạo trả lại vé ế.
Theo Bộ Tài chính, những hạn chế này chủ yếu do thị hiếu của người tiêu dùng, tập quán vùng miền và xổ số điện toán mới đưa vào hoạt động được 7 năm nên thị phần còn nhỏ.
Tháng 1.2024, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ dự thảo Nghị định thay thế Nghị định số 30/2007/NĐ-CP và Nghị định số 78/2012/NĐ-CP về kinh doanh xổ số.
Trong đó, tập trung vào việc hiện đại hóa hoạt động xổ số, tăng cường công khai, minh bạch, trong hoạt động kinh doanh xổ số xử lý nghiêm các trường hợp lợi dụng để thực hiện kinh doanh, phân phối vé xổ số trái quy định pháp luật để bảo vệ quyền lợi của người chơi.
Thời gian tới, Bộ Tài chính tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành để tăng cường quản lý giám sát, xử lý vi phạm trong hoạt động kinh doanh xổ số. Tiếp tục theo dõi, quản lý chặt chẽ hoạt động kinh doanh xổ số trên phạm vi cả nước để đảm bảo thị trường phát triển theo hướng hiện đại, công khai, minh bạch.
